Krwawy poniedziałek w Katowicach

Krwawy poniedziałek w Katowicach
Ilustracja
Pomnik dedykowany ofiarom obrony Katowic
Państwo

 Polska

Miejsce

Katowice

Data

4 września 1939

Liczba zabitych

ok. 80

Typ ataku

zabójstwo przez rozstrzelanie

Sprawca

Wehrmacht

Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Ziemia50°15′51″N 19°01′25″E/50,264167 19,023611
Pomnik upamiętniający harcerzy polskich poległych w obronie Katowic we wrześniu 1939 r. Wielu poległych harcerzy padło ofiarą egzekucji z 4 września 1939 r.

Krwawy poniedziałek w Katowicach albo zbrodnia w Katowicach – zbrodnia wojenna która miała miejsce 4 września 1939 r. i była jedną z największych popełnionych przez Wehrmacht podczas inwazji na Polskę.

Tego dnia niemieccy żołnierze Wehrmachtu należący do 8 Dywizji Piechoty wspomagani przez Freikorps rozstrzelali około 80 polskich obrońców miasta (łączna liczba polskich ofiar - walk i egzekucji - z dnia 4 września jest szacowana na około 150; całkowita liczba aresztowanych nie jest znana, a więcej osób stracono w ciągu następnych tygodni[1])[2]. Tymi obrońcami byli ochotnicy milicji samoobrony, w tym byli powstańcy śląscy, harcerze i prawdopodobnie pewna liczba polskich żołnierzy z wycofujących się polskich sił regularnych, którzy nie wycofali się w porę i którzy dołączyli do improwizowanych oddziałów obrony[3][4][5].

W 1961 r. odsłonięto Pomnik Obrońców Katowic. 4 września 1983 r. odsłonięto Pomnik Harcerzy Września w Katowicach. Istnieją też groby indywidualne i zbiorowe, a także kilka tablic pamiątkowych poświęconych ofiarom obrony Katowic, w tym rozstrzelanym[6].

Zobacz też

Przypisy

  1. 12.07.2005 Obrona Katowic we Wrześniu 1939 r. S 56.2003. Postanowienie o umorzeniu śledztwa. IPN. 2005
  2. Erenz i Janssen 1997 ↓, s. 181.
  3. JózefJ. Krzyk JózefJ., Krwawy poniedziałek w Katowicach. 4 września 1939 r. Niemcy na Śląsku zamordowali około 150 osób [online], wyborcza.pl, 4 września 2019 [dostęp 2023-05-12] .
  4. Tomasz Sudoł, ZBRODNIE WEHRMACHTU NA JEŃCACH POLSKICH WE WRZEŚNIU 1939 ROKU, Biuro Edukacji Publicznej IPN
  5. Instytut PamięciI.P. Narodowej Instytut PamięciI.P., Oddział IPN w Katowicach informuje o umorzeniu śledztwa w sprawie zbrodni wojennych, popełnionych we wrześniu 1939 roku w Katowicach na polskich obrońcach miasta przez Wehrmacht oraz niemieckie formacje nieregularne (Freikorps). [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2023-05-12]  (pol.).
  6. "Załącznik 1.9 Wartości dziedzictwa kulturowego". bip.um.katowice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]., UM w Katowicach.

Bibliografia

  • Benedikt Erenz, Karl-Heinz Janssen: Niemcy o zbrodniach Wehrmachtu. Warszawa: 1997. ISBN 83-11-08722-9.

Linki zewnętrzne

  • Zdjęcie kolumny jeńców polskich z 4 września 1939 r., prowadzącej na miejsce egzekucji (pol.). Dziennik Zachodni