Marcello Malpighi

Marcello Malpighi
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

10 marca 1628
Crevalcore

Data i miejsce śmierci

29 listopada 1694
Rzym

Przyczyna śmierci

apopleksja

Miejsce spoczynku

kościół Santi Gregorio e Siro

Zawód, zajęcie

lekarz; biolog

Narodowość

włoska

Tytuł naukowy

doktor

Alma Mater

Uniwersytet Boloński

Uczelnia

Uniwersytet Boloński
Uniwersytet w Pizie
Uniwersytet w Mesynie

Multimedia w Wikimedia Commons

Marcello Malpighi (ur. 10 marca 1628 w Crevalcore, zm. 29 listopada 1694 w Rzymie) – włoski lekarz i biolog. Upamiętniony został nazwą naukową rodzaju roślin Malpighia od którego z kolei utworzono nazwę rodziny Malpighiaceae i rzędu Malpighiales[1].

Jego rodzice byli niezależnymi materialnie rolnikami, co pozwoliło im zapewnić najstarszemu synowi dobre wykształcenie. Na skutek ich śmierci w 1649 musiał on zaopiekować się rodzeństwem i gospodarstwem, ale dwa lata później zdecydował się na studia i po kolejnych dwóch latach uzyskał stopień doktora medycyny na prestiżowym uniwersytecie w Bolonii. Następnie był profesorem tamże oraz w Pizie i Mesynie.

Jest twórcą anatomii mikroskopowej. Opisał krwinki czerwone, naczynia włosowate, strukturę tkanki płucnej oraz budowę owadów, w tym tchawki (niewielkie otwory zastępujące płuca u tchawkowców[2]) i narządy wydalnicze (cewka Malpighiego[3][4]). W 1691 roku został lekarzem papieża Innocentego XII, był także członkiem honorowym londyńskiego Royal Society.

Przykładowe prace

  • Anatome Plantarum (1675)[5]
  • De viscerum structura exercitatio anatomica (1666)[6]
  • Opera omnia (1686)[7]

Przypisy

  1. Maarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 317-318. ISBN 978-1-842466346.
  2. Michael J.M.J. Ackerman Michael J.M.J., JudithJ. Folkenberg JudithJ., Human anatomy : a visual history from the Renaissance to the digital age, Nowy Jork: Abrams, 2011, s. 343, ISBN 978-0-8109-9798-1, OCLC 657596141 [dostęp 2020-10-04]  (ang.).
  3. Budowa i rozwój owadów, [w:] EwaE. Pyłka-Gutowska EwaE., Vademecum maturzysty. Biologia, Warszawa 2019  (pol.).
  4. Malpighiego cewki, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2020-10-04] .
  5. MarcelloM. Malpighi MarcelloM., Anatome plantarum, impensis Johannis Martyn, Regiae Societatis typographi, ad insigne campanae in coemeterio divi Pauli, 1675, OL: 23276533M [dostęp 2020-10-04]  (łac.).
  6. MarcelloM. Malpighi MarcelloM., De viscerum structura exercitatio anatomica, 1669, OL: 2669068M .
  7. MarcelloM. Malpighi MarcelloM., Marcelli Malpighii philosophi & medici bononiensis e Regia Societate Opera omnia, 1686, OL: 16724366M  (łac.).

Bibliografia

  • Mała Encyklopedia Medycyny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979. ISBN 83-01-00200-X.
  • Pyłka-Gutowska Ewa: Vademecum maturzysty. Biologia. Warszawa: Adamantan, 2019, s. 179. ISBN 978-83-7350-453-0.
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000108612763
  • VIAF: 85044
  • LCCN: n84802947
  • GND: 119403099
  • NDL: 00742598
  • LIBRIS: 75kmpk7r4c0g5sw
  • BnF: 12347995g
  • SUDOC: 032453132
  • SBN: CFIV051069
  • NKC: nlk20000079351
  • DBNL: malp001
  • BNE: XX1013364
  • NTA: 070719578
  • BIBSYS: 90865298
  • CiNii: DA00237713
  • Open Library: OL1172072A
  • NUKAT: n2005141107
  • J9U: 987007271478205171
  • PTBNP: 1514869
  • CANTIC: a1011774x
  • NSK: 000710358
  • ΕΒΕ: 222860
  • LIH: LNB:xnK;=CB
  • WorldCat: lccn-n84802947
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3936851
  • Britannica: biography/Marcello-Malpighi
  • Treccani: marcello-malpighi
  • Universalis: marcello-malpighi
  • NE.se: marcello-malpighi
  • SNL: Marcello_Malpighi
  • Catalana: 0039602
  • DSDE: Marcello_Malpighi
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 38469