Mitsubishi G3M

Mitsubishi G3M

Mitsubishi G3M
Dane podstawowe
Państwo	Japonia
Producent	Mitsubishi
Typ	średni bombowiec
Załoga	7 osób
Historia
Data oblotu	lipiec 1935
Lata produkcji	1936–1945
Wycofanie ze służby	1945
Liczba egz.	1048
Dane techniczne
Napęd	dwa 15-cylindrowe gwiazdowe silniki Mitsubishi Kinsei 45
Moc	2150 KM
Wymiary
Rozpiętość	25 m
Długość	16,45 m
Wysokość	3,68 m
Powierzchnia nośna	75 m²
Masa
Własna	4965 kg
Startowa	8000 kg
Osiągi
Prędkość maks.	375 km/h na wysokości 4200 m
Prędkość przelotowa	280 km/h
Wznoszenie maks. w locie poziomym	6 m/s
Pułap	9200 m
Zasięg	4400 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 działko Typ 99 kalibru 20 mm w tylnej wieżyczce grzbietowej 4 karabiny maszynowe Typ 92 kalibru 7,7 mm w kokpicie, stanowisku lewym i prawym oraz w przedniej chowanej wieżyczce grzbietowej 800 kg bomb lub jedna torpeda
Użytkownicy
Japonia
Rzuty
Multimedia w Wikimedia Commons

Mitsubishi G3M Wzór 96 – Mitsubishi G3M kyūroku-shiki rikujō kōgeki-ki (jap. 三菱G3M九六式陸上攻撃機; w kodzie aliantów Nell) dwusilnikowy średni samolot bombowo-torpedowy dalekiego zasięgu. Produkowany od 1936 roku, znalazł szerokie zastosowanie podczas wojny japońsko-chińskiej oraz II wojny światowej. W momencie wejścia do służby, bombowiec o największym w świecie zasięgu. Ogółem zbudowano 1048 egzemplarzy tej maszyny.

Rozwój i charakterystyka techniczna

W 1935 roku, w odpowiedzi na przedstawione przez japońską marynarkę wojenną wymagania wobec operującego z lądu dwusilnikowego samolotu rozpoznawczego, przedsiębiorstwo Mitsubishi wykonało pierwszy lot prototypu Ka-15. Nowa konstrukcja dysponowała dużym potencjałem rozwojowym, pozwalającym na opracowanie na jej podstawie konstrukcji średniego bombowca dalekiego zasięgu. Po przeprowadzonych z sukcesem testach, w czerwcu 1936 roku samolot wszedł do produkcji jako Bombowiec marynarki Wzór 96 Model 11, według oznaczenia fabrycznego zaś Mitsubishi G3M1^[1].

Pierwsza wersja produkcyjna z silnikami gwiazdowymi Mitsubishi Kinsei 3 o mocy 910 KM (678,6 kW) została wyprodukowana w 34 egzemplarzach. Samolot ten zdolny był do lotu z prędkością 360 km/h na wysokości 1975 metrów. W miarę uzyskania dostępności ulepszonych silników Kinsei 41 i Kinsei 42, w 1937 roku uruchomiono produkcję nowej wersji samolotu, oznaczonej jako G3M2. Samolot ten stał się podstawowym modelem bombowca, którego produkcja do połowy 1941 roku sięgnęła 581 maszyn^[1]. Prędkość maksymalna tego wariantu wzrosła do 374 km/h, zaś maksymalny ładunek bombowy do 800 kg przenoszony był zewnętrznie. Uzbrojenie obronne składało się z trzech karabinów 7,7 mm. Maksymalny zasięg samolotu sięgnął 4380 km^[1].

Kolejny G3M2, Model 22, wyposażony w był w dwa czternastocylindrowe silniki gwiazdowe Kinsei 45 o mocy 1075 KM (801,6 kW), zdolny był do rozwinięcia prędkości 347 km/h na wysokości 4200 metrów, zaś na pułapie praktycznym 9130 metrów miał zasięg 4380 km^[1]. Produkcja następnej wersji samolotu oznaczonej jako G3M3, została podjęta w zakładach Nakajimy, gdzie w latach 1941-1943 produkowano je z 1300-konnymi (969,4 kW) silnikami Kinsei 51. Samolot w tej odmianie zdolny był do osiągnięcia prędkości 415 km/h na wysokości 6000 metrów^[1].

Mitsubishi G3M był średnim bombowcem torpedowym, skonstruowanym do ataków na cele morskie za pomocą torped oraz bomb, z załogą sześcio- lub siedmioosobową. Samolot w wersji G3M2 Model 22 wznosił się na wysokość 3000 metrów w czasie 8,34 minuty. Masa własna samolotu wynosiła 4965 kg, maksymalna masa startowa zaś 8010 kg^[1]. Rozpiętość samolotu wynosiła 25 metrów, długość 16,45 metra, maksymalna wysokość 3,68 metra, powierzchnia skrzydeł zaś 75 metrów kwadratowych^[1].

Samolot uzbrojony był w trzy karabiny kalibru 7,7 mm wzór 92 w grzbietowej wieży oraz dwóch pęcherzach bocznych, a także w jedno działko wz. 99 kalibru 20 mm. W locie bojowym mógł zabrać ładunek torped lub bomb o masie do 800 kilogramów^[1].

Użycie bojowe samolotu

Swoje pierwsze zadanie bojowe Mitsubishi G3M wykonały 14 sierpnia 1937 roku, gdy należąca do japońskiej marynarki Kanoya Kokutai wykonała rajdy na Hangzhou i Kwangteh w Chinach^[1]. Przeprowadziła tym samym pierwszy na świecie transoceaniczny rajd bombowy, pokonując nad wodą 1250 mil morskich z Formozy do celów w Chinach i z powrotem^[2].

Do 1940 roku cztery kokutais w Chinach wyposażone były w łącznie około 130 G2M2, do czasu zaś japońskiego ataku na Pearl Harbor w grudniu 1941 roku, liczba samolotów tego typu wzrosła do 204. Zwłaszcza w pierwszym okresie wojny, samoloty te były szeroko wykorzystywanie dla wszelkiego rodzaju operacji, w tym ataków torpedowych, bombardowań oraz patroli morskich^[1]. Maszyny te zostały wykorzystane m.in. w walkach na Marianach, do ataku na amerykańską wyspę Wake i w kampanii filipińskiej w 1942 roku. 10 grudnia 1941 roku, 60 G3M2 z Genzan i Mihoro Kokutais, po starcie z baz w Indochinach odnalazło i zatopiło pod Kuantanem brytyjskie pancerniki HMS „Prince of Wales” oraz „Repulse”^[1]. Ten typ samolotów otrzymał wówczas w nomenklaturze alianckiej oznaczenie „Nell”^[1]. Podczas amerykańskiego rajdu na Wyspy Marshalla samoloty te bezskutecznie zaatakowały lotniskowiec USS „Enterprise” (CV-6) i towarzyszącą mu grupę okrętów^[3].

Ostatecznie „Nell” służyły do końca wojny, zaś ich łączna produkcja sięgnęła 1048 maszyn^[2].

Przypisy

Bibliografia

• Chris Bishop: The Ilustrated Encyclopedia of Weapons Of World War II. London: Amber Books, 2014. ISBN 978-1-78274-167-1.brak strony w książce
• Stanley Sandler: World War II in the Pacific An Encyclopedia. New York & London: Garland Publishing, 2001. ISBN 0-8153-1883-9.brak strony w książce
• Ian W. Toll: Pacific Crucible:. T. War at Sea in the Pacific, 1941-1942. Nowy Jork: Norton & Company, November 14, 2011, seria: Pacific War Trilogy. ISBN 978-0393068139.brak strony w książce