Koncyliaryzm

Koncyliaryzm (z łac. consilium „rada, narada, sobór”) – w XIV i XV wieku doktryna w katolicyzmie, twierdząca, że sobory powszechne są najwyższą władzą Kościoła, mającą nawet władzę sędziowską nad papieżem[1][2].

Koncyliaryzm był głoszony przez część teologów, prawników i przedstawicieli wyższego duchowieństwa, opowiadających się za ograniczeniem władzy papieża na soborach w Pizie (1409), w Konstancji (1414-1418) i w Bazylei (1431-1449). Miał licznych zwolenników w Polsce, w szczególności w środowisku Akademii Krakowskiej. Jego zwolennikami i głosicielami byli, m.in.: Paweł Włodkowic, Andrzej Łaskarz, Jakub z Paradyża, Jan Kanty, Zbigniew Oleśnicki i Sędziwoj z Czechła[3].

II sobór watykański głosi natomiast, że kolegium biskupów istnieje w łączności z papieżem i działa pod jego przewodnictwem[2].

Zobacz też

  • kurializm

Przypisy

  1. Wydawnictwo Naukowe PWN: Koncyliaryzm. sjp.pwn.pl. [dostęp 2016-10-20]. (pol.).
  2. a b opr. mg/mg: Koncyliaryzm. opoka.org.pl. [dostęp 2016-10-20]. (pol.).
  3. Krzysztof Ożóg. Nowe spojrzenie na koncyliaryzm w Polsce XV w.. „Kwartalnik Historyczny”. CVII (2), s. 123–134, 2000. Uniwersytet Jagielloński. ISSN 0023-5903. (pol.). 

Bibliografia

  • M. Markowski, Doktrynalne podstawy krakowskiego koncyliaryzmu średniowiecznego, „Folia Historica Cracoviensia“, 6, 1999, 1, s. 77-89.


Zobacz hasło koncyliaryzm w Wikisłowniku
Kontrola autorytatywna (ruch chrześcijański):
  • LCCN: sh85030633
  • BNCF: 20074
  • J9U: 987007553056605171
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3924792
  • Britannica: topic/conciliarism
  • Catalana: 0092608