Konstanty Rdułtowski

Konstanty Rdułtowski
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Konstanty Piotr Rdułtowski

Data i miejsce urodzenia

31 stycznia 1880
Czernichów Górny (Nowogródczyzna)

Data i miejsce śmierci

7 marca 1953
East Moor (Wielka Brytania)

Poseł na Sejm II kadencji,

Senator III i IV kadencji (II RP)

Okres

od 1928
do 13 września 1938

Przynależność polityczna

BBWR

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Multimedia w Wikimedia Commons

Konstanty Rdułtowski herbu Ogończyk[1], ps. „Czernichowski” (ur. 31 stycznia 1880 w Czernichowie Górnym na Nowogródczyźnie, zm. 7 marca 1953 w East Moor, w Wielkiej Brytanii) – polski ziemianin, działacz społeczny, polityk, poseł na Sejm i senator w II RP.

Życiorys

Urodził się w ziemiańskiej rodzinie Eugeniusza Rdułtowskiego h. Ogończyk i Ludwiki (zm. 1936). Miał braci: Zygmunta (1882–1975) i Jana (1883–1920). Ukończył gimnazjum w Mińsku Litewskim. Następnie studiował na Wydziale Mechanicznym Warszawskiego Instytutu Politechnicznego. Studiów nie ukończył z powodu zamknięcia Instytutu w czasie rewolucji 1905 roku. Po 1905 roku wrócił do rodzinnego gospodarstwa w Czernichowie Górnym, włączył się w działalność społeczną i narodową. Był związany z ruchem strzeleckim. W czasie I wojny światowej służył w Legionach Polskich. W latach 1919–1920 działał w Radzie Polskiej Ziemi Mińskiej. Był tam też prezesem Polskiej Macierzy Szkolnej Ziemi Mińskiej.

Do przełomu 1922/1923 był p.o. starosty powiatu baranowickiego, po czym został przeniesiony na urząd starosty powiatu stołpeckiego[2]. Został prezesem Towarzystwa Rolniczego Baranowickiego, prezesem Izby Rolniczej Nowogródzkiej, potem Wileńskiej. W latach 30. był prezesem oddziału Związku Legionistów Polskich w Turce. Był tam też członkiem rady powiatowej i rady miejskiej, od 1934 roku – burmistrzem.

Od 1928 roku był posłem na Sejm II kadencji (1928–1930). Mandat poselski uzyskał z ramienia BBWR w okręgu nr 61 (Nowogródek).

W 1930 roku został senatorem III kadencji (1930–1935) z województwa krakowskiego i ponownie został wybrany senatorem w IV kadencji (1935–1938), dwukrotnie z województwa lwowskiego. Należał do koła Rolników Sejmu i Senatu. Był wiceprezesem komisji leśnej w Sejmie i Senacie[3][4]. Członek Rady Głównej Towarzystwa Rozwoju Ziem Wschodnich w 1939 roku[5].

3 października 1939 roku został aresztowany przez NKWD na dworcu w Baranowiczach. Przebywał w karnych więzieniach w Baranowiczach, Mińsku oraz przejściowo w Swierdłowsku. 28 kwietnia 1940 został skazany z art. 74 kk BSRR - jako element społecznie niebezpieczny na 8 lat łagrów[6] i zesłany do Karabasu (Karaganda), Tałgaru k. Ałma-Aty oraz do Jang-Jul, gdzie był komisarzem ewakuacyjnym Polaków z ZSRR. Wraz z oddziałami polskimi przedostał się na Bliski Wschód, a następnie do Wielkiej Brytanii, gdzie był honorowym działaczem Skarbu Narodowego[4]. W korespondencji do Polski po 1945 roku używał pseudonimu „Czernichowski”.

Od czerwca 1936 roku był mężem Zofii z domu Christow (1905–1985), z którą miał córkę Teresę[4].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Konstanty Piotr Rdułtowski h. Ogończyk [online], www.sejm-wielki.pl [dostęp 2024-02-16] .
  2. Ruch służbowy w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych od 15 grudnia 1922 do 1 marca 1923 r.. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych”, s. 22, Nr 2 z 31 marca 1923. 
  3. Scriptor (opr.): Sejm i Senat 1935–1938 IV kadencja. Warszawa: nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1936, s. 396.
  4. a b c d Biblioteka sejmowa – Parlamentarzyści RP. [dostęp 2012-05-26].
  5. Rocznik Ziem Wschodnich 1939, s. 211.
  6. Sławomir Kalbarczyk, Z badań nad losami polskich parlamentarzystów represjonowanych przez władze sowieckie w latach 1939–1941, [w:] Okupacja sowiecka ziem polskich 1939–1941, pod red. Piotra Chmielowca, Rzeszów – Warszawa, 2005, s. 165.
  7. M.P. z 1925 r. nr 262, poz. 1083 „za owocną pracę w instytucjach społecznych i państwowych”.

Linki zewnętrzne

  • Opis kolekcji Konstantego Rdułtowskiego w zbiorach Ośrodka KARTA. Otwarty System Archiwizacji.
  • ISNI: 0000000109642550
  • VIAF: 35268754
  • LCCN: no98078537
  • GND: 119541300
  • PLWABN: 9810659842605606
  • NUKAT: n96031126