Marcin Pasierb

Marcin Pasierb

major piechoty
Data i miejsce urodzenia	2 listopada 1896 Sokołów
Data i miejsce śmierci	26 sierpnia 1942 KL Auschwitz
Przebieg służby
Lata służby	1914–1942
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie Polska Organizacja Wojskowa Komenda Obrońców Polski
Jednostki	17 Pułk Piechoty
Stanowiska	dowódca batalionu
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Marcin Pasierb (ur. 2 listopada 1896 w Sokołowie, zm. 26 sierpnia 1942 w KL Auschwitz) – major piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy.

Życiorys

Urodził się 2 listopada 1896 w Sokołowie, w ówczesnym powiecie kolbuszowskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Andrzeja i Marii z domu Smotryś^[1][2]. Po ukończeniu szkoły powszechnej kontynuował naukę w seminarium nauczycielskim w Rzeszowie^[1]. Po wybuchu I wojny światowej wraz z oddziałem strzelecki Jakuba Darochy przyłączył się do Legionów^[3]. Służył w IV batalionie 1 pułku piechoty^[3].

W 1919 przyjęty do Wojska Polskiego^[3]. Od 10 października 1919 do 31 marca 1920 był uczniem klasy 22. Szkoły Podchorążych^[4]. Po ukończeniu nauki pozostał w szkole jako oficer kompanii, a następnie instruktor i dowódca oddziału klasy 35^[5]. 14 października 1920 został mianowany z dniem 1 sierpnia 1920 podporucznikiem w piechocie^[6]. W 1921 pełnił służbę na stanowisku oficera kompanii, w latach 1922–1923 oficera broni, a w 1924 oficera do spraw materiałowych szkoły^[7]. W roku szkolnym 1927/28 ponownie na stanowisku oficera broni szkoły^[8].

Na stopień majora został awansowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 i 119. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[9][10]. 19 sierpnia 1937 został przeniesiony do 17 pułku piechoty w Rzeszowie na stanowisko kwatermistrza^[1]. W następnym roku zajmowane przez niego stanowisko otrzymało nazwę „II zastępca dowódcy pułku”^[11]. 31 sierpnia 1939, w czasie mobilizacji, został przesunięty na stanowisko dowódcy III batalionu^[12]. Na czele tego pododdziału walczył w kampanii wrześniowej^[13][14]. Po zakończeniu walk wrócił do Sokołowa, gdzie ukrywał się do grudnia 1939^[1][3]. W rodzinnym mieście zamieszkiwał przy ul. 3 Maja 20^[2].

6 grudnia 1939 wraz ze swoim kuzynem, kpt. Stanisławem Pasierbem (oficer KOP) w zorganizowanej grupie podjął próbę przedostania się przez granicę jako kurier organizacji Komenda Obrońców Polski^[1]. Zatrzymany przez patrol niemiecki w pobliżu granicy, a następnie z Komańczy przywieziony do Sanoka i 9 grudnia 1939 wraz ze Stanisławem osadzony w tamtejszym więzieniu^[2]. Stamtąd został on i Stanisław wywiezieni 9 sierpnia 1940^[2]. Potem był więziony w Wiśniczu Nowym^[1]. 30 sierpnia 1940 przybył do obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie otrzymał numer więźniarski: 3471, a 26 sierpnia 1942 poniósł tam śmierć (według dokumentacji SS zmarł 6 września 1942)^[15].

6 sierpnia 1922 ożenił się z Jadwigą Jakubowską, z którą miał dwie córki: Danutę i Elżbietę^[1].

W kościele parafialnym św. Jana Chrzciciela w Sokołowie ustanowiono tablicę upamiętniające związane z miastem ofiary II wojny światowej, na które umieszczono nazwiska Marcina i Stanisława Pasierbów^[3].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Niepodległości – 2 sierpnia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^{[16][17][18][19]}
• Krzyż Walecznych trzykrotnie^[10][20][21]
• Srebrny Krzyż Zasługi^[10]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[1]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[1]

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Ryszard Dalecki: Armia „Karpaty” w wojnie obronnej 1939 r.. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1989. ISBN 83-03-02830-8.
• Wacław Lenkiewicz, Andrzej Sujkowski, Hugo Zieliński: Księga Pamiątkowa 1830 – 29 XI 1930. Szkice z dziejów piechoty polskiej. Ostrów-Komorowo: Szkoła Podchorążych Piechoty, 1930.
• Jerzy Majka: 17 Pułk Piechoty. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 1992, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. ISBN 83-85621-21-0.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
• Halina Dudzińska. Biogramy : Aneks nr 4. : Członkowie strzeleckiego oddziału Jakuba Darochy z Sokołowa Małopolskiego, legioniści I Brygady. „Rocznik Kolbuszowski”. Tom 3, s. 104-109, 1994.