Maksymilian Goldfeder

Maksymilian Goldfeder
Data urodzenia

1847

Data i miejsce śmierci

18 lutego 1923
Łódź

Zawód, zajęcie

przedsiębiorca

Maksymilian Goldfeder (ur. ok. 1847, zm. 18 lutego 1923) – polski przedsiębiorca związany z Łodzią.

Był z pochodzenia Żydem, który przybył do Łodzi z Warszawy w 1870 roku. Początkowo pracował w banku swojego brata[1], Adolfa[2], a kiedy w 1873 roku ożenił się z córką zamożnego łódzkiego fabrykanta Zygmunta Jarocińskiego[1], Anną Jarocińską[2], otworzył własny kantor bankowy[1].

Był przykładem typowego lodzermenscha, czyli człowieka robiącego karierę na gruncie szybko rozwijającego się miasta. W 1891 roku wybudował kamienicę rezydencjonalną przy ul. Piotrkowskiej 77, będącej jednocześnie siedzibą jego Domu Bankowego, według projektu znanego polskiego architekta Hilarego Majewskiego[1].

Był jednym z założycieli spółki rysko-warszawskiej, która w 1898 roku założyła Manufakturę Lnianej i Jutowej.[3]

W latach 1889–1923 wraz ze swoją rodziną rozwinął w budynku działalność bankową. Na dole posesji znajdował się kantor, na górze zaś rezydencja rodziny Goldfederów[1].

Po I wojnie światowej, między innymi na skutek złej oceny perspektyw dalszej działalności bankowej[4], firma popadła w poważne kłopoty finansowe, które w efekcie wraz ze śmiercią Maksymiliana Goldfedera zakończyły działalność jego rodzinnego interesu. Z powodu ogromnego zadłużenia żadne z jego dzieci (Józef, Stanisław, Anna, Felicja, Izabela i Helena) nie poprowadziło dalej banku[2][5]. Zmarł 18 lutego 1923 roku[6].

Jego bratanica – córka brata Maksymiliana, Adolfa Goldfedera – Stefania, wyszła za mąż za ziemianina Jerzego Skarbka[7]. Z tego związku urodziła się Krystyna Skarbek znana ze swojej działalności w okresie II wojny światowej jako agent brytyjskiej tajnej służby Kierownictwa Operacji Specjalnych (SOE), oraz wywiadowca Secret Intelligence Service (SIS)[8].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d e Dom bankowy Maksymiliana Goldfredera [online], tonz.org.pl [dostęp 2020-07-31] .
  2. a b c EwaE. Rabiega EwaE., Szczęśliwe siódemki, „Rynek Łódzki” (1), 2012, s. 17 .
  3. Рижская льняная и джутовая мануфактура, [w:] Рижский вестник, Nr.267, https://periodika.lv/periodika2-viewer/?lang=fr#panel:pa%7Cissue:681257%7Carticle:DIVL45, 4 grudnia 1897  (ros.).
  4. Lesman Bolesław, Recepta na miliony. Łódź 2017.
  5. Łódzkie Dwory i Pałace – Łódź – pałac Maksymiliana Goldfedera [online], lodzkie.dipp.info.pl [dostęp 2020-07-31] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-25]  (pol.).
  6. Nekrolog, „Republika: dziennik polityczny, społeczny, literacko-handlowy” (45), 1923, s. 5 .
  7. Krystyna Skarbek (1908-1952) [online], dzieje.pl [dostęp 2020-07-31]  (pol.).
  8. Fiedler Arkady, Kobiety mej młodości: rzeczy wybrane. Wyd, Poznańskie, Poznań 1989, s. 52–56.