Lepiarka wiosenna

Lepiarka wiosenna
Colletes cunicularius[1]
(Linnaeus, 1761)
Ilustracja
samica
Ilustracja
samiec
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

tchawkowce

Gromada

owady

Rząd

błonkoskrzydłe

Podrząd

trzonkówki
(grupa żądłówki)

Nadrodzina

Apoidea

Rodzina

lepiarkowate

Rodzaj

Colletes

Gatunek

lepiarka wiosenna

Synonimy
  • Apis cunicularia Linnaeus, 1761[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

najmniejszej troski
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Lepiarka wiosenna[3] (Colletes cunicularius) – gatunek pszczoły z rodziny lepiarkowatych. Szeroko rozprzestrzeniony od Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Skandynawii po pacyficzne wybrzeża Syberii oraz północno-wschodnie Chiny[2].

Lepiarka wiosenna jest dość nietypowym przedstawicielem swojego rodzaju w polskiej faunie. Podczas gdy pozostałe polskie gatunki lepiarek latają latem, lepiarka wiosenna pojawia się wczesną wiosną[4] (od końca marca do końca maja)[3]. Brak jej również wyraźnego u innych gatunków paskowanego wzoru na odwłoku, tworzonego przez białawe lub beżowe przepaski z krótkich, przylegających włosków[5].

Z powodu wczesnego pojawiania się w sezonie głównym źródłem pokarmu są wierzby[5][6], przez co przez niektórych autorów błędnie[6] jest opisywany jako wyspecjalizowany pokarmowo[3]. Gniazduje w ziemi, w samodzielnie wykopanych przez siebie norkach, wybierając luźne, piaszczyste podłoże[7]. Jest gatunkiem samotnym, jednak tworzy kolonie gniazd[7]. Samice pszczół samotnych co do zasady nie żądlą w obronie swoich gniazd, dlatego przebywanie w pobliżu kolonii gniazdowej nie stanowi zagrożenia dla ludzi[8][9]. Gniazdo jest przez samicę powlekane od wewnątrz podobną do celofanu, przezroczystą wodoodporną wydzieliną[10]. Larwy nie przędą kokonów[4], przepoczwarczenie następuje w połowie sierpnia (w roku złożenia jaja przez samicę) lub później[7].

  • Lepiarka wiosenna przy gnieździe
    Lepiarka wiosenna przy gnieździe
  • Samiec.
    Samiec.

Przypisy

  1. a b Colletes cunicularius, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. a b Colletes cunicularius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).
  3. a b c MikołajM. Borański MikołajM., DariuszD. Teper DariuszD., Atlas pospolitych gatunków pszczół Polski, Puławy 2017 .
  4. a b T.T. Pawlikowski T.T., W.W. Celary W.W., Pszczołowate – Apidae. Wstęp i podrodzina lepiarkowate – Colletinae. Klucze do oznaczania owadów Polski, cz. XXIV, z. 68a, Toruń 2003 .
  5. a b FelixF. Amiet FelixF., AlbertA. Krebs AlbertA., Bienen Mitteleuropas : Gattungen, Lebensweise, Beobachtung, ISBN 3-258-08104-2, OCLC 1134628619 [dostęp 2022-04-02] .
  6. a b ErwinE. Scheuchl ErwinE., WolfgangW. Willner WolfgangW., Taschenlexikon der Wildbienen Mitteleuropas : alle Arten im Porträt, ISBN 978-3-494-01653-5, OCLC 1090644000 [dostęp 2022-04-02] .
  7. a b c PaulP. Westrich PaulP., Die Wildbienen Deutschlands, ISBN 978-3-8186-0880-4, OCLC 1098336809 [dostęp 2022-04-02] .
  8. GeorgiaG. Hennessy GeorgiaG. i inni, Stinging risk and sting pain of the ivy bee, Colletes hederae, „Journal of Apicultural Research”, 59 (2), 2020, s. 223–231, DOI: 10.1080/00218839.2019.1686577, ISSN 0021-8839 [dostęp 2022-04-02] .
  9. Pszczoły samotne cz. 1 – wstęp [online], Nauka dla Przyrody, 16 lipca 2018 [dostęp 2022-04-02]  (pol.).
  10. Eduardo A.B.E.A.B. Almeida Eduardo A.B.E.A.B., Colletidae nesting biology (Hymenoptera: Apoidea), „Apidologie”, 39 (1), 2008, s. 16–29, DOI: 10.1051/apido:2007049, ISSN 1297-9678 [dostęp 2022-04-02]  (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 70387
  • EoL: 1065481
  • EUNIS: 254185
  • GBIF: 1348691
  • identyfikator iNaturalist: 484487
  • ITIS: 654761
  • NCBI: 420711