Mennica w Złotym Stoku
 nr rej. A/5199/806/ z dnia 14.05.1981[1] | |||
 | |||
| Państwo |
| ||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Miejscowość | |||
| Adres | pl. Kościelny 1 | ||
| Typ budynku | mennica | ||
| Rozpoczęcie budowy | 1510 | ||
| Ukończenie budowy | 1520 | ||
Położenie na mapie Złotego Stoku  | |||
Położenie na mapie Polski  | |||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |||
Położenie na mapie powiatu ząbkowickiego  | |||
Położenie na mapie gminy Złoty Stok  | |||
 50°26′31,98″N 16°52′24,36″E/50,442217 16,873433 | |||
| |||
Mennica w Złotym Stoku – mennica działająca w Złotym Stoku w latach 1520-1621. W późniejszych latach pełniła funkcje urzędu górniczego, sądowego oraz gimnazjum chemicznego.
Architektura
Jest to budynek pierwotnie zbudowany z cegły i kamienia z dachem pokrytym dachówką otoczony kamiennym murem. Główne wejście na wewnętrzny dziedziniec prowadziło przez korytarz zamknięty z obu stron bramami. Z piwnicy mennicy prowadził wąski i niski tunel do krypty pod kościołem ewangelickim. Dzięki swojej architekturze, mennica została zbudowana w taki sposób, który pomógł jej uchronić się przed rabusiami[2][3].
Historia
Wybudowana mennica w 1520 roku rozpoczęła bicie monet. Wcześniej miejscem produkcji monet był zamek. Ród Podiebradów monety bił do 1570 roku. Wilhelm z Rožemberku, właściciel miasta dostał prawo na bicie monet w 1581 do swojej śmierci w 1592 r. Do 1595 roku w mennicy monety bite były przez brata magnata Piotra Wocka. Następnym właścicielem był książę Joachim Fryderyk. Po wojnie trzydziestoletniej w mennicy znajdowała się probiernia. W latach 1769- 1779 w budynku mennicy mieścił się Wyższy Urząd Górniczy, który zarządzał wszystkimi kopalniami na Śląsku, a po nim Deputacja Górnicza[4]. Do 1903 roku mieścił się w budynku Sąd Miejski, a po wojnie, w latach 1947– 1949 uczyli się w niej uczniowie Gimnazjum Chemicznego. Obecnie jest to budynek mieszkalny[3][2][5].
Władcy bijący monety w mennicy
- 1507 – 1511 – Albrecht, Karol I
- 1511 – 1536 – Karol I
- 1536 – 1552 – Joachim, Henryk II, Jerzy II, Jan
- 1553 – 1565 – Jan Oleśnicki
- 1563 – 1569 – Henryk III, Karol II
- 1581 – 1592 – Wilchelm z Rožemberku
- 1592 – 1595 – Piotr Wock
- 1600 – 1602 – Joachim Fryderyk
- 1602 – 1605 – Anna Maria (żona Joachima Fryderyka)
- 1603 – 1621 – Jan Chrystian, Jerzy Rudolf[2][3]
Przypisy
- ↑ Wykaz zabytków, powiat ząbkowickiego. [dostęp 2023-07-27].
- ↑ a b c Tadeusz Mikoś, Eugeniusz Salwach, Janusz Chmura, Jerzy Tichanowicz: Złoty Stok Najstarszy ośrodek górniczo-hutniczy w Polsce. Kraków: Wyd. AGH, 2009, s. 49–50. ISBN 978-83-7464-191-3. (pol.).
- ↑ a b c Mennica w Złotym Stoku | Złoty Stok [online], zlotystok.salwach.pl [dostęp 2023-07-25] .
- ↑ Zabytki - Miasto i Gmina - Strona internetowa Urzędu Gminy w Złotym Stoku [online], www.zlotystok.pl [dostęp 2023-07-25] .
- ↑ PiotrP. Romanowski PiotrP., Złoty Stok. Podróż przez historię pięknego miasta w górach, Złoty Stok: Usługi Turystyczne „Aurum” Elżbieta Szumska, 2014, s. 101, ISBN 978-83-940141-1-7, OCLC 894985595 [dostęp 2023-03-31] .
