Marzec

Ten artykuł dotyczy miesiąca. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.
Marzec, ilustracja z Brewiarza Grimaniego, ok. 1510
Kalendarium dzień po dniu
<< marzec 2024 >>
Pn Wt Śr Cz Pt So Nd
26 27 28 29 1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31

Marzec – trzeci miesiąc w roku, według kalendarza gregoriańskiego ma 31 dni.

Pod koniec miesiąca następuje na półkuli północnej równonoc wiosenna, a na południowej równonoc jesienna. Meteorologicznie jest to w Polsce miesiąc wiosenny[1].

Etymologia

Obecna polska nazwa pochodzi — prawdopodobnie za średnio-wysoko-niemieckim pośrednictwem: marz[2] — od łacińskiej nazwy tego miesiąca — Martius, tj. miesiąc Marsa[2].

Staropolska nazwa tego miesiąca to brzezień — pochodząca od brzóz, które zaczynają się odżywać po zimie, co dawniej oznaczało także początek zbiorów oskoły, tj. soku brzozowego. Inna nazwa, obecnie niespotykana, to kazidroga — od słowa kazić, tj. niszczyć, psuć.

Łacińska nazwa stanowi źródłosłów nazw tego miesiąca dla większości europejskich języków z wyjątkiem części języków słowiańskich:

  • białoruskiego сакавік — od soku brzóz,
  • chorwackiego ožujak — od łżeć, w odniesieniu do zmiennej pogody (por. staropolską nazwę kwietnia – łżykwiat),
  • czeskiego i ukraińskiego — odpowiednio březen i березень — o tym samym pochodzeniu co staropolska nazwa,
  • kaszubskiego strëmiannik – dosłownie strumiennik,
  • litewskiego (kovas) i północnych języków ugrofińskich.

Zobacz też

Zobacz multimedia związane z tematem: Marzec
Zobacz kolekcję cytatów o marcu w Wikicytatach
Zobacz hasło marzec w Wikisłowniku
Zobacz w Wikiźródłach zbiór tekstów o tytule "Marzec"

Przypisy

  1. Wiosna - Zapytaj.onet.pl [online], portalwiedzy.onet.pl [dostęp 2017-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-03]  (pol.).
  2. a b marzec - Wielki słownik języka polskiego. [dostęp 2021-03-03].
Kontrola autorytatywna (miesiąc kalendarzowy):
  • LCCN: sh2001002062
  • GND: 4334968-7
  • BnF: 131952471
  • J9U: 987007532631805171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: topic/March-month
  • Uppslagsverket Finland ID: Mars
  • SNL: mars
  • Catalana: 0121795
  • DSDE: marts