Lactatio Bernardi

Lactatio Bernardi

Lactatio Bernardi – cud oraz przedstawienie w sztuce chrześcijańskiej nawiązujące do spotkania Bernarda z Clairvaux z Matką Bożą i Jezusem w Katedrze w Spirze w roku 1146.

Kontekst dogmatyczny

Według Ojców Kościoła (Tertulian, Atanazy z Aleksandrii, a szczególnie Efrem Syryjczyk w Ephraem, Nat. 4, 149-150.153.183-185) karmienie mlekiem przez Matkę Boską powiązane jest z ludzką naturą Matki, Jezusa oraz przekazywaniem w ten sposób przez Marię łaski i ukazanie swej matczynej opieki ludziom[1].

Opis cudu

Według kościoła rzymskokatolickiego, Bernard z Clairvaux modlił się wraz z mnichami śpiewając hymn Ave Maris Stella:

Monstra te esse matrem (Pokaż, że jesteś matką) sumat per te precem...

Po tej modlitwie do Matki Boskiej, zasnął. Ukazawszy mu się, Maria, obdarzyła go darem wymowy, karmiąc go mlekiem z jej własnej piersi[2][3]. Po doznanej ekstazie święty twierdził, że smakowało ono jak miód[4].

Materiały historyczne i ikonografia

Jedną z pierwszych wzmianek o cudzie znaleźć można w anonimowych exempla o nazwie Ci nous dit z lat 1313-1330[5]. Pierwsze przedstawienia Lactatio Bernardi pojawiły się w XIV w. Temat był obecny w sztuce do końca XVIII w. Lactatio Bernardi zazwyczaj przedstawia Matkę Boską z Dzieciątkiem, z której piersi tryska mleko do ust św. Bernarda.

Mleko Marii Dziewicy, lac miraculosum beatae Mariae virginis było sprzedawane też jako relikwia[6], co dało później w bardziej laickich wiekach nazwę wina Liebfrauenmilch[7][8].

Matka Boża karmiąca Bernarda, kościół w Aldersbach

Przypisy

  1. ↑ JoachimJ. Kuegler JoachimJ., BiASB. Series BiASB., Die himmlische Milch der Gottesmutter. Der religionsgeschichtliche Kontext eines christlichen Marienbilds [online] [dostęp 2021-06-28] .
  2. ↑ LéonL. Dewez LéonL., Albert vanA. Iterson Albert vanA., La lactation de Saint Bernard: légende et iconographie, Westmalle 1956, OCLC 67567191 [dostęp 2021-06-24] .
  3. ↑ DoronD. Bauer DoronD., MILK AS TEMPLAR APOLOGETICS IN THE ST. BERNARD OF CLAIRVAUX ALTARPIECE FROM MAJORCA, „Studies in Iconography”, 36, 2015, s. 79–98, ISSN 0148-1029, JSTOR: 44735519 [dostęp 2021-06-24] .
  4. ↑ Hans ConradH.C. Zander Hans ConradH.C., Von der frommen Kunst, beleidigt zu sein: eine christliche Handreichung an den Islam, LIT Verlag Münster, 2006, ISBN 978-3-8258-9411-5 [dostęp 2021-06-24]  (niem.).
  5. ↑ La iconografía del premio lácteo de San Bernardo y su... [online] 
  6. ↑ JoachimJ. Kuegler JoachimJ., BiASB. Series BiASB., Die himmlische Milch der Gottesmutter. Der religionsgeschichtliche Kontext eines christlichen Marienbilds [online] [dostęp 2021-06-24] .
  7. ↑ Alone Of All Her Sex: The Myth And Cult Of The Virgin Mary. Marina Warner [PDF] [44fisdopung0] [online], vdoc.pub [dostęp 2021-06-24]  (ang.).
  8. ↑ LEOPOLDL. KRETZENBACHER LEOPOLDL., Schutz- und Bittgebärden der Gottesmutter, „BAYERISCHE AKADEMIE DER WISSENSCHAFTEN PHILOSOPHISCH-HISTORISCHE KLASSE SITZUNGSBERICHTE”, 1981 .