Kolegiata św. Ignacego Loyoli w Gdańsku

Kolegiata Staroszkocka
pw. św. Ignacego z Loyoli w Gdańsku Starych Szkotach
395 z dnia 06.09.1971 r.[1]
kościół parafialny, kolegiata
Ilustracja
Kolegiata Staroszkocka (widok od Kanału Raduni)
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Miejscowość

Gdańsk

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Ignacego Loyoli w Starych Szkotach

Kolegiata
• nadający tytuł

od 21 kwietnia 2011
Sławoj Leszek Głódź

Wezwanie

św. Ignacego Loyoli

Wspomnienie liturgiczne

31 lipca

Historia
Data zakończenia budowy

1755

Aktualne przeznaczenie

kościół parafialny, kolegiata

Dane świątyni
Świątynia
• materiał bud.


cegła

Ołtarz
• liczba ołtarzy


11

Liczba naw

3

Organy
• liczba głosów
• liczba manuałów


29
2

Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Kolegiata Staroszkockapw. św. Ignacego z Loyoli w Gdańsku Starych Szkotach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Kolegiata Staroszkockapw. św. Ignacego z Loyoli w Gdańsku Starych Szkotach”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Kolegiata Staroszkockapw. św. Ignacego z Loyoli w Gdańsku Starych Szkotach”
Ziemia54°20′02,06″N 18°38′03,17″E/54,333906 18,634214
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Kolegiata Staroszkocka pw. św. Ignacego z Loyoli – zabytkowy, pojezuicki kościół w Gdańsku na osiedlu Orunia–Św. Wojciech–Lipce, w rejonie historycznym Stare Szkoty. Znajduje się przy niej siedziba rzymskokatolickiej parafii św. Ignacego oraz siedziba kapituły staroszkockiej.

Historia

Wnętrze świątyni
Dystynktorium kanonickie Kapituły kolegiackiej staroszkockiej – autor Giennadij Jerszow
Zabytkowa dzwonnica z 1777

Jest to czwarty kościół w historii Starych Szkotów. Poprzednie trzy zostały zniszczone podczas oblężeń Gdańska. Wszystkie zostały wzniesione przez jezuitów. Wcześniej w tym miejscu stała jedna świątynia z 1615, spalona przez gdańszczan w 1734 podczas oblężenia. Budowa kościoła została ukończona 16 listopada 1755. W 1777 wybudowano przy kościele drewnianą dzwonnicę istniejącą do dzisiaj. Kościół był położony niedaleko Kolegium Jezuickiego, w którym kształcił się Józef Wybicki, autor hymnu państwowego.

W 1807 podczas zdobywania Gdańska przez armie Napoleona Bonaparte kościół stracił obie wieże.

W 1839 powstała obecna parafia. Podczas II wojny światowej zostały zniszczone wszystkie witraże.

Od lat 60. XIX wieku na tyłach kościoła istnieje cmentarz św. Ignacego.

Jest to budowla w stylu późnego baroku, trzynawowa o charakterze halowym. Sklepienie beczkowe wsparte jest na filarach. W ścianie północnej znajduje się sześć okien, w południowej cztery. Długość wynosi 53 m, szerokość 24 m. Niegdyś posiadała dwie wieże. Kościół cechuje znakomita akustyka opisywana przez XIX wiecznego historyka G. Löschina.

W podziemiach znajduje się krypta z ok. dwustoma trumnami, głównie jezuitów.

Najważniejsze wyposażenie

  • dziesięć ołtarzy bocznych
  • obraz z XVII wieku w ołtarzu głównym przedstawiający Ignacego Loyolę, który namalował wybitny flamandzki malarz barokowy Cornelis Schut Starszy. Obraz kupiono w Kolonii w 1908
  • feretron z 1745
  • krzyż mosiężny z 1709
  • trzystuletni zegar stojący
  • relikwiarze z XVIII wieku
  • organy z 1876
  • drewniany dźwig w formie koła napędzanego siłą mięśni z XVIII wieku
  • drewniany ołtarz główny, pomalowany w odcień marmuru
  • cztery drewniane konfesjonały

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2010-05-03] .

Bibliografia

  • Kościół św. Ignacego
  • Ma bogatą historię, niepowtarzalny klimat i...wiele tajemnic
  • JerzyJ. Samp JerzyJ., Orunia: historia, zabytki, kultura, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie. Zarząd Główny, 1992, s. 74-80, ISBN 83-85011-61-7, OCLC 830058867 .