Kostnochrzęstne
| Chondrostei[1] | |||
 Jesiotr ostronosy (Acipenser oxyrinchus) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | promieniopłetwe | ||
| Podgromada | kostnochrzęstne | ||
| Synonimy | |||
| |||
| |||
| |||
Kostnochrzęstne[2], kostołuskie[3][4], ganoidy chrzęstne[5], kostnołuskie[6], chrzęstnokostne[7] (Chondrostei), błędnie nazywane chrzęstnikami[3] – podgromada ryb promieniopłetwych (Actinopterygii). Pierwotne formy ryb kostnochrzęstnych pojawiły się już we wczesnym dewonie, rozkwit przeżyły w permie i triasie. Występowały na całym świecie. Obecnie występują w Europie, Azji, Afryce i Ameryce Północnej.
Cechy charakterystyczne
Ciało wrzecionowate, nagie lub pokryte pięcioma rzędami tarcz kostnych. U współczesnych ryb łuski ganoidalne tylko na ogonie. U kopalnych form pokrywały często całe ciało. Szkielet wewnętrzny w znacznym stopniu chrzęstny, ze zwapnieniami, bez trzonów kręgowych. Płetwa ogonowa niesymetryczna, typu heterocerkalnego. Górna część pyska w różnym stopniu wydłużona w rostrum. Otwór gębowy wysuwalny, w położeniu dolnym, z wąsikami. Pęcherz pławny prosty, drożny do przełyku[8]. U wielu gatunków występują tryskawki i zastawka spiralna jelita[4][5][9].
Systematyka
Do ryb kostnochrzęstnych zaliczane są rzędy[9]:
- Acipenseriformes – jesiotrokształtne
- †Cheirolepidiformes
- †Guildayichthyiformes
- †Palaeonisciformes – prawieczkokształtne
- †Phanerorhynchiformes
- †Saurichthyiformes
- †Tarrasiiformes
Chondrostei jest taksonem parafiletycznym[10].
Przypisy
- ↑ Chondrostei, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Ryby kopalne. red. Michał Ginter. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012, s. 31, 32. ISBN 978-83-235-0973-8.
- ↑ a b Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
- ↑ a b Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
- ↑ a b G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970, s. 104.
- ↑ Wojciech Bresiński: Encyklopedia audiowizualna Britannica : zoologia. Cz. 1. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 2006. ISBN 83-6056-305-5.
- ↑ Ryby : encyklopedia zwierząt. Henryk Garbarczyk, Małgorzata Garbarczyk i Leszek Myszkowski (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007, s. 20. ISBN 978-83-01-15140-9.
- ↑ Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
- ↑ a b Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7.
- ↑ Michael J. Benton: Vertebrate Paleontology. London: Chapman & Hall, 1990. ISBN 0-412-54010-X.
- p
- d
- e
Systematyka ryb kostnoszkieletowych
- Królestwo: zwierzęta
- Typ: strunowce
- Podtyp: kręgowce
- Ryby (Pisces)
- Nadgromada: ryby kostnoszkieletowe (Osteichthyes)
| mięśniopłetwe (Sarcopterygii) |
| ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| promieniopłetwe (Actinopterygii) |
| ||||||||||||||||
Encyklopedia internetowa:
- Britannica: animal/chondrostean
- Universalis: chondrosteens
- БРЭ: 2344241
- Catalana: 0270778
