Most Staromiejski w Gorzowie Wielkopolskim
Most Staromiejski po remoncie | |||
Poprzednie nazwy | Most Maxa Huhna, Most Manifestu Lipcowego, Most Gerloffa | ||
---|---|---|---|
Państwo | Polska | ||
Miejscowość | |||
Podstawowe dane | |||
Przeszkoda | Warta | ||
Długość | 120,25 m | ||
Liczba torów | 4 | ||
Liczba przęseł | 5 | ||
Data budowy | 1967 | ||
Data remontu | 18 lutego 2006–28 lipca 2007 | ||
Położenie na mapie Gorzowa Wielkopolskiego | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa lubuskiego | |||
52°43′44,95″N 15°14′26,00″E/52,729153 15,240556 | |||
|
Most Staromiejski – most drogowy nad rzeką Wartą w centrum Gorzowa Wielkopolskiego. W pobliżu mostu znajduje się galeria handlowa NoVa Park.
Opis mostu
Budowla ma 120,25 m długości[1]. Wybudowany z żelbetu most posiada 5 przęseł i 4 pasma[1][2].
Historia
Most średniowieczny i Maxa Huhna
Od średniowiecza w Gorzowie Wielkopolskim istniał drewniany most, który łączył oba brzegi rzeki[3]. 1 lipca 1905 roku ten most spłonął. Powstał wówczas tymczasowy Most Maxa Huhna[2].
Państwo | III Rzesza | ||
---|---|---|---|
Miejscowość | |||
Podstawowe dane | |||
Przeszkoda | Warta | ||
Długość | 116,5 m | ||
Szerokość: • całkowita • chodników |
| ||
Data budowy | 2 marca 1924–25 października 1926 | ||
Data zburzenia | |||
Projektant | Otto Keutel | ||
|
Most Gerloffa
Na miejscu Mostu Maxa Huhna w latach 1924–1926 wybudowano most z żelbetu, pierwszy z tego materiału na Warcie. Został on zaprojektowany przez Otto Keutela już w 1908 roku, jednak decyzje o jego powstaniu zapadły dopiero w 1922. 2 marca 1924 roku firma Carla Brandta z Wrocławia rozpoczęła budowę tego mostu. Odbiór miał miejsce 25 października 1926, a na początku listopada został oddany do użytku. Most był długi na 116,5 metra i szeroki na 7,5 m. Przez środek budowli biegło torowisko tramwajowe; po bokach znajdowały się chodniki (szerokie na 2,5 m). Obiekt oświetlało 14 lamp. Na środkowym przęśle wisiały dwa betonowe herby Gorzowa Wielkopolskiego[2].
Żołnierze III Rzeszy wysadzili most 20 stycznia 1945, gdy wycofywali się z miasta (II wojna światowa)[4]. Armia Radziecka stworzyła wtedy most pontonowy, udostępniony do użytku także ludności cywilnej[2].
Most Manifestu Lipcowego
Na przełomie 1945 i 1946 przywrócono w tym miejscu most drewniany. Został on uszkodzony już rok później: wiosną 1947 roku uderzyła w niego kra lodowa. Odbudowa mostu według projektu Władysława Pajchela (ur. 1910, zm. 1979[5]) trwała od 1949 do 21 lipca 1951. Nazwano go Mostem Manifestu Lipcowego[2].
Most Staromiejski
W 1967 roku most został ponownie przebudowany (m.in. poszerzony), a także zmieniono mu nazwę na Most Staromiejski (nazwa ta przetrwała do dzisiaj)[2].
W 2011 roku zainstalowano 6 pływających fontann przy moście[2][6].
Z powodu bardzo złego stanu technicznego most wymagał przebudowy, która rozpoczęła się 18 lutego 2006 roku o 3:00 nad ranem[7]. Renowacja kosztowała 43 362 007,07 złotych[8]. Została ona dofinansowana z funduszy Unii Europejskiej (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego). Dofinansowanie wyniosło 27 821 083,80 złotych[8]. Podczas prac podwyższono i poszerzono filary, wybudowano przyczółki po obu stronach rzeki[9], przeprowadzono gruntowny remont konstrukcji mostu oraz zainstalowano stylowe latarnie, kute balustrady i osiem balkonów widokowych nawiązujących wyglądem do tych na przedwojennym moście Gerloffa[10]. Nowa płyta mostu jest obecnie o półtora metra szersza od poprzedniej[9]. Most oddano do użytku 28 lipca 2007 roku po kilkukrotnym przekładaniu terminów planowanego otwarcia[4].
Wraz z remontem mostu wybudowano także rondo świętego Jerzego z ustawioną na nim wieżą widokową i galerią handlową Dominantą, która w roku wybudowania Mostu Staromiejskiego została odznaczona antynagrodą Makabryła za najgorszy budynek 2007 roku[11].
Galeria
- Most przed przebudową (1990)
- Rozbiórka mostu
- Most i Dominanta w trakcie budowy
- Nowa konstrukcja mostu
- 1.07.2007: uroczystość otwarcia mimo niezakończonej budowy
- Ostatnie roboty budowlane
- Most w trakcie nocy
- Wygląd mostu po przebudowie (w tyle rondo św. Jerzego z wieżą Dominantą)
- Widok na most z Dominanty
- Most Staromiejski od dołu (2012)
Przypisy
- ↑ a b Kompleksowa obsługa inwestycji - Transprojekt Gdański [online], www.tgd.pl [dostęp 2021-06-09] .
- ↑ a b c d e f g Most Staromiejski - Multimedialna Encyklopedia Gorzowa [online], encyklopedia.wimbp.gorzow.pl [dostęp 2021-06-09] .
- ↑ Gorzów Wielkopolski - Most Staromiejski - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2021-06-09] .
- ↑ a b Przebudowa Mostu Staromiejskiego - Gorzów Wlkp. [online], www.unipin.com.pl [dostęp 2021-06-09] .
- ↑ Pajchel, Władysław Włodzimierz (1910-1979) [WorldCat Identities] [online] [dostęp 2021-06-09] .
- ↑ Pływające fontanny - Multimedialna Encyklopedia Gorzowa [online], encyklopedia.wimbp.gorzow.pl [dostęp 2021-06-09] .
- ↑ Most Staromiejski w Gorzowie: 15 lat temu ruszyła jego przebudowa. Ten remont dał się nam we znaki! [online], Gorzów Wielkopolski Nasze Miasto, 17 lutego 2021 [dostęp 2021-06-09] (pol.).
- ↑ a b Przebudowa odc. Drogi krajowej nr 3 w Gorzowie Wlkp. - ul. Grobla - Most Staromiejski [online], Mapa dotacji [dostęp 2021-06-09] (pol.).
- ↑ a b Dariusz Barański: Powoli rosną filary remontowanego mostu. gorzow.gazeta.pl, 2006-09-11. [dostęp 2010-08-24]. (pol.).
- ↑ Dariusz Barański: Zbliża się wielki remont mostu. gorzow.gazeta.pl, 2005-11-15. [dostęp 2010-08-24]. (pol.).
- ↑ Bryła i Makabryła Roku 2007 - Wyniki - Bryła - polska architektura [online], www.bryla.pl [dostęp 2021-06-05] (pol.).
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia Mostu Staromiejskiego w serwisie Polska-org.pl (od 1899)