Melocactus

Melocactus
Ilustracja
Melocactus curvispinus
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

kaktusowate

Rodzaj

Melocactus

Nazwa systematyczna
Melocactus Link & Otto
Verh. Vereins Beford. Gartenbaues Konigl. Preuss. Staaten 3: 417. 1827
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Melocactus matanzanus
Melocactus glaucescens

Melocactus Link & Otto – rodzaj sukulentów z rodziny kaktusowatych (Cactaceae). Gatunki z tego rodzaju występują na Karaibach, w północnej części Ameryki Południowej, w Peru i północno-wschodniej Brazylii.

Morfologia

Kaktusy o kulistym pokroju i wysokości u niektórych gatunków rzadko tylko przekraczającej 1 m. Są przeważnie zielone, mają silnie wypukłe żebra i zakrzywione ciernie. Charakterystyczną cechą jest występowanie u wszystkich gatunków na wierzchołku pędu ciernistego dysku zwanego cefalium. Jest on zwykle mięsisty. Kwiaty rurkowate, drobne, koloru białego, różowego lub czerwonego. Owoc mięsisty, różowy[3].

Systematyka

Synonimy

Cactus Britton & Rose[4], Echinocactus Fabr.[5]

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Należy do rodziny kaktusowatych (Cactaceae) Juss., która jest jednym z kladów w obrębie rzędu goździkowców (Caryophyllales) i klasy roślin okrytonasiennych[2]. W obrębie kaktusowatych należy do plemienia Cereae, podrodziny Cactoideae[6].

Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa goździkowe (Caryophyllidae Takht.), nadrząd Caryophyllanae Takht., rząd goździkowce (Caryophyllales Perleb), podrząd Cactineae Bessey in C.K. Adams, rodzina kaktusowate (Cactaceae Juss.), rodzaj Melocactus Link & Otto[7].

Gatunki[8]
  • Melocactus andinus
  • Melocactus azureus Buining & Brederoo
  • Melocactus bahiensis (Britton & Rose) Luetzelb.
  • Melocactus bellavistensis Rauh & Backeb.
  • Melocactus braunii Esteves
  • Melocactus broadwayi (Britton & Rose) A. Berger
  • Melocactus caroli-linnaei N.P. Taylor
  • Melocactus concinnus Buining & Brederoo
  • Melocactus coronatus (Lam.) Backeb.
  • Melocactus curvispinus Pfeiff.
  • Melocactus deinacanthus Buining & Brederoo
  • Melocactus ernestii Vaupel
  • Melocactus estevesii P.J.Braun
  • Melocactus glaucescens Buining & Brederoo
  • Melocactus harlowii (Britton & Rose) Vaupel
  • Melocactus intortus (Mill.) Urb.
  • Melocactus lanssensianus P.J.Braun
  • Melocactus lemairei (Monv. ex Lem.) Miq. ex Lem.
  • Melocactus levitestatus Buining & Brederoo
  • Melocactus macracanthos (Salm-Dyck) Link & Otto
  • Melocactus matanzanus León
  • Melocactus mazelianus Ríha
  • Melocactus neryi K.Schum.
  • Melocactus oreas Miq.
  • Melocactus peruvianus Vaupel
  • Melocactus schatzlii H.Till & R.Gruber
  • Melocactus smithii (Alexander) Buining ex G.D. Rowley
  • Melocactus violaceus Pfeiff.
  • Melocactus zehntneri (Britton & Rose) Luetzelb.

Zagrożenia

Siedem gatunków zostało uznanych za zagrożone wyginięciem i umieszczonych w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych[9]. Trzy spośród nich są krytycznie zagrożone (kategoria zagrożenia CR): Melocactus conoideus, M. deinacanthus, M. glaucescens. Liczebność ich populacji maleje, głównie z powodu utraty siedlisk oraz pozyskiwania okazów i nasion do celów hodowlanych.

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-07]  (ang.).
  3. GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
  4. Genus: Melocactus Link & Otto. [w:] Germplasm Resources Information Network – (GRIN) [on-line]. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2008-08-17]. (ang.).
  5. List of genera in family CACTACEAE. [w:] Vascular Plant Families and Genera [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2008-08-17].
  6. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-02-24].
  7. Reveal James L. System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999. Systematyka rodzaju Melocactus według Reveala
  8. The Plant List. Melocactus. [dostęp 2011-02-24].
  9. N.P. Taylor: IUCN 2007. 2007 IUCN Red List of Threatened Species. 2002. [dostęp 2008-08-17]. (ang.).
Kontrola autorytatywna (takson):
  • LCCN: sh85083430
  • GND: 4169385-1
  • J9U: 987007563010305171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: plant/melon-cactus
  • SNL: melonkaktus
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 105606
  • EoL: 72013
  • GBIF: 5384242
  • identyfikator iNaturalist: 49197
  • IPNI: 331763-2
  • ITIS: 19867
  • NCBI: 432463
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:331763-2
  • identyfikator Tropicos: 40016707
  • USDA PLANTS: MELOC2