Matematyczne zasady filozofii naturalnej

Matematyczne zasady filozofii naturalnej
Philosophiae naturalis principia mathematica
Ilustracja
Strona tytułowa I wydania
Autor

Isaac Newton

Tematyka

fizyka, matematyka

Typ utworu

traktat naukowy

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Londyn

Język

łacina

Data wydania

1687

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

2011

Wydawca

Copernicus Center Press

Przekład

Jarosław Wawrzycki

poprzednia
De motu corporum in gyrum
następna
Opticks
Multimedia w Wikimedia Commons
Osobisty egzemplarz pierwszego wydania Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica Newtona z jego notatkami do wydania drugiego. Z wystawy w Bibliotece Uniwersytetu w Cambridge.

Matematyczne zasady filozofii naturalnej (łac. Philosophiae naturalis principia mathematica) – dzieło Isaaca Newtona, w którym przedstawił prawo powszechnego ciążenia, a także prawa ruchu leżące u podstaw mechaniki klasycznej. Newton wyprowadził prawa Keplera dla ruchu planet (sformułowane na podstawie obserwacji astronomicznych). Jest uważane za Opus magnum Newtona[1].

Zostało opublikowane 5 lipca 1687.[2] Wydanie angielskie w przekładzie Motte'a nosi tytuł The Mathematical Principles of Natural Philosophy i zostało wydane w Londynie w 1803 roku.

W Principiach Newton używał więcej geometrycznych reprezentacji niż wzorów matematycznych. Mimo że Newton jest uważany za jednego z autorów rachunku całkowego to jednak jest tego niewiele w tej pozycji[3].

Polskie przekłady

  • IsaacI. Newton IsaacI., Matematyczne zasady filozofii przyrody, JarosławJ. Wawrzycki (tłum.), Kraków: Copernicus Center Press, 2011, ISBN 978-83-62259-24-3 ., przedmowa Michał Heller, posłowie Andrzej Kajetan Wróblewski,
  • IsaacI. Newton IsaacI., Matematyczne zasady filozofii naturalnej, SławomirS. Brzezowski (tłum.), Kraków: Copernicus Center Press, 2015, ISBN 978-83-7886-090-7 . – podstawą jest III wyd. Principiów w angielskim przekładzie Andrew Motte’a z 1729.

Zobacz też

Przypisy

  1. Karol Jałochowski: Newtonowskie opus magnum po polsku - rozmowa z prof. Michałem Hellerem. Polityka, 2011-10-04. [dostęp 2024-02-22].
  2. Philosophiae naturalis principia mathematica, auctore Is. Newton, Londini, iussu Societatis Regiae ac typis Josephi Streater, anno MDCLXXXVII (editio princeps)
  3. Hans Niels Jahnke: A history of analysis. Providence, RI: American Mathematical Society, 2003, s. 92-93. ISBN 0-8218-2623-9. OCLC 51607350.

Linki zewnętrzne

  • Tekst oryginalny
  • Przekład angielski
  • Teksty dzieła w Wikiźródłach (ang.)
  • GeorgeG. Smith GeorgeG., Newton's ''Philosophiae Naturalis Principia Mathematica'', [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 20 grudnia 2007, ISSN 1095-5054 [dostęp 2018-01-08]  (ang.).
Kontrola autorytatywna (utwór pisany):
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: topic/The-Mathematical-Principles-of-Natural-Philosophy
  • Universalis: philosophiae-naturalis-principia-mathematica
  • SEP: newton-principia