Maska Agamemnona

Maska Agamemnona
Ilustracja
Rodzaj

maska pośmiertna

Data powstania

ok. XVI w. p.n.e.

Wymiary

17 × 25 cm

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Narodowe Muzeum Archeologiczne w Atenach

Multimedia w Wikimedia Commons

Maska Agamemnona – złota maska pośmiertna z późnej epoki brązu (ok. XVI w. p.n.e.), odnaleziona przez niemieckiego archeologa amatora Heinricha Schliemanna (1822–1890) w jednym z grobów na terenie starożytnych Myken. Maska była błędnie utożsamiana z maską Agamemnona – mitycznego króla Argolidy i dowódcy wojsk greckich w wojnie trojańskiej – stąd jej nazwa.

Obecnie (2019) artefakt znajduje się w zbiorach Narodowego Muzeum Archeologicznego w Atenach.

Historia

Maska została odkryta w 1876 roku przez niemieckiego archeologa amatora Heinricha Schliemanna (1822–1890), pracującego dla Archeologicznego Towarzystwa Aten, które prowadziło prace badawcze na terenie starożytnych Myken[1]. Maska była jedną z pięciu złotych masek pośmiertnych odnalezionych w grobach okręgu A, które prawdopodobnie były maskami władców[2]. Maska została odkryta w południowej części grobowca szybowego V[3].

W telegramie o odkryciu Schliemann miał napisać: „Spojrzałem w twarz Agamemnona”[a][b]. Maska była błędnie utożsamiana z maską Agamemnona – mitycznego króla Argolidy i dowódcy wojsk greckich w wojnie trojańskiej – stąd jej nazwa[1].

W drugiej połowie XX wieku autentyczność maski Agamemnona była kwestionowana – obiekt znacznie różniący się od innych znalezionych masek nie był poddany specjalistycznym badaniom[1]. Najnowsze badania potwierdziły jego autentyczność[1], lecz datują go na ok. XVI wiek p.n.e.[2], okres wcześniejszy niż czasy wojny trojańskiej[5].

Obecnie (2019) artefakt (o oznaczeniu NM 624) znajduje się w zbiorach Narodowego Muzeum Archeologicznego w Atenach[2]. Maska nazywana jest czasem Moną Lisą prehistorii[6].

Opis

Jest to wykonany ze złotej blachy wizerunek mężczyzny z brodą i wąsami. Gruba blacha została najpierw ukształtowana poprzez uderzanie młotkiem, a następnie wytłoczono na niej detale twarzy zmarłego[2].

Przedstawione rysy twarzy oddają indywidualny charakter zmarłego: wydłużoną twarz, szerokie czoło, długi nos i zaciśnięte usta[2]. Brwi, wąsy i broda zaznaczone są równoległymi liniami[2]. Dwa otwory w pobliżu uszu służyły do umocowania maski na twarzy zmarłego przy pomocy sznurków[2].

Maska ma 17 cm wysokości i 25 cm szerokości, waży 168,5 g[2].

Zobacz też

Uwagi

  1. Wolne tłumaczenie z języka angielskiego I have gazed on the face of Agamemnon[1].
  2. Sam Schliemann za maskę Agamemnona miał uważać inną maskę – o twarzy owalnej, wielkim czole i wąskich ustach[4], oznaczoną jako NM 623[3].

Przypisy

Bibliografia

  • Olivier Dickinson. The Face of 'Agamemnon'. „Hesperia”. 74, s. 299–308, 2005. (ang.). 
  • Cathy Gere: The Tomb of Agamemnon: Mycenae and the Search for a Hero. Profile Books, 2011. ISBN 978-1-84765-376-5. [dostęp 2019-05-20]. (ang.).
  • Spencer P.M. Harrington. Behind the Mask of Agamemnon. „Archaeology Magazine”. 4 (52), July/August 1999. Archaeological Institute of America. (ang.). 
  • National Archaeological Museum – The Mycenaean Collection – Mask of 'Agamemnon'. [w:] Ministry of Culture and Sports [on-line]. [dostęp 2019-05-20]. (ang.).
  • Louise Schofield: The Mycenaeans. Getty Publications, 2007. ISBN 978-0-89236-867-9. [dostęp 2019-05-20].
  • Elsie Spathari: Mycenae: a Guide to the History and Archeology. Athens: HESPEROS editions, 2001. ISBN 960-81-03-05-03.
Encyklopedia internetowa (znalezisko archeologiczne):
  • Universalis: masque-en-or-dit-d-agamemnon