Leszczyna południowa
Kultywar 'Purpurea' | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | |||
Rząd | bukowce | ||
Rodzina | brzozowate | ||
Rodzaj | leszczyna | ||
Gatunek | leszczyna południowa | ||
Nazwa systematyczna | |||
Corylus maxima Mill. Gard. dict. ed. 7: Corylus no. 3. 1759 | |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
brak danych | |||
|
Leszczyna południowa, l. długookrywowa, l. Lamberta (Corylus maxima) – gatunek rośliny należący do rodziny brzozowatych. Występuje w stanie dzikim w Europie i Azji Mniejszej po Kaukaz. W Polsce nie występuje dziko i jest uprawiana.
Systematyka
Według Germplasm Resources Information Network (GRIN) nie jest to odrębny gatunek, lecz synonim leszczyny pospolitej[4], w wielu jednak ujęciach taksonomicznych, również według Krytycznej listy roślin naczyniowych Polski jest traktowana jako odrębny gatunek[5][6].
Morfologia
- Pokrój
- Duży krzew o wysokości do 6 m i młodych pędach gęsto owłosionych. Pokrojem podobny do leszczyny pospolitej, od której różni się podługowatymi i większymi (do 2,5 cm długości) owocami, całkowicie osłoniętymi owłosioną pokrywą, dwukrotnie dłuższą od orzecha.
- Liście
- Duże okrągłe, krótkoogonkowe, obustronnie szorstko owłosione.
- Kwiaty
- Pylniki w kwiatach przeważnie czerwone.
Zastosowanie
Jest uprawiana dla swoich owoców (orzechy laskowe). Dostępne na rynku orzechy laskowe pochodzą przeważnie od tego gatunku. Odmiany o czerwonych liściach są uprawiane jako rośliny ozdobne, w Polsce najczęściej jest to kultywar 'Purpurea' osiągający wysokość do 3–4 m. Dobrze komponuje się w ogrodzie z innymi krzewami o zielonych czy żółtych liściach, może być również użyty do tworzenia żywopłotów, dobrze bowiem znosi cięcie. Łatwo można ją też odmładzać; przycięta nad ziemią wypuszcza nowe pędy. Czerwoną barwę liści zachowuje przez cały rok. Uprawiana jest jako roślina ozdobna, jednak w niektóre lata wytwarza również dobre orzechy.
Uprawa
Uprawiana dla owoców wymaga stanowiska słonecznego, w celu ozdobnym może być sadzona zarówno w miejscu słonecznym, jak i w półcieniu. Nie ma specjalnych wymagań co do gleby, każda żyzna ziemia ogrodowa jest dobra. Jest mniej odporna na mróz, niż leszczyna pospolita.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-13] (ang.).
- ↑ Corylus maxima, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-04-25].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ Royal Botanic Garden. [dostęp 2009-05-20].
Bibliografia
- Joachim Mayer, Heinz-Werner Schwegler: Wielki atlas drzew i krzewów. Oficyna Wyd. „Delta W-Z”. ISBN 978-83-7175-627-6.
- Maciej Mynett, Magdalena Tomżyńska: Krzewy i drzewa ozdobne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 1999. ISBN 83-7073-188-0.
- Corylus maxima 'Purpurea'. [dostęp 2009-05-20].
- BioLib: 3425
- EoL: 1147588
- EUNIS: 168085
- GBIF: 2876049
- identyfikator iNaturalist: 122974
- IPNI: 295467-1
- ITIS: 506532
- NCBI: 126985
- Plant Finder: 277857
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-47915
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:295467-1
- Tela Botanica: 19099
- identyfikator Tropicos: 3600395
- USDA PLANTS: COMA18