Krzyż Matki

Krzyż Matki
Awers
Awers Złotego Krzyża Matki
Awers
Awers Srebrnego Krzyża Matki
Awers
Awers Brązowego Krzyża Matki
Rewers
Rewers Złotego Krzyża Matki
Ustanowiono

16 grudnia 1938

Wycofano

1945

Wielkość

35,37 × 46,84 mm

Kruszec

złoto, srebro lub brąz

Wydano

ponad 5,5 mln

Powyżej

Krzyż Honorowy dla Wdów i Rodziców po Poległych

Poniżej

Odznaka Honorowa Olimpijska

Multimedia w Wikimedia Commons

Krzyż Honorowy Niemieckiej Matki (niem. Ehrenkreuz der Deutschen Mutter), nazwa skr.: Krzyż Matki (Mutterkreuz) – niemieckie odznaczenie w formie krzyża ustanowione przez Adolfa Hitlera 16 grudnia 1938 w drodze rozporządzenia.

Przyznawany był wielodzietnym matkom w trzech klasach, wykonanych w metalu odpowiednim dla danej klasy:

  • Mutterkreuz in Bronze (Brązowy Krzyż Matki) – za 4–5 dzieci
  • Mutterkreuz in Silber (Srebrny Krzyż Matki) – za 6–7 dzieci
  • Mutterkreuz in Gold (Złoty Krzyż Matki) – za 8 i więcej dzieci
Dyplom nadania

Odznaczenie, wzorowane na krzyżu teutońskim (krzyżackim)[1], miało wymiary 35,37 × 46,84 mm i ważyło 14,6 g.

Nadawano je w ramach tzw. „Wojny urodzeń” (Geburtenkrieg). Otrzymać go mogły tylko określone kobiety (spełniające m.in. kryteria rasowe). Z góry wykluczone były matki "aspołeczne", jak również "rasowo" lub "umysłowo małowartościowe".

Każda posiadaczka Krzyża Matki miała prawo do publicznego pozdrowienia (tzw. salutu rzymskiego) od członków Hitlerjugend, preferencyjnego traktowania w urzędach i pierwszeństwa przy zajmowaniu miejsc w transporcie publicznym.
Z drugiej strony, ludność prześmiewczo nazywała to odznaczenie „orderem króliczym”[2].

Łącznie przyznano ponad 5,5 mln krzyży.

Zobacz też

Przypisy

  1. Michał Zalewski: Krzyż teutoński. Kapliczki, krzyże i figury przydrożne. [dostęp 2017-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-03)].
  2. Adam Krzemiński. Seks pod okiem państwa. „POLITYKA Pomocnik Historyczny”. Trzecia Rzesza, s. 57, 2013. ISSN 1730-0525. 

Bibliografia

  • Michaela Kipp: Mutterkreuz. Niemieckie Muzeum Historyczne w Berlinie. 12 września 2000 (opubl.: dhm.de – Lebendiges Museum Online) (niem.)
  • Die Ehrenkreuze der Deutschen Mutter (Mutterkreuz). lexikon-der-wehrmacht.de (niem.)
  • p
  • d
  • e
Niemieckie odznaczenia (Republika Weimarska i III Rzesza)
Ordery
Krzyże
Medale
Odznaki

  • p
  • d
  • e
Rodzaj odznaczenia
Elementy insygniów
Formy zredukowane
Lista odznaczeń w
  • Afryce
  • Ameryce Południowej
  • Ameryce Północnej i Środkowej
  • Australii i Oceanii
  • Azji
  • Europie
Lista baretek w
  • Afryce
  • Ameryce Południowej
  • Ameryce Północnej i Środkowej
  • Australii i Oceanii
  • Azji
  • Europie
  • organizacjach międzynarodowych
Prawo
System odznaczeń w Polsce

Kontrola autorytatywna (nagroda):
  • GND: 4317536-3