Krogulec obrożny

Krogulec obrożny
Accipiter cirrocephalus[1]
(Vieillot, 1817)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

szponiaste

Rodzina

jastrzębiowate

Podrodzina

jastrzębie

Plemię

Accipitrini

Rodzaj

Accipiter

Gatunek

krogulec obrożny

Synonimy
  • Sparvius cirrocephalus Vieillot, 1817[2]
Podgatunki

zobacz opis w tekście

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

najmniejszej troski
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Krogulec obrożny[4] (Accipiter cirrocephalus) – gatunek średniej wielkości ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), zamieszkujący Australię (z Tasmanią), Nową Gwineę i sąsiednie wyspy. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Morfologia

Jego grzbiet jest ciemnoszary, czasem z brązowymi smugami, klatka piersiowa i brzuch białe w rude pasy, woskówka kremowo-żółta, oczy i nogi żółte. Młode mają brązowy grzbiet i biały brzuch. Klatka piersiowa jest u nich biała w brązowe pasy, woskówka kremowa lub zielono-żółta, oczy brązowe lub bladożółte, nogi bladożółte. Osobniki tego gatunku osiągają długość 29–38 cm, a rozpiętość ich skrzydeł wynosi 55–78 cm. Samce ważą ok. 126 g, samice – ok. 218 g.

Podgatunki

Tradycyjnie wyróżnia się trzy podgatunki A. cirrocephalus[1][2]:

  • A. cirrocephalus cirrocephalus (Vieillot, 1817), występujący w Australii i na Tasmanii,
  • A. cirrocephalus papuanus (Rothschild & Hartert, 1913), występujący na Nowej Gwinei i sąsiednich wyspach, w tym na Wyspach Aru,
  • A. cirrocephalus rosellianus Mayr, 1940, występujący na wyspie Rossel na Luizjadach. Takson o niepewnej pozycji systematycznej, znany tylko z dwóch okazów młodocianych pozyskanych w 1898 i 1915 roku przez Alberta S. Meeka, który oznaczył je jako samce[5]; prawdopodobnie jest to podgatunek krogulca brunatnego (A. fasciatus)[5] i tak też wstępnie klasyfikuje go Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC)[6].
Ekologia i zachowanie

Krogulce obrożne żyją na sawannach, w otwartych lasach wtórnych. Pojawiają się także w parkach i ogrodach na przedmieściach miast. Żywią się głównie mniejszymi ptakami, jaszczurkami i owadami, rzadziej niewielkimi ssakami. Poluje z ukrycia bądź podczas lotu. Ich gniazda umieszczone są na wysokości 4–39 m nad ziemią. Samica składa 3–4 białe jaja, czasem oznaczone brązowymi plamkami. Inkubacja trwa 35 dni.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje krogulca obrożnego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[3].

Przypisy

  1. a b Accipiter cirrocephalus, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. a b Collared Sparrowhawk (Accipiter cirrocephalus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-21)]. (ang.).
  3. a b Accipiter cirrocephalus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).
  4. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-21].
  5. a b R. Schodde. The identity of Accipiter cirrocephalus rosselianus Mayr, 1940. „Zootaxa”. 3994 (4), s. 597–599, 2015. DOI: 10.11646/zootaxa.3994.4.9. (ang.). 
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-10-21]. (ang.).

Bibliografia

  • Accipiter cirrocephalus w bazie The Peregrine Fund. [dostęp 2014-08-01]. (ang.).
  • Stephen Debus: Birds of Prey of Australia: A Field Guide. Csiro Publishing, 2012. ISBN 978-0-643-10438-9.

Linki zewnętrzne

  • Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
  • SNL: eukalyptushauk
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 137116
  • EoL: 1048021
  • GBIF: 2480601
  • identyfikator iNaturalist: 5138
  • ITIS: 175315
  • NCBI: 518695