Lista światowego dziedzictwa UNESCO na Malcie

Lista światowego dziedzictwa UNESCO na Malcie – lista miejsc na Malcie wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972^[1] i ratyfikowanej przez Maltę 14 listopada 1978 roku^[2].

Obecnie (stan na 2022 rok) na liście znajdują się 3 obiekty o charakterze dziedzictwa kulturowego^[2].

Na maltańskiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Malta zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa – znajduje się 7 obiektów (stan na 2022 rok)^[2].

Obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO

Valletta

Hypogeum Ħal Saflieni

Megalityczne świątynie Malty

Obiekty wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO

Zobacz multimedia związane z tematem: Lista światowego dziedzictwa UNESCO na Malcie

Poniższa tabela przedstawia maltańskie obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;

Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy wpisu na liście^[3] wraz z jej angielskim oryginałem^[2];

Położenie – miasto, local council; współrzędne geograficzne

Typ – klasyfikacja według Komitetu Światowego Dziedzictwa^[4]:

• kulturowe (K)
• przyrodnicze (P)
• kulturowo–przyrodnicze (K,P)

Rok wpisu – roku wpisu na listę i rozszerzenia wpisu

Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.

Nr ref.	Obiekt	Zdjęcie	Położenie	Typ	Rok	131	Miasto La Valletta City of Valletta		ArValletta (local council) 35°53′52″N 14°30′45″E/35,897778 14,512500	K (i)(vi)	1980	Miasto Valletta zostało założone w 1566 roku przez Joannitów. Duża część miasta została zniszczona w wyniku niemieckich bombardowań w trakcie II wojny światowej. Stolica Malty jest bogata w wiele zabytków m.in.: Zajazd Bawarski, Kolegiata św. Pawła Rozbitka, Teatr Manoel, Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej czy Kościół Najświętszej Marii Panny[5].
130	Hypogeum Ħal Saflieni Ħal Saflieni Hypogeum		Paola (local council) 35°52′10,4″N 14°30′24,8″E/35,869556 14,506889	K (iii)	1980	Hypogeum to ogromna podziemna struktura wybudowana w ok. 2500 roku p.n.e. oraz odkryta w 1902 roku. Pierwotnie pełniła funkcję sanktuarium, natomiast później stała się nekropolią[6].
132	Świątynie megalityczne Megalithic Temples of Malta		Xagħra 36°02′50,1″N 14°16′08,7″E/36,047250 14,269083	K (iv)	1980 1992	Megalityczne świątynie położone na wyspach Malta oraz Gozo. Są to najstarsze kamienne budowle na świecie. Wpis na listę obejmuje świątynie: Ġgantija, Ħaġar Qim, Mnajdra, Ta’ Ħaġrat, Skorba oraz Tarxien[7].

Obiekty na maltańskiej liście informacyjnej UNESCO

Mdina

Cittadella

Victoria Lines

Obiekty wpisane na maltańską listę informacyjną UNESCO

Poniższa tabela przedstawia obiekty na maltańskie liście informacyjnej UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO

Obiekt – polskie nazwa obiektu wraz z jej angielskim oryginałem na maltańskiej liście informacyjnej^[2]

Położenie – miasto, local council; współrzędne geograficzne

Typ – klasyfikacja według zgłoszenia^[4]:

• kulturowe (K)
• przyrodnicze (P)
• kulturowo–przyrodnicze (K,P)

Rok wpisu – roku wpisu na listę informacyjną

Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.

Nr ref.	Obiekt	Zdjęcie	Położenie	Typ	Rok	979	Klify nadbrzeżne Coastal Cliffs		Wyspy: Malta, Gozo, Comino, Cominotto oraz FilflaAr	P	1998	Wysokie wybrzeże położone na pięciu wyspach archipelagu Wysp Maltańskich posiada dużą bioróżnorodność gatunkową roślin i zwierząt[8].
980	Qawra/Dwejra Qawra/Dwejra		Wyspa Gozo	P (vii)(viii)(ix)(x)	1998	Na zachodnim wybrzeżu wyspy Gozo znajdują się obiekty historyczne pochodzące z XVII wieku. Należą do nich m.in.: Wieża Dwejra oraz Wieża Xlendi będące jednymi z tzw. wież Lascarisa[9].
981	Cittadella Cittadella (Victoria - Gozo)		ArVictoria 36°02′47″N 14°14′22″E/36,046389 14,239444	K (ii)(iii)(iv)(v)	1998	Ufortyfikowane miasto położone w środkowej części wyspy Gozo. Osada została założona w epoce brązu. W średniowieczu została rozbudowana i przekształcona w placówkę wojskową. Jednym z najbardziej znanych zabytków jest Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny[10].
982	Fortyfikacje rycerskie wokół portów maltańskich Knights' Fortifications around the Harbours of Malta		ArBirgu, Cospicua, Floriana, Gżira, Kalkara, Senglea, Sliema	K (i)(ii)(iv)	1998	System fortyfikacji wybudowanych w XVI wieku przez Zakon Maltański. Wpis na listę informacyjną obejmuje: Fortyfikacje Birgu, Floriana Lines, Fortyfikacje Senglei, Santa Margherita Lines, Cottonera Lines, Fort Ricasoli oraz Fort Tigné[11].
983	Mdina (Città Vecchia) Mdina (Citta' Vecchia)		Ar35°53′09″N 14°24′11″E/35,885833 14,403056	K (i)(ii)(iii)	1998	Mdina to dawna stolica Malty. Posiada system fortyfikacji wybudowanych w XVI wieku przez Zakon Maltański. Jednym z najbardziej znanych zabytków jest Katedra Świętego Pawła[12].
1113	Maltańskie katakumby Maltese Catacomb Complexes		ArWyspa Malta	K (i)(ii)(iii)	1998	Seria katakumb zlokalizowanych na wyspie Malta. Najstarsze z nich pochodzą z VII wieku p.n.e. Największe skupiska katakumb znajdują się w Rabat oraz Mqabba[13].
1114	Fortyfikacje Victoria Lines Victoria Lines Fortifications		ArGħargħur, Mġarr, Mosta, Naxxar, Rabat	K (i)(ii)(iii)	1998	Linia fortyfikacji została wybudowana w XIX wieku przez Brytyjczyków. Początkowo fortyfikacje składały się tylko z trzech fortów: Fortu Binġemma, Fortu Madliena oraz Fortu Mosta. W latach dziewięćdziesiątych XIX w. forty zostały połączone ze sobą murem obronnym[14].

Zobacz też

• Ftira – maltański chleb wpisany na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO

Przypisy