Meliton z Sardes

Święty
Meliton z Sardes
biskup
ilustracja
Data śmierci

ok. 180

Czczony przez

Cerkiew prawosławną

Wspomnienie

1 kwietnia

Meliton z Sardes (gr. Μελίτων Σάρδεων zm. ok. 180) – biskup Sardes koło Smyrny w zachodniej Anatolii, apologeta, ojciec Kościoła, święty prawosławny.

Meliton żył w II wieku n.e. Był biskupem Sardes w Lidii. Zaliczany do drugiego pokolenia pisarzy wczesnochrześcijańskich (tzw. apologetów). Uczeń uczniów apostoła Jana. W liście Polikratesa z Efezu, kierowanym do papieża Wiktora, Meliton zaliczany jest do „wielkich gwiazd Azji, który całe życie był pełen Ducha Świętego[1]. Św. Hieronim cytuje za Tertulianem, że Meliton uważany był za proroka. Św. Hieronim przypisuje również Melitonowi ustanowienie kanonu ksiąg Starego Testamentu[a]. Meliton zmarł około 175-180 roku. Na temat jego życia zachowało się bardzo niewiele dokumentów.

Dzieła

Znane są tytuły licznych utworów Melitona, wyliczane przez Euzebiusza[2] i Hieronima[3]. Do dziś zachowała się w całości jedynie Homilia paschalna, w której wyraża przekonanie o urzeczywistnieniu się starotestamentowych proroctw w śmierci Chrystusa i odrzuceniu Izraela przez Boga[3].

Oprócz tego zachowały się jedynie fragmenty apologii w obronie chrześcijan skierowanej do Marka Aureliusza (170 r.)[4]. Meliton był millenarystą, przeciwnikiem gnostycyzmu i marcjonizmu.

Kult

Fragment Homilii paschalnej stanowi w obrządku rzymskim (forma zwyczajna) drugie czytanie godziny czytań na Wielki Czwartek[5], a także został wykorzystany przez zespół 2Tm2,3 w utworze Homilia Melitona z płyty 888.

Wymieniany w nielicznych kalendarzach 1 kwietnia[6][7].

Uwagi

  1. Lista ksiąg Melitona jest najstarszym katalogiem kanonicznych ksiąg Starego Testamentu napisanym przez chrześcijańskiego autora. Meliton nie wymienia w niej Księgi Estery a Księgę Nehemiasza traktuje część Księgi Ezdrasza

Zobacz też

Przypisy

  1. Euzebiusz z Cezarei, Historia Kościelna V, 24, 2 i 5.
  2. J. Sajdak (red.): Euzebiusz z Cezarei Historia Kościelna. O męczennikach palestyńskich. Kraków: Wydawnictwo WAM, 1993, s. 185. ISBN 83-85304-55-X.
  3. a b Jan Słomka: Ojcowie Kościoła: życie – pisma – myśl. Uniwersytet Śląski. Wydział Teologiczny. Katowice 2008. [dostęp 2012-01-25].
  4. St. Melito. The Catholic Encyclopedia. [dostęp 2012-01-25]. (ang.).
  5. II czytanie: Homilia paschalna Melitona z Sardes, biskupa. Internetowa Liturgia Godzin. [dostęp 2012-01-23]. (pol.).
  6. Władysław Hozakowski: Żywoty Świętych Pańskich - 1 kwietnia. [dostęp 2012-01-25].
  7. Meliton z Sardes na DEON.pl z inicjatywy SJ i Wydawnictwa WAM [dostęp 24 marca 2012]

Bibliografia

  • Jean Daniélou, Figura i wydarzenie u Melitona z Sardes, "Studia Biblijne i Archeologiczne", Poznań 1963.
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000116871693
  • VIAF: 93101382, 330158790512138851047, 9848154387263730970003, 543150323826909972874, 7241167867523823060008, 269168048973438410000, 268144387, 163408915, 282393741
  • LCCN: n80122716
  • GND: 118783092
  • LIBRIS: ljx01b444jszj0c
  • BnF: 11987848d
  • SUDOC: 027470105
  • SBN: SBLV090187
  • NLA: 35684697
  • NKC: jcu2011618621
  • BNE: XX1028383
  • NTA: 069832110
  • BIBSYS: 90104522
  • Open Library: OL858324A, OL2884180A
  • PLWABN: 9811567195305606
  • NUKAT: n96216117
  • J9U: 987007265218005171
  • CANTIC: a10181702
  • CONOR: 207990883
  • ΕΒΕ: 24085
  • BLBNB: 000575652
  • LIH: LNB:V*277480;=BO
  • RISM: people/40205077
  • WorldCat: lccn-n80122716
Encyklopedia internetowa: