Man in the Box

Man in the Box
Okładka
Wykonawca singla
z albumu Facelift
Alice in Chains
Strona B

zobacz listę

Wydany

styczeń 1991

Nagrywany

grudzień 1989–kwiecień 1990 w London Bridge Studio, Seattle, oraz w Capitol Recording Studio, Hollywood[1]

Gatunek

metal alternatywny[2][3] • grunge[4] • heavy metal[5]

Długość

4:46

Wydawnictwo

Columbia

Producent

Dave Jerden

Format

singel CD • kaseta

Autor

Layne Staley • Jerry Cantrell

Singel po singlu
„We Die Young”
(1990) 		„Man in the Box”
(1991) 		„Sea of Sorrow”
(1991)

Man in the Box – drugi singel amerykańskiego zespołu muzycznego Alice in Chains, pochodzący z opublikowanego w sierpniu 1990 nakładem wytwórni Columbia debiutanckiego albumu studyjnego Facelift. Czas trwania utworu wynosi 4 minuty i 46 sekund. Autorem tekstu jest Layne Staley, muzykę skomponował Jerry Cantrell. Na stronie B singla, w zależności od edycji, została zamieszczona radiowa wersja kompozycji, skrócona do 4 minut i 28 sekund, oraz utwory „Sea of Sorrow”, „Bleed the Freak” i „Sunshine”.

Początkowo „Man in the Box” wzbudził negatywne odczucia wśród przedstawicieli wytwórni Columbia, którzy opowiadali się za pominięciem kompozycji. Komercyjny sukces singla, opisywanego jako przełomowy w karierze zespołu, sprawił, że Facelift uplasował się na 42. pozycji zestawienia Billboard 200, przechodząc tym samym do historii jako pierwszy album wywodzący się z nurtu grunge’owego, który dotarł do czołowej 50. wspomnianego notowania opracowywanego przez tygodnik „Billboard”. Teledysk uzyskał regularną rotację w stacji MTV, utrzymując się na liście przez okres 16 tygodni, co pozwoliło grupie na zyskanie ogólnokrajowego rozgłosu. W 1992 utwór został nominowany do nagrody Grammy w kategorii Best Hard Rock Performance with Vocal. Obok kompozycji „Rooster” i „Would?”, „Man in the Box” uchodzi za najbardziej rozpoznawalny utwór w dorobku zespołu.

Analiza

„W tamtym czasie byłem wegetarianinem i pamiętam jak, podczas kolacji, opowiadałem kolegom z zespołu jak produkowana jest cielęcina, jak cielaki trzymane są w pudłach. Ta rozmowa stała się zalążkiem do piosenki «Man in the Box».”
– Nick Terzo[6]

W wywiadzie dla magazynu „Rolling Stone” z 1992, autor warstwy lirycznej Layne Staley przyznał: „Zacząłem pisać o cenzurze, w tym samym czasie udaliśmy się na kolację z niektórymi przedstawicielami Columbia Records, którzy byli wegetarianami. Powiedzieli mi, jak cielęcina została wykonana z małych cieląt hodowanych w tych małych pudełeczkach. Ten obraz utkwił w mojej głowie. Więc poszedłem do domu i napisałem o cenzurze rządowej i jedzeniu mięsa widzianego oczyma tych marnych cieląt”[7][8]. Tekst utworu skupia się również na krytyce działań rządu i mediów, które, w ocenie wokalisty, nie podają opinii publicznej pełnej prawdy na temat niektórych wydarzeń, aby nie wzbudzać niepokoju w społeczeństwie i nie narażać się na szkodzenie samym sobie. Inspirację dla Staleya stanowiła seria książek Mysteries of the Unknown, koncentrująca się między innymi na zagadnieniach związanych z UFO[9]. Podobną opinię wyrażał Jerry Cantrell w rozmowie z „Guitar School”: „Layne napisał tekst i sądzę, że próbował on w nim powiedzieć, że ludzie są bardzo podobni do zwierząt, które żyją w małych klatkach, i że mamy ograniczone pole widzenia tylko do tego gówna, które podają w gazetach, i o którym jest głośno”[10].

Steve Huey z AllMusic podkreślił, że „tekst utworu ma charakter mroczny, nieco klaustrofobiczny”. Jako przykład autor podał wers: „I’m the dog who gets beat/Shove my nose in shit”[3]. Mordechai Kleidermacher z magazynu „Circus” przyznawał, że tematyka kompozycji koncentruje się na bezsilności[11]. Z kolei Daina Darzin znaczenie tekstu interpretowała jako „depresyjną opowieść o prawach zwierząt”[12].

Jerry Cantrell po raz pierwszy w utworze wykorzystał efekt talk box

Cechą charakteryzującą „Man in the Box” jest ciężki, otwierający riff, oparty na oktawach, z zastosowaniem dwóch power chordów (E5-A5) uderzanych w otwartym strojeniu E (Eb-Ab-Db-Gb-Bb-Eb)[13][14] z przytrzymaniem struny A na piątym progu, dostrojonym do obniżonego o pół tonu D, do którego dochodzi efekt wah-wah[15] oraz oryginalnie tłumione dźwięki[16]. Idea zastosowania talk boxa była autorstwa producenta Dave’a Jerdena, który zaczerpnął ją z utworu „Livin’ on a Prayer” (1986) Bon Joviego[17]. „Byliśmy w Capitol Recording Studio w Los Angeles, gdzie odbywał się końcowy etap nagrywania albumu. Sean [Kinney] zasugerował, bym spróbował z talk boxem. Myślałem o tym wcześniej, lecz nigdy wcześniej się na to nie zdecydowałem. W końcu przekonał mnie. Nagrałem to za pierwszym podejściem” – wspominał Cantrell[15]. Utwór cechuje się powolnym tempem. Zdaniem Jerdena „ten element, to spowolnienie sprawia, że brzmi on ciężej. Gdybyśmy pędzili, nie brzmiałoby to dobrze”[17]. Kompozycja posiada melodyjne i dynamiczne solo autorstwa Cantrella, który w rozmowie z pismem „Guitar” wyznał, iż było ono wynikiem spontaniczności[18]. Partie wokalne Staleya charakteryzują się intensywnym, gardłowym stylem w wysokich rejestrach, dobrze słyszalnym w wersach: „Feed my eyes/Can you sew them shut? Jesus Christ/Deny your maker” oraz „He who tries”[3]. Harmonie partii wokalnych Staleya i Cantrella występują w refrenach[19].

Zdaniem Cantrella „ten cały rytm i grind, powstawał w czasach, kiedy zaczynaliśmy docierać do siebie. To nam zdecydowanie pomogło”[20]. „Riff do tego numeru chodził za mną przez jakiś czas, ale nigdy go specjalnie nie wykorzystałem. Layne zaproponował kilka rozwiązań, jeżeli chodzi o partie wokalu i jakoś poskładało się ten kawałek do kupy. Na naszym wczesnym materiale, riff, który idzie z talk boxa, jest jednym z moich ulubionych”[10].

Teledysk

Produkcja i realizacja

Paul Rachman, reżyser teledysku do „Man in the Box” (na zdj. w 2006)

Teledysk o budżecie nieprzekraczającym 50 tys. dolarów[21], został wyreżyserowany przez Paula Rachmana, który był obecny na koncercie grupy w nowojorskim Cat Club 3 października 1990. „Zakochałem się w tym zespole i ich muzyce. Następnego dnia zadzwoniłem do człowieka odpowiedzialnego za teledyski w Columbia Records z informacją, że chcę pracować z nimi” – wspominał[22]. Z racji uczestnictwa grupy we wspólnej trasie z Iggy Popem, pomysł na fabułę reżyser wymieniał ze Staleyem za pomocą faksu, od którego dostał wiadomość z ręcznie napisaną notatką: „Deszczowa, przesiąknięta stodoła. Zwierzęta hodowlane. Dziecko ze zszytymi oczami”[21]. Przez następne kilka dni Rachman spędzał czas na słuchaniu utworu, by móc lepiej wczuć się w jego klimat. Jak przyznawał: „Wpadłem na pomysł umieszczenia zespołu w tej stodole i stworzeniu mrocznego nastroju, dzięki nakręceniu kilku ujęć w sepii”[21]. Reżyser zrezygnował z opcji dziecka ze zszytymi oczami. Zamiast tego zastosował alternatywną wersję, polegającą na wytworzeniu mrocznego nastroju wokół stodoły i przechadzającego się tajemniczego mężczyzny z kapturem na głowie, pełniącego funkcję opiekuna zwierząt[23].

W grudniu 1990 członkowie zespołu udali się do Los Angeles, by zrealizować zdjęcia do teledysku. Spotkali się z Rachmanem w parku stanowym Malibu Creek. W jego opinii muzycy byli nieco zmęczeni zwiedzaniem, ale „ogólnie świetnie się bawili”[21]. „Podstawą przy pracy z młodymi zespołami jest to, aby przy nagrywaniu pierwszego lub drugiego wideoklipu, byli zadowoleni z efektów, aby dzięki temu mogli zdobyć zaufanie” – argumentował[21]. „Man in the Box” zrealizowano na taśmie filmowej 16 mm, za pomocą dwóch kamer, z czego jedną obsługiwał Rachman[21]. Zdjęcia trwały 14 godzin. Przez następne dwa lub trzy tygodnie reżyser pracował nad produkcją oraz montażem teledysku[23].

Fabuła ukazuje zespół grający utwór w stodole. Przez cały czas jego trwania ukazany jest tajemniczy mężczyzna ubrany w czarny płaszcz z kapturem. Chodzi on z latarką elektryczną i rozgląda się wewnątrz, obserwując między innymi zwierzęta. Po chwili dociera do człowieka siedzącego w samym rogu stodoły (granego przez Staleya), na którego twarz kieruje latarkę. Pod koniec teledysku tajemniczy mężczyzna odsłania kaptur z głowy. Okazuje się, że jego powieki są zszyte. Scena ta stanowi bezpośrednie odniesienie do wersu: „Feed my eyes, can you sew them shut”. Premiera teledysku odbyła się w styczniu 1991[24].

Wideoklip dostępny jest na VHS Live Facelift (1991)[25] oraz na kompilacji Music Bank: The Videos (1999)[26].

Wydanie

„Pamiętam, że miałem rozmowy z wytwórnią na ten temat i każdy wygodnie zapomina o tym, że tak naprawdę nikt nie lubił tej piosenki. Myśleli, że jest zbyt powolna i lamentowa. Było trochę dyskusji o tym, że może nie znaleźć się na płycie, ale my pomyśleliśmy – «pieprzyć to – ta piosenka jest zabójcza».”
– Jerry Cantrell[27]

„Man in the Box” początkowo wzbudził negatywne odczucia wśród przedstawicieli wytwórni Columbia[15], którzy opowiadali się za nieumieszczaniem go na albumie Facelift (1990)[27] (podobna sytuacja miała miejsce w przypadku utworów „Love, Hate, Love” i „Confusion”)[25]. Upór muzyków doprowadził do tego, że kompozycja trafiła na debiutancki album studyjny[a][15], a w styczniu 1991 została opublikowana na singlu[24] (drugim – po „We Die Young” – promującym Facelift)[25]. Wersja CD zawierała również radiową wersję „Man in the Box”, skróconą do 4 minut i 28 sekund[29]. Rozszerzona edycja singla ukazała się w formacie kasety, gdzie na stronie B zostały dodane trzy kompozycje – „Sea of Sorrow”, „Bleed the Freak” i „Sunshine”[30].

Z uwagi na kontrowersyjny tekst (głównie przez wers: „Jesus Christ/Deny your maker”), stacje radiowe początkowo niechętnie emitowały utwór; część z nich w ogóle odmówiła puszczania, z kolei inne rozgłośnie prezentowały go nocną porą[31]. Mimo tego, zdaniem przedstawiciela wytwórni Nicka Terzo, „«Man in the Box» otworzył zespołowi niejedne drzwi”[32].

W późniejszym czasie „Man in the Box” ukazał się na czterech albumach kompilacyjnych – Nothing Safe: Best of the Box[33], Music Bank (1999)[34][35], Greatest Hits (2001)[36] i The Essential Alice in Chains (2006)[37]. Koncertowe wersje zamieszczono na płytach Live Facelift (1991)[25], Nothing Safe: Best of the Box (edycja Best Buy Exclusive)[38], Live (2000)[39][40] oraz na stronach B singli „Heaven Beside You” (1995) i „Get Born Again” (1999)[41][42]. Obok kompozycji „Rooster” i „Would?”, „Man in the Box” uchodzi za najbardziej rozpoznawalny utwór w dorobku Alice in Chains[27].

Odbiór

Krytyczny

„Man in the Box” charakteryzuje się harmonią wokalną Layne’a Staleya i Jerry’ego Cantrella w refrenach[19]

Steve Huey z AllMusic napisał o utworze, że jest to „często pomijany, ale ważny element w budowaniu pozycji dominującej muzyki grunge’owej”; recenzent określił go „spotkaniem teatralności metalu i introspekcyjnej beznadziei”. Huey podkreślił przy tym, że Alice in Chains swoim brzmieniem wprowadzili nieco nowe standardy do muzyki: „«Man in the Box» nie był kompozycją posiadająca błyskotliwe tempo czy nawet dużą ilość agresji. Lecz melodia mimo wszystko wpada w ucho, pomimo iż nie jest to pop metal i utwór nie ma swoich korzeni w thrash metalu. Zamiast tego cechuje go prosty, ale jakże ciężki riff”[3]. Gillian G. Gaar przyznała za pośrednictwem „Goldmine”, że zespół udowodnił swoją rosnącą siłę w utworze „Man in the Box”, w którym, według autorki, Staley „przeniósł trudną sytuację cielęcia do ludzkiej rzeczywistości życia w metaforycznym pudełku, z oczami ślepymi na prawdę”[25].

Bill Adams z „Ground Control” stwierdził, że „utwór fascynuje swoją niepowtarzalną dynamiką oraz idealnie dobranymi liniami wokalnymi Staleya i Cantrella, które wzajemnie się uzupełniając, tworzą kontrast między napiętym oraz dynamicznym wokalem prowadzącym, a utrzymanymi w spokojniejszym tonie partiami wspierającymi”. Zaznaczył, że mimo iż wcześniej wiele zespołów zapoczątkowało definicję grunge’u (jako przykład autor wymienia Green River, The Melvins i Soundgarden), to „Man in the Box” zdefiniował ten gatunek. Adams określa go mianem „pierwszego hymnu”[43]. Chad Childers z Loudwire napisał: „Trudno argumentować przeciwko «Man in the Box» jako najlepszej piosenki w dorobku Alice in Chains. To był utwór, który umieścił zespół na muzycznej mapie świata”[44]. Greg Kot, w wydanej w 2004 książce Rolling Stone Album Guide, zwrócił uwagę na „rozdęte akordy przez nieustające efekty wah-wah i jęczące harmonie Staleya”[19]. Kyle Anderson, autor książki Accidental Revolution: The Story of Grunge (2007), pisał, że „Man in the Box” to „nieustający marsz śmierci prowadzony przez gitarę, a także wprowadził on świat w śpiewający głos Staleya, który w swoich górnych rejestrach brzmi tak, jakby był egzorcyzmowany z demonów”[45]. Jordan Babula z „Teraz Rocka” wyróżniał masywny riff, melodyjne gitary i duet wokalny Staley-Cantrell[46].

Gitarzysta Korna, Brian Welch stwierdził: „Kiedy pierwszy raz usłyszałem «Man in the Box», chciałem być autorem tego riffu”[47]. David Draiman, wokalista Disturbed, przyznawał: „Pamiętam «Man in the Box» (…) To było w czasach wydania Facelift [1990], kiedy ten utwór był wielki. Wszyscy byli zdumieni wokalem Layne’a. Pamiętam, że śpiewałem go na stu różnych przesłuchaniach. To niewiarygodne”[47]. Z kolei Ozzy Osbourne określił „Man in the Box” mianem klasyka[48].

Komercyjny

„Nie pamiętam decydującego czynnika, ale zdecydowaliśmy, że nadszedł czas, aby trochę zmienić krajobraz, spróbować czegoś innego i postawiliśmy na Alice in Chains (…) Teledysk do «Man in the Box» był dość mroczny, co stanowiło swoiste przeciwieństwo względem tego, co zwykle puszczaliśmy.”
– Rick Krim[49][50]

Późną wiosną 1991 w siedzibie stacji muzycznej MTV odbyło się spotkanie, podczas którego decydowano, teledysk jakiego wykonawcy należy umieścić w Buzz Bin, aby mógł on otrzymać regularną rotację na antenie. Wśród rozpatrywanych propozycji były wideoklipy do „Man in the Box” Alice in Chains i „Valley of the Kings” lub „Jelly Roll” formacji Blue Murder[49]. Zdaniem Ricka Krima, pełniącego w owym czasie funkcję wiceprezesa ds. muzyki i programowania w MTV, podjęto decyzję o wyborze Alice in Chains. Głównym czynnikiem przemawiającym za kwartetem z Seattle była chęć zmiany popmetalowego repertuaru na antenie MTV[31][49]. Teledysk do „Man in the Box” trafił do Buzz Bin na początku maja 1991. W ocenie Cantrella bardzo to pomogło zespołowi[51]. Krim podkreślał, że był to przełomowy moment dla MTV, zwiastun nadejścia nowego trendu[31].

13 kwietnia 1991 utwór zadebiutował na 42. pozycji Album Rock Tracks – listy opracowywanej przez magazyn „Billboard”[52]. Po trzynastu tygodniach, 6 lipca „Man in the Box” osiągnął 18. lokatę[53]. Łącznie singel notowany był przez dwadzieścia tygodni[54]. 30 grudnia 2000, „Man in the Box”, w wersji zamieszczonej na albumie Live (2000), został ponownie odnotowany na liście, debiutując na 39. miejscu[55].

Komercyjny sukces utworu, który David de Sola – autor książki Alice in Chains: The Untold Story (2015) – opisuje jako przełomowy w działalności grupy[56], sprawił, że 6 lipca Facelift uplasował się na 42. pozycji zestawienia Billboard 200[51], przechodząc tym samym do historii jako pierwszy album wywodzący się ze sceny Seattle[57], który dotarł do czołowej 50. wspomnianego notowania[27]. Teledysk, dzięki umieszczeniu go w Buzz Bin[50][51], regularnie emitowany był w stacji muzycznej MTV, gdzie utrzymywał się na liście przez szesnaście tygodni, zapewniając zespołowi ogólnokrajowy rozgłos[49][58]. Zdaniem Rachmana decydującym czynnikiem, mającym bezpośredni wpływ na komercyjny sukces zespołu było MTV. Jak argumentował: „Wydaje mi się, że MTV było w tamtym czasie naprawdę liderem w zakresie rekordowej sprzedaży. To był szczyt MTV. Wszyscy patrzyli. Kiedy stacja umieściła go [teledysk] w Buzz Bin, wszystko się zmieniło dla tego zespołu, wszystko”[51]. „Man in the Box” zyskał również uznanie w rozgłośniach prezentujących muzykę hardrockową[59] i metalową[25], stając się przebojem[18].

Według raportu Nielsen SoundScan z 2019, utwór Alice in Chains był drugą najczęściej emitowaną kompozycją w latach 2010–2019 w notowaniu „Billboardu” Mainstream Rock Songs, z rotacją na poziomie 142 tys. odtworzeń[60].

Nagrody i nominacje

Teledysk otrzymał we wrześniu 1991 nominację do nagrody MTV Video Music Award w kategorii Best Heavy Metal/Hard Rock Video[15][56]. Rachman przyznał, że obserwował wywiad przeprowadzany z członkami Metalliki, którzy zapytani o to, który wideoklip powinien ich zdaniem wygrać, wskazali na „Man in the Box”[61]. Utwór Alice in Chains przegrał rywalizację z Aerosmith[62]. W 1992 „Man in the Box” został wyróżniony przez National Academy of Recording Arts and Sciences (NARAS) nominacją do nagrody Grammy w kategorii Best Hard Rock Performance with Vocal[63], lecz przegrał z albumem studyjnym For Unlawful Carnal Knowledge (1991) Van Halen[64].

Rok Nagroda Kategoria Odbiorcy i nominowani Wynik Źródło
1991 MTV Video Music Award Best Metal/Hard Rock Video „Man in the Box” Nominacja [65]
1992 Nagroda Grammy Best Hard Rock Performance with Vocal Nominacja [63]

Wykorzystanie utworu

Zawodnik wrestlingu Tommy Dreamer często wychodził na ring przy utworze „Man in the Box” w latach 1995–2001[66][67]. W 2000 kompozycja Alice in Chains została użyta w filmie katastroficznym Gniew oceanu (reż. Wolfgang Petersen)[68]. W 2009 utwór wszedł w skład zestawu 84 kompozycji wykorzystanych w muzycznej grze komputerowej Rock Band 2[b][69]. Sześć lat później singel użyto w grze Guitar Hero Live[70]. W 2017 „Man in the Box” trafił na listę utworów wykorzystanych w grze Rock Band VR[71]. W październiku tego samego roku, będąc częścią zestawu Alice in Chains Pack 03, kompozycję udostępniono jako zawartość do pobrania na platformy Xbox One i PlayStation 4 dla gry Rock Band 4[72]. W 2019 utwór został użyty w filmie Chyba na pewno ty (reż. Nahnatchka Khan)[73].

Zestawienia

W 2004 „Man in the Box” został wymieniony w gronie „10 najlepszych grunge’owych utworów” według magazynu „Spin”[4]. Dwa lata później sklasyfikowano go na 19. pozycji zestawienia kanału VH1 – „40 najlepszych metalowych utworów”[74]. Solo gitarowe autorstwa Cantrella zostało umieszczone na 77. miejscu w rankingu „100 najlepszych solówek gitarowych”, przygotowanym przez miesięcznik „Guitar World”[75]. W 2007 „Man in the Box” zajął 50. miejsce w notowaniu VH1 „100 najlepszych utworów muzycznych lat 90.”[76] oraz został wymieniony w gronie „500 najlepszych zagubionych utworów”, przygotowanym przez brytyjski magazyn „Q”[77]. W rankingu „10 metalowych riffów lat 90.” Joe DiVita z Loudwire sklasyfikował „Man in the Box” na 5. pozycji, argumentując: „Alice in Chains przyczynili się do zatarcia różnic między grunge’em a metalem, biorąc trochę z kolumny A i z kolumny B. Wynikiem tego był jeden z najbardziej definiujących zespołów dekady, w dużej mierze ze względu na depczący riff w «Man in the Box», pochodzący z debiutanckiego albumu Facelift. Riff autorstwa Cantrella perfekcyjnie łączy jego efekt wah-wah z potężnym wokalem Staleya”[78]. Miesięcznik „Gitarzysta” umieścił solo do „Man in the Box” na 78. pozycji zestawienia „100 solówek wszech czasów”, pisząc w uzasadnieniu: „Cantrell gra prosty, oparty na oktawach riff, do głosu, którego dochodzi szalony wah oraz oryginalnie tłumione dźwięki. Prostymi środkami udało mu się osiągnąć powalający efekt”[16].

Solo Cantrella w „Man in the Box” zostało wyróżnione w kilku rankingach
Rok Tytuł Publikacja Pozycja Źródło
1992 „Top 100 heavymetalowych utworów” „Hit Parader” 40 [79]
2004 „10 najlepszych grunge’owych utworów” „Spin” 8 [4]
„40 najlepszych metalowych utworów” VH1 19 [74]
2007 „100 najlepszych solówek gitarowych” „Guitar World” 77 [75]
„100 najlepszych utworów muzycznych lat 90.” VH1 50 [76]
„500 najlepszych zagubionych utworów” „Q” 191 [77]
2011 „10 najlepszych singli metalu alternatywnego lat 90.” PopMatters 5 [2]
2012 „100 najlepszych solówek wszech czasów” „Gitarzysta” 78 [16]
2013 „10 najlepszych metalowych riffów lat 90.” Loudwire 5 [78]

Utwór na koncertach

William DuVall i Jerry Cantrell w trakcie wykonywania „Man in the Box” w programie Jimmy Kimmel Live! (2013)

„Man in the Box” został premierowo wykonany przez Alice in Chains 22 sierpnia 1989 w klubie Vogue w Seattle[80][81]. Regularnie grany był podczas tras zespołu w latach 90. (z pominięciem europejskiego etapu tournée Down in Your Hole Tour z października 1993)[c][84]. „Man in the Box” jest również ostatnią kompozycją, jaką Layne Staley wykonał z zespołem podczas swojego ostatniego koncertu w Kemper Arena w Kansas City w stanie Missouri 3 lipca 1996, kiedy muzycy poprzedzali występy Kiss w ramach Alive/Worldwide Tour[85].

W trakcie pierwszego reaktywacyjnego koncertu Alice in Chains, który odbył się 18 lutego 2005 w Premier Nightclub w Seattle, „Man in the Box” został wykonany w duecie z frontmanem Toola, Maynardem Jamesem Keenanem. Wortal Blabbermouth.net napisał, że „Keenan okazał się najbardziej naturalny w zastąpieniu Staleya (…) Imponująco przybił «Man in the Box» i «Them Bones»”[86]. Od tego czasu kompozycja ponownie regularnie grana jest na wszystkich trasach grupy (jedyny wyjątek stanowiło mini tournée Acoustic Hour, będące częścią 2007 North American Tour)[80]. 10 marca 2006, podczas koncertu Decades Rock Live!, organizowanego przez kanał muzyczny VH1 Classic, utwór został wykonany przez Alice in Chains z Williamem DuVallem, który został nowym wokalistą zespołu[87]. 19 czerwca 2006, w trakcie występu w Kopenhadze, w utworze na perkusji zagrał Lars Ulrich[88]. 23 lipca tego samego roku, podczas koncertu w ramach UDO Music Festival na torze Fuji International Speedway w japońskim Oyama, „Man in the Box” został wykonany w duecie z Sebastianem Bachem[89].

W 2009 i 2013 zespół dwukrotnie wykonał „Man in the Box” w amerykańskim talk-show Jimmy Kimmel Live![90][91].

Lista utworów na singlu

singel CD (CSK 2257):

Singel „Man in the Box” z 2000, promujący album koncertowy Live
Nr Tytuł utworu AutorzyDługość
1.„Man in the Box” (wersja radiowa)Layne Staley • Jerry Cantrell4:28
2.„Man in the Box”Staley • Cantrell4:46
09:14

kaseta (38T 73851):

Strona A:

Nr Tytuł utworu AutorzyDługość
1.„Man in the Box” (wersja singlowa)Staley • Cantrell4:46

Strona B:

Nr Tytuł utworu AutorzyDługość
1.„Sea of Sorrow”Cantrell5:49
2.„Bleed the Freak”Cantrell4:01
3.„Sunshine”Cantrell4:45
14:35

singel CD (2000)[d]:

Nr Tytuł utworu AutorzyDługość
1.„Man in the Box” (wersja koncertowa)Staley • Cantrell4:57

Personel

Opracowano na podstawie materiału źródłowego[93]:

Alice in Chains

Produkcja

Notowania i certyfikaty

Lista (1991) Pozycja
Album Rock Tracks (Stany Zjednoczone)[54] 18
Lista (2000)[e] Pozycja
Hot Mainstream Rock Tracks (Stany Zjednoczone)[54] 39
Dekada (2010–2019) Pozycja
Mainstream Rock Songs (Stany Zjednoczone)[f][60] 2
Państwo Certyfikat Sprzedaż
Stany Zjednoczone (RIAA)[95] 3× platynowa płyta 3 000 000+[g]

Interpretacje

Uwagi

  1. ↑ Według Staleya zespół zawarł ugodę z wytwórnią. Polegała ona na tym, że Columbia miała prawo wyboru utworu promującego album, natomiast drugim singlem będzie „Man in the Box”[28].
  2. ↑ W wersji tej słowo „shit”, pojawiające się w pierwszym wersie, jest zastąpione przez wyraz „pit”, natomiast w drugim przez „spit”[69].
  3. ↑ W 1994 członkowie Metalliki, drwiąc z uzależnienia od heroiny Staleya, często wykonywali w ramach Shit Hits the Sheds Tour (zespół Alice in Chains pierwotnie miał wziąć udział w trasie)[82] fragment „Man in the Box”, gdzie James Hetfield, parodiując pierwszy wers utworu, śpiewał: „I can’t tour. I can’t tour”, a Kirk Hammett i Lars Ulrich pocierali, a następnie uderzali się w lewe ramię, symulując w ten sposób zażywanie heroiny[83].
  4. ↑ Koncertowa wersja została zarejestrowana 2 marca 1993 w Barrowland Ballroom w Glasgow[92].
  5. ↑ Singel wydany w celach promujących album Live (2000)[94].
  6. ↑ Pierwsze miejsce zajęła kompozycja „Smells Like Teen Spirit” grupy Nirvana z wynikiem 145 tys. odtworzeń[60].
  7. ↑ Sprzedaż ustalona na podstawie certyfikatu przyznanego 5 sierpnia 2022[95].

Przypisy

  1. ↑ de Sola 2015 ↓, s. 118–120.
  2. ↑ a b Aj Ramirez: The 10 Best Alternative Metal Singles of the 1990s. PopMatters. [dostęp 2015-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-01)]. (ang.).
  3. ↑ a b c d Steve Huey: Man in the Box. AllMusic. [dostęp 2009-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-06)]. (ang.).
  4. ↑ a b c Flannel of Experts. „Spin”, s. 62, kwiecień 2004. ISSN 0886-3032. 
  5. ↑ Martin Popoff: The Top 500 Heavy Metal Songs of All Time. ECW Press, 2003, s. 459. ISBN 978-1550225303. (ang.).
  6. ↑ Yarm 2019 ↓, s. 263.
  7. ↑ de Sola 2015 ↓, s. 116.
  8. ↑ Jeffrey Ressner. Alice in Chains: Through the Looking Glass. „Rolling Stone”, s. 47, 26 listopada 1992. ISSN 0035-791X. 
  9. ↑ Beth Nussbaum. When Whips Don’t Hurt. „Rock Scene”, s. 59–60, kwiecień 1990. ISSN 0090-3353. 
  10. ↑ a b Jeff Kitts. Primecuts. „Guitar School”, s. 12, maj 1994. ISSN 1058-0220. 
  11. ↑ Mordechai Kleidermacher. Alice in Chains’ Link with Brutality. „Circus”, s. 66, 1990. ISSN 0009-7365. 
  12. ↑ Daina Darzin. The Real Dirt. „Rolling Stone”, s. 18, 24 lutego 1994. ISSN 0035-791X. 
  13. ↑ Steve Allsworth. Man in a Box. „Total Guitar”, s. 83, kwiecień 2003. ISSN 1355-5049. 
  14. ↑ Dale Turner. Alice in Chains: Ten Classic Riffs from Jerry Cantrell. „Guitar One”, s. 28, kwiecień 2001. ISSN 1525-3562. 
  15. ↑ a b c d e Jeff Gilbert. In-Chained. „Guitar School”, s. 30, listopad 1991. ISSN 1058-0220. 
  16. ↑ a b c 100 solówek wszech czasów. „Magazyn Gitarzysta”. ISSN 1895-3832. [dostęp 2017-12-06]. [zarchiwizowane z adresu 2017-12-06]. (pol.). 
  17. ↑ a b de Sola 2015 ↓, s. 115.
  18. ↑ a b Tom Forsythe. No More Than a Feeling. „Guitar”, s. 70, 80, luty 1992. ISSN 1525-5549. 
  19. ↑ a b c Greg Kot: New Rolling Stone Album Guide. Christian Hoard, Nathan Brackett (red.). Fireside, 2004, s. 13. ISBN 0-7432-0169-8. (ang.).
  20. ↑ Poligrafia dołączona do albumu Music Bank; wyd. Columbia, nr kat. CK 69584.
  21. ↑ a b c d e f de Sola 2015 ↓, s. 135.
  22. ↑ de Sola 2015 ↓, s. 134.
  23. ↑ a b de Sola 2015 ↓, s. 136.
  24. ↑ a b de Sola 2015 ↓, s. 139.
  25. ↑ a b c d e f Gillian G. Gaar. A Band Called Alice. „Goldmine”, s. 55, 5 sierpnia 1994. ISSN 1055-2685. 
  26. ↑ Alice in Chains – Music Bank: The Videos. [dostęp 2020-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-07-03)]. (ang.).
  27. ↑ a b c d Prato 2009 ↓, s. 263–264.
  28. ↑ Kevin Westenberg. Male Bondage. „SKY”, s. 79, maj 1993. OCLC 221921270. 
  29. ↑ Alice in Chains – Man in the Box (1990, CD). Discogs. [dostęp 2020-09-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-22)]. (ang.).
  30. ↑ Alice in Chains – Man in the Box (1991, Cassette). Discogs. [dostęp 2020-09-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-22)]. (ang.).
  31. ↑ a b c Yarm 2019 ↓, s. 268.
  32. ↑ Yarm 2019 ↓, s. 267.
  33. ↑ Alice in Chains – Nothing Safe: Best of the Box. [dostęp 2020-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-09-02)]. (ang.).
  34. ↑ Babula 2006 ↓, s. 74.
  35. ↑ Alice in Chains – Music Bank. [dostęp 2020-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-09-02)]. (ang.).
  36. ↑ Alice in Chains – Greatest Hits. [dostęp 2020-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-07-19)]. (ang.).
  37. ↑ Alice in Chains: ‘Essential’ Collection to Finally See Light of Day. Blabbermouth.net. [dostęp 2020-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-24)]. (ang.).
  38. ↑ Alice in Chains – Nothing Safe – The Best of the Box (1999, CD). Discogs. [dostęp 2020-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-22)]. (ang.).
  39. ↑ Babula 2006 ↓, s. 75.
  40. ↑ Charles R. Cross. Live. „Guitar World”, s. 37, luty 2001. ISSN 1045-6295. 
  41. ↑ Alice in Chains – Heaven Beside You (1996, CD). Discogs. [dostęp 2020-09-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-22)]. (ang.).
  42. ↑ Alice in Chains – Get Born Again (1999, CD). Discogs. [dostęp 2020-09-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-01)]. (ang.).
  43. ↑ Bill Adams: Alice in Chains Discography Part One. Ground Control. [dostęp 2013-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-19)]. (ang.).
  44. ↑ Chad Childers: 10 Best Alice in Chains Songs. Loudwire. [dostęp 2015-02-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-19)]. (ang.).
  45. ↑ Kyle Anderson: Accidental Revolution: The Story of Grunge. St. Martin’s Press, 2007, s. 94. ISBN 978-0312358198. (ang.).
  46. ↑ Babula 2006 ↓, s. 70.
  47. ↑ a b Rick Florino: Alice in Chains Stories from Korn, Slipknot, Zakk Wylde, Device, Five Finger Death Punch, Mad Season, and More. [dostęp 2015-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-28)]. (ang.).
  48. ↑ Kory Grow. Ozzy Osbourne: My 10 Favorite Metal Albums. „Rolling Stone”. ISSN 0035-791X. [dostęp 2020-09-22]. [zarchiwizowane z adresu 2020-06-03]. (ang.). 
  49. ↑ a b c d de Sola 2015 ↓, s. 145.
  50. ↑ a b Yarm 2019 ↓, s. 267–268.
  51. ↑ a b c d de Sola 2015 ↓, s. 146.
  52. ↑ Mainstream Rock Songs Chart – April 13, 1991. Billboard. [dostęp 2020-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-15)]. (ang.).
  53. ↑ Mainstream Rock Songs Chart – July 6, 1991. Billboard. [dostęp 2020-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-15)]. (ang.).
  54. ↑ a b c Alice in Chains – Chart History – Mainstream Rock Songs. Billboard. [dostęp 2015-02-06]. (ang.).
  55. ↑ Mainstream Rock Songs Chart – December 30, 2000. Billboard. [dostęp 2020-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-15)]. (ang.).
  56. ↑ a b de Sola 2015 ↓, s. 150.
  57. ↑ Prato 2009 ↓, s. 260.
  58. ↑ Alice in Chains w pigułce. „Metal Hammer”, s. 42, 2005. ISSN 0955-1190. 
  59. ↑ Justin Henderson: Grunge: Seattle. Roaring Forties Press, 2016, s. 61. ISBN 978-1938901546. (ang.).
  60. ↑ a b c Philip Trapp: Nirvana Were the Most-Played Band of the Decade on Rock Radio. Loudwire. [dostęp 2020-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-10)]. (ang.).
  61. ↑ de Sola 2015 ↓, s. 152.
  62. ↑ de Sola 2015 ↓, s. 153.
  63. ↑ a b Alice in Chains: The Recording Academy. [dostęp 2017-10-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-19)]. (ang.).
  64. ↑ Rock on the Net: 34th Annual Grammy Awards – 1992. [dostęp 2020-09-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-26)]. (ang.).
  65. ↑ de Sola 2015 ↓, s. 150, 152.
  66. ↑ Tommy Dreamer. [dostęp 2016-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-01)]. (niem.).
  67. ↑ Pat McNeill: The Tables All Were Broken, McNeill’s Take on the End of Professional Wrestling as We Know It. iUniverse, 2002, s. 197. ISBN 978-0-595-22404-3. (ang.).
  68. ↑ The Best Uses of Alice in Chains Songs in Movies or TV. [dostęp 2018-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-25)]. (ang.).
  69. ↑ a b Caleb Chew. iRock, U Rock, Wii Rock Together!. „GameAxis Unwired”, s. 44, październik 2008. ISSN 0219-872X. 
  70. ↑ Anya Zadrozny: Alice in Chains, Weezer, Bullet for My Valentine + More Added to ‘Guitar Hero Live’ Song List. Loudwire. [dostęp 2016-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-04)]. (ang.).
  71. ↑ Joe DiVita: Ghost, Megadeth, Foo Fighters, Avenged Sevenfold + More Included in ‘Rock Band VR’ Set List. Loudwire. [dostęp 2017-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-13)]. (ang.).
  72. ↑ Buy Alice in Chains Pack 03. Microsoft. [dostęp 2019-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-07)]. (ang.).
  73. ↑ Ben Allen. Here’s Every Song Featured in Netflix Romcom Always Be My Maybe. „Radio Times”. ISSN 0033-8060. [dostęp 2020-09-22]. [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22]. (ang.). 
  74. ↑ a b Vh1 40 Greatest Heavy Metal Songs. [dostęp 2015-02-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-20)]. (ang.).
  75. ↑ a b Dan Cross: 100 Greatest Guitar Solos by Guitar World. [dostęp 2017-12-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-02)]. (ang.).
  76. ↑ a b VH1: 100 Greatest Songs of the ’90s. [dostęp 2016-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-08)]. (ang.).
  77. ↑ a b 500 Greatest Lost Tracks. „Q”, luty 2007. ISSN 0955-4955. 
  78. ↑ a b Joe DiVita: 10 Best Metal Riffs of the 1990s. Loudwire. [dostęp 2013-12-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-24)]. (ang.).
  79. ↑ Heavy Metal Top 100 Songs. „Hit Parader”, s. 54, 1992. ISSN 0162-0266. 
  80. ↑ a b Man in the Box by Alice in Chains. setlist.fm. [dostęp 2011-10-06]. (ang.).
  81. ↑ John Bacus: Alice in Chains First & Last Performances. [dostęp 2020-09-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-19)]. (ang.).
  82. ↑ Prato 2009 ↓, s. 407.
  83. ↑ de Sola 2015 ↓, s. 212.
  84. ↑ Neil Jeffries. Alice in Chains: Got Drunk, Smoked Pot, Made a Record!. „Raw”, s. 30, 5 stycznia 1994. ISSN 0742-4434. 
  85. ↑ de Sola 2015 ↓, s. 246.
  86. ↑ Concert Review: Tool’s Keenan is ‘Near-Perfect’ Singer for Alice in Chains. Blabbermouth.net. [dostęp 2019-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-20)]. (ang.).
  87. ↑ de Sola 2015 ↓, s. 325.
  88. ↑ Metallica Drummer Joins Alice in Chains for ‘Man in the Box’. Blabbermouth.net. [dostęp 2020-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-10)]. (ang.).
  89. ↑ Sebastian Bach Sings with Alice in Chains; Video Available. Blabbermouth.net. [dostęp 2020-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-30)]. (ang.).
  90. ↑ Jason Lipshutz. Back in ‘Black’. „Billboard”, s. 35, 26 września 2009. ISSN 0006-2510. 
  91. ↑ Nick Krewen. Watch Alice in Chains’ Revelatory „Man in the Box” on ‘Kimmel’. „Spin”. ISSN 0886-3032. [dostęp 2019-02-20]. [zarchiwizowane z adresu 2017-12-02]. (ang.). 
  92. ↑ Alice in Chains – Live. [dostęp 2020-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-08)]. (ang.).
  93. ↑ Poligrafia dołączona do albumu Facelift; wyd. Columbia, nr kat. CK 46075.
  94. ↑ Alice in Chains – Man in the Box (Live). Discogs. [dostęp 2020-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-06)]. (ang.).
  95. ↑ a b Gold & Platinum – RIAA. Recording Industry Association of America. [dostęp 2022-08-09]. (ang.).
  96. ↑ Ronnie D. Lankford, Jr: Aperitif for Destruction – Richard Cheese. AllMusic. [dostęp 2020-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-30)]. (ang.).
  97. ↑ Zakk Wylde Sings Black Sabbath, Jimi Hendrix, Alice in Chains with Camp Freddy (Video). Blabbermouth.net. [dostęp 2013-01-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-02)]. (ang.).
  98. ↑ Gregory Heaney: Four Foot Shack – Les Claypool’s Duo De Twang. AllMusic. [dostęp 2020-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-30)]. (ang.).
  99. ↑ Poligrafia dołączona do albumu Grunge; wyd. Warner Music Poland, nr kat. 14928550.
  100. ↑ Watch Metallica, Korn, Mastodon, Others Perform Alice in Chains Covers at Museum of Pop Culture Ceremony. Blabbermouth.net. [dostęp 2020-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-09)]. (ang.).

Bibliografia

  • Jordan Babula. Alice in Chains – Dyskografia. „Teraz Rock”, 2006. Orange Media. ISSN 1730-394X. (pol.). 
  • Greg Prato: Grunge Is Dead: The Oral History of Seattle Rock Music. ECW Press, 2009. ISBN 978-1550228779. (ang.).
  • David de Sola: Alice in Chains: The Untold Story. Thomas Dunne Books, 2015. ISBN 978-1250048073. (ang.).
  • Mark Yarm: Wszyscy kochają nasze miasto. Historia grunge’u z pierwszej ręki. Joanna Bogusławska (tłum.). Kagra, 2019. ISBN 978-83-63785-43-7. (pol.).

Linki zewnętrzne

  • „Man in the Box” w bazie AllMusic (ang.)
  • „Man in the Box” w serwisie YouTube (ang.)
  • p
  • d
  • e
Albumy studyjne
EP
Albumy demo
Albumy koncertowe
Kompilacje
Wideografia
Single
Facelift
Dirt
Jar of Flies
Alice in Chains
Unplugged
Black Gives Way to Blue
The Devil Put Dinosaurs Here
  • „Hollow”
  • „Stone”
  • „Voices”
Rainier Fog
Single promocyjne
Ścieżki dźwiękowe
Kompilacje
Trasy koncertowe
Powiązane artykuły
Listy
Artykuły
  • Singles: Original Motion Picture Soundtrack (1992)
  • Last Action Hero: Music from the Original Motion Picture (1993)
  • Behind the Player: Mike Inez (2008)
  • AIC 23 (2013)
Projekty muzyczne
Książki
Ludzie
Wytwórnie
  • Strona internetowa: www.aliceinchains.com