Maria Kurzawa

Maria Jolanta Kurzawa
Data urodzenia

2 listopada 1941

Data śmierci

10 września 2005

profesor nauk chemicznych
Specjalność: chemia nieorganiczna, fizykochemia ciała stałego
Doktorat

1975 – nauki chemiczne
Politechnika Szczecińska

Profesura

11 maja 1990

Praca naukowo-dydaktyczna
Uczelnia

Politechnika Szczecińska

Wydział

Technologii i Inżynierii Chemicznej

Kierownik
Zakład

Chemii Nieorganicznej

Maria Jolanta Kurzawa z domu Szumla (ur. 2 listopada 1941, zm. 10 września 2005) – polska chemiczka, profesor (specjalności: chemia nieorganiczna, fizykochemia ciała stałego).

Życiorys

Była wieloletnim pracownikiem Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej Politechniki Szczecińskiej (przekształconej w roku 2009 w Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, ZUT). Po skończeniu studiów ze stopniem mgr inż. chemii była asystentką prof. Wiktora Gorzelanego, kierownika Zakładu Chemii Nieorganicznej, a równocześnie zastępcy dyrektora Instytutu Chemii Podstawowej[1]. Pracę doktorską obroniła w 16 grudnia 1975 roku[2]. Stopień doktora habilitowanego nauk chemicznych w zakresie chemii (specjalność: chemia nieorganiczna) uzyskała w roku 1992, na podstawie rozprawy nt.: Układ Fe2O3-V2O5-MoO3[3], przygotowanej pod naukową opieką Jadwigi Walczak (po odejściu prof. W. Gorzelanego na emeryturę pełniącej pełniącej funkcję kierownika Katedry Chemii Nieorganicznej). Przewód habilitacyjny przeprowadzono na Wydziale Chemii UJ[4] (PS nie miała praw akademickich w tym zakresie).

W roku 2002 Maria Kurzawa otrzymała tytuł profesora nauk chemicznych (specjalności: chemia nieorganiczna, fizykochemia ciała stałego)[4]. Po śmierci Jadwigi Walczak objęła kierownictwo Zakładu i – wraz z zespołem – kontynuowała badania syntez i właściwości faz otrzymywanych metodami chemii ciała stałego. Pod naukową opieką Marii Kurzawy prace doktorskie wykonali[4]:

  • Elżbieta Tomaszewicz (1999), Reaktywność siarczku srebra wobec siarczanu(VI) srebra w fazie stałej,
  • Grażyna Dąbrowska (2000), Studia nad układem Al2O3-V2O5-MoO3,
  • Monika Bosacka (2001), Wybrane molibdeniano-wanadany jako pigmenty ceramiczne,
  • Anna Błońska-Tabero (2003), Reakcje ortowanadanu(V) żelaza(III) z wanadanami(V) metali dwuwartościowych (Co, Mg, Ni, Zn).

Prof. Kurzawa współpracowała z zagranicznymi zespołami badawczymi (m.in. Uniwersytet Narodowy im. Kapodistriasa w Atenach, Uniwersytet Techniczny w Dreźnie) oraz redakcjami czasopism naukowych (m.in. Journal of Thermal Analysis and Calorimetry)[5]. Poza badaniami naukowymi i dydaktyką angażowała się w prace organizacyjne, m.in. pełniła funkcję wicedyrektora Instytut Chemii i Podstaw Ochrony Środowiska (IChiPOŚr), utworzonego w kwietniu 2000 roku, w wyniku reorganizacji Wydziału (chemia nieorganiczna, chemia organiczna, chemia fizyczna, analiza instrumentalna, chemia ogólna)[6], była członkiem Senackiej Komisji ds. Dydaktyki Politechniki Szczecińskiej, uczestniczyła w działaniach na rzecz zacieśniania współpracy polsko-niemieckiej w zakresie szkolnictwa wyższego[7].

Jej mężem był Stefan Kurzawa (1927–1999). Zmarła 10 września 2005 roku, a 15 października została pochowana na cmentarzu Centralnym w Szczecinie[8].

Tematyka badań

Przedmiotem największego zainteresowania zespołu Zakładu Chemii Nieorganicznej (wcześniej Katedry Chemii Nieorganicznej), kierowanego przez Marię Kurzawę, była synteza i właściwości faz, otrzymywanych metodami chemii ciała stałego, zapoczątkowany przez Jadwigę Walczak. Tego typu procesy i struktury są przedmiotem zaawansowanych badań laboratoryjnych; poszukiwane są materiały o nowych właściwościach optycznych, elektrycznych, cieplnych, a wyniki badań znajdują istotne zastosowania w praktyce, np. w metalurgii, produkcji ceramiki, materiałów ognioodpornych, nadprzewodników tlenkowych, katalizatorów procesów przemysłowych. W czasie badań są stosowane m.in. rentgenografia strukturalna, różnicowa analiza termiczna (DTA), spektroskopia IR, EPR, NMR, XPS, spektrometria Mössbauera, neutronografia. Przedmiotem badań były dwu- i trójskładnikowe układy tlenków metali[9].

Po jej śmierci pracownicy Zakładu (m.in. Anna Błońska-Tabero, Monika Bosacka, Elżbieta Filipek, Grażyna Dąbrowska, Izabella Rychłowska-Himmel, Piotr Tabero, Elżbieta Tomaszewicz) kontynuują ten kierunek badań[9][10][11], m.in. uzyskując habilitacje:

  • Elżbieta Filipek (2008), Synteza i właściwości fizykochemiczne nowych faz w układach tlenków V2O5, MoO3, alfa-Sb2O4[12],
  • Piotr Tabero (2011), Synteza i niektóre właściwości faz o strukturze blokowej[13].

Publikacje (wybór)

  • M. Bosacka, M. Kurzawa, P. Jakubus, Reactivity of FeVO
    4     towards MgMoO
    4     in the solid-state    , Journal of Thermal Analysis & Calorimetry 2004[14],
  • M. Kurzawa, A. Błońska-Tabero, Phase equilibria in the system NiO-V2O5-Fe2O3 in subsolidus area, Journal of Thermal Analysis & Calorimetry, 2004[15],
  • A. Worsztynowicz, S. Kaczmarek, M. Kurzawa, M. Bosacka,Magnetic study of Cr3+ ion in M2CrV3O11-x (M = Zn, Mg) compounds, 2005[4][16],
  • [16]
  • K. Knorr, P. Jakubus, G. Dąbrowska, M. Kurzawa, Crystal Structure Determination of AlVMoO7 from X-Ray Powder Diffraction Data, Cheminform 2010[17],
  • Grażyna Dąbrowska, Piotr Tabero, Maria Kurzawa, Phase Relations in the Al2O3-V2O5MoO3. System in the Solid State. The Crystal Structure of AlVO4, Journal of Phase Equilibria and Diffusion 2009[17]
  • Maria Kurzawa, Monika Bosacka, Elżbieta Filipek, Izabella Rychłowska-Himmel, The homogeneity range of lyonsite-type phase existing in the CrVO4-Co3V2O8 system, Central European Journal of Chemistry 2009[17]
  • Anna Błońska-Tabero, Maria Kurzawa, Phase formation in the FeVO4–Co3V2O8 system, Journal of Thermal Analysis and Calorimetry 2007[17]
  • M. Kurzawa, M. Bosacka, I. Szkoda, Synthesis and Characterization of New Bismuth Lead Vanadate Pb2BiV3O11, Journal of Phase Equilibria and Diffusion 2007[17]

Przypisy

  1. ↑ Skład osobowy Politechniki Szczecińskiej. Szczecin: Wydawnictwo Uczelniane PS, 1974, s. 33.
  2. ↑ Komitet Organizacyjny Zjazdu Absolwentów Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej: 50 lat Wydziału 1947–1997. Szczecin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, 1997, s. 174. ISBN 83-87423-35-1. (pol.).
  3. ↑ Maria Jolanta Kurzawa: Prace Naukowe Politechniki Szczecińskiej Wydanie 13 z Prace Naukowe Politechniki Szczecińskiej: Instytut Chemii Podstawowej. T. Wydanie 449: Układ Fe2O3-V2O5-MoO3. Szczecin: Wydawnictwo Uczelniane PS, 1991.
  4. ↑ a b c d Prof. dr hab. inż. Maria Jolanta Kurzawa, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-02-02] .; uwaga: współautorką publikacji Marcina Cichosza i Romana Buczkowskiego jest Marzanna Kurzawa z UMK w Toruniu
  5. ↑ In memoriam Prof. Dr. Hab. Inż . Maria Jolanta Kurzawa. [w:] Journal of Thermal Analysis and Calorimetry , Volume 82 (2) Springer Journals, Nov 1, 2005 [on-line]. [dostęp 2013-03-30]. (ang.).
  6. ↑ Instytut Chemii i Podstaw Ochrony Środowiska > Struktura organizacyjna. [w:] Strona internetowa WTiICh ZUT [on-line]. [dostęp 2013-03-30].
  7. ↑ Uczestnicy z Polski. [w:] Deutsch-Polnische Hochschulbörse / Polsko-Niemiecka Konferencja Szkolnictwa Wyższego, Köln [on-line]. 1–3 grudnia 2002 r.. [dostęp 2013-03-30].
  8. ↑ kwatera: 3A, rz. 6, Nr grobu: 5; Maria Kurzawa. [w:] Wyszukiwarka miejsca pochówku w Szczecinie [on-line]. [dostęp 2013-03-29].
  9. ↑ a b Anna Błońska-Tabero, Monika Bosacka, Elżbieta Filipek, Grażyna Dąbrowska, Izabella Rychłowska-Himmel, Piotr Tabero, Elżbieta Tomaszewicz: Synteza i właściwości faz otrzymywanych metodami chemii ciała stałego. Szczecin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, 2007, s. 159–162. ISBN 978-83-751804-0-4. (pol.).
  10. ↑ Piotr Tabero, Szczecin, PL: Oksysól w trójskładnikowym układzie tlenków metali i sposób wytwarzania oksysoli w trójskładnikowym układzie tlenków metali. [w:] PL 209794 [on-line]. Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej, 2011. [dostęp 2013-03-28].
  11. ↑ Anna Błońska-Tabero, Szczecin, PL: Oksysól w trójskładnikowym układzie tlenków metali i sposób wytwarzania oksysoli w trójskładnikowym układzie tlenków metali. [w:] PL 209578 [on-line]. Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej, 2011. [dostęp 2013-03-28].
  12. ↑ Dr hab. inż. Elżbieta Teresa Filipek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-03-30] .
  13. ↑ Dr hab. inż. Piotr Tomasz Tabero, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-03-30] .
  14. ↑ Bosacka, M.; Kurzawa, Maria; Jakubus, P.: Reactivity of FeVO4 towards MgMoO4 in the solid-state. [w:] Journal of Thermal Analysis & Calorimetry;Jul2004, Vol. 77 Issue 1, s 33 [on-line]. July 2004. [dostęp 2013-03-30]. (ang.).
  15. ↑ Kurzawa, Maria; Blonska-Tabero, Anna: Phase equilibria in the system NiO-V2O5-Fe2O3 in subsolidus area. [w:] Journal of Thermal Analysis & Calorimetry;Jul2004, Vol. 77 Issue 1, s 65 [on-line]. July 2004. [dostęp 2013-03-30]. (ang.).
  16. ↑ a b A. Worsztynowicz, S. Kaczmarek, M. Kurzawa, M. Bosacka: Magnetic study of Cr3+ ion in M2CrV3O11-x (M = Zn, Mg) compounds. [w:] Journal of Solid State Chemistry, Volume 178, Issue 7, p. 2231-2236. [on-line]. [dostęp 2013-03-30]. (ang.).
  17. ↑ a b c d e Author: Maria Kurzawa. [w:] Academic Search [on-line]. [dostęp 2013-03-30]. (ang.).
  • ISNI: 0000000409440520
  • VIAF: 302945725
  • PLWABN: 9810699367005606
  • NUKAT: n2012062106
  • WorldCat: viaf-302945725
Identyfikatory zewnętrzne:
  • identyfikator osoby w bazie „Ludzie nauki” (dawnej): 38686