Międzynarodowy Rok Fizyki 2005

Międzynarodowy Rok Fizyki 2005 (ang. International Year of Physics 2005 (IYP 2005))[1] – rok 2005 uchwalony rezolucją przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, z końcowym statusem Światowego Roku Fizyki (ang. World Year of Physics (WYP))[2].

Geneza

W 2000 na Światowym Kongresie Towarzystw Fizycznych w Berlinie ponad 40 towarzystw fizycznych z całego świata (w tym Polskie Towarzystwo Fizyczne) zaaprobowało propozycję, aby zadeklarować rok 2005 jako Światowy Rok Fizyki. Propozycję tę poparły także:

  • Europejskie Towarzystwo Fizyczne,
  • Międzynarodowa Unia Fizyki Czystej i Stosowanej (IUPAP),
  • UNESCO,
  • Zgromadzenie Ogólne ONZ, które na swoim posiedzeniu z dnia 10 czerwca 2004 roku podjęło rezolucję proklamującą rok 2005 jako Światowy Rok Fizyki[3].

W 2005 przypadała pięćdziesiąta rocznica śmierci Alberta Einsteina oraz setna rocznica napisania przez niego czterech artykułów, opublikowanych w Annale der Physik, które stworzyły podstawy do rozwoju współczesnej fizyki. Pierwsza praca przedstawiła nowe spojrzenie na procesy emisji i pochłaniania światła oraz zjawisko fotoelektryczne, druga dotyczyła ruchów Browna, trzecia – elektrodynamiki ciał w ruchu, a czwarta zawierała pierwszą postać słynnego wzoru[4]:

E = m c 2 . {\displaystyle E=mc^{2}.}
Wzór E = mc2 wyświetlony na wieżowcu Taipei 101 w Międzynarodowym Roku Fizyki 2005

Cele

Celem ŚRF 2005 było upowszechnienie wiedzy o tym, że fizyka nie tylko odgrywa podstawową rolę w rozwoju nauki, ale również przez udział w rozwoju techniki wywiera niezwykle silny wpływ na warunki życia codziennego, rozwój społeczeństwa i jego świadomość.

Logo ŚRF 2005 związane jest z teorią względności Einsteina. Przedstawia ono stożek świetlny.

Obchody

W Polsce honorowy patronat nad ŚRF 2005 objął prezydent RP Aleksander Kwaśniewski[5]. Patronat medialny objęła TVP1.

W Polsce i na świecie zorganizowano wiele imprez i festiwali mających na celu promocję fizyki i jej roli w świecie współczesnym.

Główny organizatorem obchodów ŚRF 2005 w Polsce było Polskie Towarzystwo Fizyczne. Początek ŚRF 2005 został ogłoszony o północy 2004/2005 na Balu Fizyków na Wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej. Jednym z głównych wydarzeń ŚRF 2005 był m.in. Zjazd Fizyków w Warszawie w dniach 11–16 września 2005[6].

Ważną akcją ŚRF 2005 była akcja Fizyka oświeca świat[7].

Obchody ŚRF 2005 miały charakter międzynarodowy. Oprócz imprez organizowanych wewnętrznie przez każde z 63 państw zorganizowano wiele wspólnych przedsięwzięć (np. spotkania laureatów Nagrody Nobla, autorytetów z dziedziny fizyki, wybitnych naukowców).

Wojciech Kilar dla uczczenia Światowego Roku Fizyki 2005 skomponował symfonię o ruchu (Sinfonia de motu).

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ IYP 2005 – portal UNESCO.
  2. ↑ UN Declares 2005 the International Year of Physics na stronie APS (ang.).
  3. ↑ Rozpoczął się Światowy Rok Fizyki 2005 | Gazeta Uniwersytecka.
  4. ↑ Wróblewski 2006 ↓, s. 431.
  5. ↑ ŚRF 2005.pdf – broszura.
  6. ↑ Festiwale nauki. [martwy link].
  7. ↑ Sztafeta świetlana.pdf. fizyka.zamkor.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]..

Bibliografia

  • Andrzej Kajetan Wróblewski: Historia fizyki. Od czasów najdawniejszych do starożytności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006.
  • Rok 2005 – Światowym Rokiem Fizyki.pdf (prof. Marta Kicińska-Habior).
  • Międzynarodowy Rok Fizyki – Ośrodek Informacji ONZ w Warszawie.

Linki zewnętrzne

  • Strona główna Światowego Roku Fizyki (ang.)
  • Strona polska Światowego Roku Fizyki. fizyka2005.fuw.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-17)].
  • Strona lokalna – Katowice
  • PhysicsWorld (ang.)