Mesrop Masztoc

Święty Mesrop Masztoc

Obraz Mesropa Masztoca autorstwa Nersisiana
Data i miejsce urodzenia	około 360[1] Hatsekats, Armenia
Data i miejsce śmierci	17 lutego 440[1] Wagharszapat, Armenia
Czczony przez	Apostolski Kościół Ormiański, Kościół katolicki
Wspomnienie	Apostolski Kościół Ormiański wspomina Świętego Mesropa dwa razy do roku (razem ze Świętym Sahakiem). Najpierw w lipcu a później w październiku, w dzień Świętych Tłumaczy, 25 listopada (kat.)
Patron	Armenii
Szczególne miejsca kultu	Kościół Świętego Masropa Masztoca w Oszakanie
Multimedia w Wikimedia Commons

Mesrop Masztoc, wymowa^ⓘ orm. Մեսրոպ Մաշտոց (ur. 359, zm. 17 lutego 440) – ormiański duchowny i uczony. Twórca alfabetu ormiańskiego, który stworzył w latach 392–406^[2]. Pierwszy nauczyciel języka ormiańskiego^[3]. Stworzył również alfabet Albanii Kaukaskiej^[4][5][6]. Przypisuje mu się także udział w stworzeniu alfabetu gruzińskiego, ale jest to sprawa wywołująca spory między historykami^[7].

Mesrop Masztoc urodził się w ormiańskiej prowincji Taron, w kapłańskiej rodzinie jeszcze od czasów przedchrześcijańskich. Jego ojciec, Wardan z Taronu, prawdopodobnie jednak był kapłanem już chrześcijańskim, jednak wybrane przezeń dla syna imię, Masztoc, zawiera irański rdzeń mazd, prawdopodobnie związany z Ahurą Mazdą^[8].

Mesrop Masztoc już w szkole poznał języki grecki i syryjski. W latach 385–388 był nadwornym pisarzem króla Armenii Chosroesa IV. Następnie został duchownym i mnichem w prowincji Gochtn, gdzie zakładał szkoły i kościoły. Po powrocie na dwór królewski, działając pod opieką katolikosa Sahaka, zajął się opracowaniem alfabetu ormiańskiego^[9]. W tym celu podjął studia językoznawcze w Amidzie, w Edessie i w Samosacie. Pracę nad alfabetem zakończył w 406. Zmarł w glorii sławy, został pochowany w Oszakanie. Jest jednym ze świętych Kościoła ormiańskiego oraz Kościoła katolickiego^[10].

Imię i nazwisko Masztoca występują w różnych transliteracjach, w tym zgodnie z wymową zachodnioormiańską jako „Mesrob Maszdoc”.

Przypisy