Mydłodrzew właściwy : Morfologia, Przypisy Wikipedia, wolna encyklopedia

Mydłodrzew właściwy

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bobowce

Rodzina

mydłodrzewowate

Rodzaj

mydłodrzew

Gatunek

mydłodrzew właściwy

Nazwa systematyczna

Quillaja saponaria Molina
Sag. Stor. Nat. Chili 355 1782^[3]

Kategoria zagrożenia (CKGZ)^[4]

najmniejszej troski

Multimedia w Wikimedia Commons

Hasło w Wikisłowniku

Mydłodrzew właściwy (Quillaja saponaria Molina) – gatunek rośliny z rodziny mydłodrzewowatych. Pochodzi z Ameryki Południowej, gdzie rośnie w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego na obszarze od środkowego Chile po Peru^[5]. Jest to drzewo rosnące w naturze w różnych siedliskach, a poza tym uprawiane w różnych krajach^[6]. Jego kora zawiera 5% saponin^[7] i tradycyjnie używana jako substytut mydła, współcześnie od dziesięcioleci jest do wyrobu mydeł piorących, szamponów, jako środek pianotwórczy przy wyrobie gaśnic^[5] i w piwowarstwie, emulgator w produktach spożywczych, środek do wyrobu roztworów zwilżających w fotografii^[7]. Gatunek wykorzystywany jest także jako surowiec do wyrobu ziołowych leków wykrztuśnych i sadzony jest jako drzewo ozdobne^[5].

Duże zapotrzebowanie na surowiec spowodowało ograniczenie zasobów gatunku w naturze^[7].

Morfologia

Pokrój: Zimozielone drzewa osiągające 15 m w naturze i 10 m w uprawie poza naturalnym zasięgiem. Rośnie też w formie krzewiastej (wielopniowej). Kora gruba, ciemna. Pień może osiągnąć 1 m średnicy^[5]. Pędy omszone^[6].
Liście: Skrętoległe. Blaszka skórzasta, naga, eliptyczna, całobrzega lub z drobnymi, nieregularnymi ząbkami, o długości 2–4 cm i szerokości 1–2,5 cm. Ogonek krótki, do 0,2 cm. Przylistki drobne i szybko odpadające^[5]^[6].
Kwiaty: Kwiaty pięciokrotne, białe, o średnicy do 1,5 cm^[5].
Owoce: Złożone z pięciu pękających skórzastych torebek o średnicy 2,5 cm^[5].

Pień
Kwiat
Owoc

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-08-01] (ang.).
↑ Quillaja saponaria Molina. [w:] The Plant List. Version 1.1. [on-line]. 2013. [dostęp 2019-08-01].
↑ Quillaja saponaria, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Quillaja saponaria. [w:] Landscape Plants [on-line]. Oregon State University. [dostęp 2019-08-01].
↑ ^a ^b ^c Quillaja saponaria Molina. [w:] Trees and Shrubs Online [on-line]. [dostęp 2019-08-01].
↑ ^a ^b ^c Ricardo San Martín, Reinaldo Briones. Industrial uses and sustainable supply of Quillaja saponaria (Rosaceae) saponins. „Economic Botany”. 53, 3, s. 302–311, 1999.