Konceptyzm

Konceptyzm (wł. concetto – świetny, wyszukany pomysł) – główny prąd w poezji baroku, cechujący się dążeniem do nieustannego zadziwiania, zaskakiwania i zaszokowania czytelnika. Koncept to wyszukany, oryginalny i niespodziewany pomysł, na którym oparty jest utwór poetycki, zarówno pod względem budowy jak i treści. Poetykę konceptyzmu można określić mianem poetyki kontrastu. Zamiłowanie do niego zaznaczyło się w doborze skojarzeń, puent czy tropów, takich jak antytezy, oksymorony, paradoksy. Konceptyzm narodził się w literaturze hiszpańskiej i włoskiej. Wśród polskich twórców, oryginalne koncepty stosowali Jan Andrzej Morsztyn (1621-1693) oraz Daniel Naborowski (1573-1640).

Zobacz też

  • gongoryzm
  • marinizm

Bibliografia

  • konceptyzm, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2010-02-02] .
  • Konceptyzm – WIEM, darmowa encyklopedia. [dostęp 2010-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-12)]. (pol.).
  • Nurty estetyczne poezji barokowej – konceptyzm i marinizm. [dostęp 2010-02-02]. (pol.).
  • Ogólne tendencje literackie Baroku (manieryzm, marinizm, konceptyzm, gongoryzm, préciosité, eufuizm). [dostęp 2010-02-02]. (pol.).
Kontrola autorytatywna (prąd literacki):
  • LCCN: sh2002003730
  • BnF: 12301915q
  • BNCF: 18850
  • J9U: 987007537337205171
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3924777
  • Britannica: art/conceptismo
  • Universalis: conceptisme-litterature
  • БРЭ: 2091211
  • Catalana: 0092570