Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Nowej Zelandii

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Nowej Zelandii – lista miejsc w Nowej Zelandii wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972^[1] i ratyfikowanej przez Nową Zelandię 22 listopada 1984 roku^[2].

Obecnie (stan na 2022 rok) na liście znajdują się trzy obiekty: dwa o charakterze przyrodniczym i jeden o charakterze przyrodniczo-kulturowym^[2].

Na nowozelandzkiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Nowa Zelandia zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa – znajduje się 8 obiektów (stan na 2022 rok)^[2].

Obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO

Te Wahipounamu

Park Narodowy Tongariro

Obiekty wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO^[a]

Zobacz multimedia związane z tematem: Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Nowej Zelandii

Poniższa tabela przedstawia nowozelandzkie obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO

Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy wpisu na liście^[3] wraz z jej angielskim oryginałem^[2]

Położenie – region, wyspa; współrzędne geograficzne

Typ – klasyfikacja według Komitetu Światowego Dziedzictwa^[4]:

• kulturowe (K)
• przyrodnicze (P)
• kulturowo-przyrodnicze (K,P)

Rok wpisu – roku wpisu na listę i rozszerzenia wpisu

Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.

Nr ref.	Obiekt	Zdjęcie	Położenie	Typ	Rok	877	Wyspy subantarktyczne Nowej Zelandii New Zealand Sub–Antarctic Islands		ArSubantarktyka 50°45′00″S 166°06′14″E/-50,750000 166,103889	P (ix)(x)	1998	Grupa pięciu wysepek położonych na Oceanie Południowym, na południowy wschód od Nowej Zelandii. Charakteryzuje je duża bioróżnorodność. Zidentyfikowano tutaj 126 gatunków ptaków[5].
551	Rezerwat przyrody Te Wahiponamu Te Wahipounamu – South West New Zealand		West Coast, Wyspa Południowa 44°00′50,0″S 169°00′03,3″E/-44,013881 169,000911	P (vii)(viii)(ix)(x)	1990	Rezerwat przyrody, na który składają się 4 parki narodowe: Fiordland National Park, Park Narodowy Góry Cooka, Mount Aspiring National Park oraz Westland Tai Poutini National Park. Zajmują powierzchnię 1 725 437 ha. Występuje tutaj 15 fiordów, szereg jezior polodowcowych oraz moreny[6].
421	Park Narodowy Tongariro Tongariro National Park		Waikato, Wyspa Północna 39°12′00,0″S 175°35′00,0″E/-39,200000 175,583330	K, P (vi)(vii)(viii)	1990 1993	Najstarszy park narodowy Nowej Zelandii utworzony w 1887 roku. Jego powierzchnia wynosi 795,98 km². Na terenie parku znajdują się zarówno aktywne, jak i wygasłe wulkany oraz różnorodne ekosystemy[7].

Obiekty na nowozelandzkiej liście informacyjnej UNESCO

Kahurangi National Park

Farewell Spit

Fiordland National Park

Kerikeri

Napier

Wyspy północno-wschodnie

Waitangi

Obiekty wpisane na nowozelandzką listę informacyjną UNESCO^[b]

Poniższa tabela przedstawia obiekty na nowozelandzkiej liście informacyjnej UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO

Obiekt – polskie nazwa obiektu wraz z jej angielskim oryginałem na nowozelandzkiej liście informacyjnej^[2]

Położenie – region, wyspa; współrzędne geograficzne

Typ – klasyfikacja według zgłoszenia^[4]:

• kulturowe (K)
• przyrodnicze (P)
• kulturowo-przyrodnicze (K,P)

Rok wpisu – roku wpisu na listę informacyjną

Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.

Nr ref.	Obiekt	Zdjęcie	Położenie	Typ	Rok	5120	Pola wulkaniczne wyspy Auckland Auckland Volcanic Fields		ArSubantarktyka 50°41′24″S 166°04′48″E/-50,690000 166,080000	K, P (ii)(iii)(iv)(v)(viii)	2007	Wpis obejmuje pozostałości wulkaniczne na wyspie Auckland. Ostatnia erupcja wulkanu w tym rejonie miała miejsce 600 lat temu. Wyspa jest niezamieszkana[8].
5121	Wody i dno morskie Fiordlandu Waters and seabed of Fiordland (Te Moana O Atawhenua)		Southland, Wyspa Południowa 45°25′42,0″S 167°21′44,2″E/-45,428331 167,362289	P (vii)(viii)(ix)(x)	2007	Największy park narodowy w Nowej Zelandii. Znajduje się tutaj 15 fiord. Większość z nich ma głębokość 200–300 metrów. Najdłuższy z nich mierzy 19 km długości[9].
5122	Kahurangi National Park, Farewell Spit oraz Kanaański system krasowy Kahurangi National Park, Farewell Spit and Canaan karst system		ArWest CoastWest CoastWest CoastWest CoastWest Coat, Tasman, Wyspa Południowa 41°15′00″S 172°07′00″E/-41,250000 172,116667 40°31′00″S 172°52′00″E/-40,516667 172,866667	P (vii)(viii)(ix)(x)	2007	Park narodowy został utworzony w 1996 roku. Jego powierzchnia wynosi 4520 km². Na terenie parku narodowego kręcono sceny trylogii filmowej Władca Pierścieni[10].
5123	Historyczna dzielnica Kerikeri Kerikeri Basin historic precinct		Northland, Wyspa Północna 35°13′12″S 173°58′12″E/-35,220000 173,970000	K (ii)(iii)(iv)(v)(vi)	2007	Miasto zostało założone w 1819 roku i jest najstarszą zachowaną osadą założoną przez Europejczyków w Nowej Zelandii. W 1836 roku wybudowano tutaj kamienny klasztor, który jest najstarszym budynkiem wybudowanym z kamienia w całym kraju[11].
5124	Wyspy Kermadec i rezerwat morski Kermadec Islands and Marine reserve		ArWyspy Kermadec 29°16′37″S 177°55′24″W/-29,276944 -177,923333	P (vii)(viii)(ix)(x)	2007	Grupa wysp wulkanicznych położonych na północny wschód od Nowej Zelandii. W 1788 roku przypłynęli tutaj Europejczycy. W 1886 roku wyspy zostały anektowane przez Wielką Brytanię oraz włączone w granice Nowej Zelandii[12].
5125	Zabytkowa dzielnica Napier Art Deco Napier Art Deco historic precinct		ArHawke’s Bay, Wyspa Północna 39°29′26″S 176°55′16″E/-39,490556 176,921111	K (ii)(iv)(vi)	2007	Miasto portowe na wschodnim wybrzeżu Wyspy Północnej. 3 lutego 1931 roku miało tutaj miejsce trzęsienie ziemi o sile 7,8 stopni w skali Richtera, w wyniku którego zginęło 162 mieszkańców. Jedna z dzielnic miasta jest wybudowana w stylu Art déco[13].
5126	Wyspy północno-wschodnie Whakarua Moutere (North East Islands)		ArNorthland, Wyspa Północna 37°40′00″S 177°00′00″E/-37,666667 177,000000	P (vii)(viii)(ix)(x)	2007	Grupa 8 wysp położonych na północno-wschodnim wybrzeżu Wyspy Północnej. Wszystkie są niezamieszkane[14].
5127	Historyczny obszar Traktatu Waitangi Waitangi Treaty Grounds historic precinct		Northland, Wyspa Północna 35°15′58″S 174°04′48″E/-35,266111 174,080000	K (i)(ii)(iii)(iv)(vi)	2007	Miasto Waitangi jest znane jako miejsce podpisania traktatu Waitangi. Historyczny obszar ma powierzchnię 4,8 ha[15].

Uwagi

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Lista światowego dziedzictwa UNESCO