Narcyz Olizar
 | |||
 Radwan Sowity | |||
| Rodzina | Olizarowie herbu Radwan Sowity | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 1794 | ||
| Data i miejsce śmierci | 9 sierpnia 1862 | ||
| Ojciec | Filip Nereusz Olizar | ||
| Matka | Ludwika Szczytt-Niemirowicz | ||
| Odznaczenia | |||
 | |||
| |||
Narcyz Olizar herbu Radwan Sowity (ur. w 1794 w Zahorowie[1] na Wołyniu, zm. 9 sierpnia 1862 w Sadach koło Poznania) – poseł, a następnie senator-kasztelan na sejm 1830–1831 roku z ziem zabranych z województwa wołyńskiego[2], działacz polityczny Wielkiej Emigracji, pisarz, publicysta i malarz.
Syn Filipa Nereusza i Ludwiki z Niemirowiczów-Szczyttów, córki Krzysztofa i Józefy hr. Butlerówny. Brat Gustawa.
Życiorys
Absolwent Liceum Krzemienieckiego i Uniwersytetu Wileńskiego.
Był uczestnikiem spisku, przygotowującego wybuch powstania listopadowego na Wołyniu. Od 18 czerwca 1831 był aktywnym członkiem sejmu powstańczego jako poseł z województwa wołyńskiego[3]. 8 sierpnia mianowany senatorem-kasztelanem. 11 sierpnia 1831 roku odznaczony Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari[4]. Po upadku powstania udał się na emigrację do Francji.
Był członkiem sejmu powstańczego na emigracji[5]. Związany z obozem Hotel Lambert księcia Adama Jerzego Czartoryskiego. W 1837 stanął na czele tajnej organizacji Związku Insurekcyjno-Monarchicznego Wyjarzmicieli, a w latach 1843–1845 był prezesem Towarzystwa Monarchicznego Trzeciego Maja. Był członkiem masonerii.
Współzałożyciel i redaktor pisma Trzeci Maj. Był autorem wielu broszur politycznych, jednak szczególnym powodzeniem cieszyły się jego Pamiętniki polskie (1844), przełożone na francuski i niemiecki i Pamiętniki oryginała (1853). Ponadto był cenionym malarzem-pejzażystą.
Zmarł 9 sierpnia 1862 r. w Sadach. Został pochowany w Lusowie.
Przypisy
- ↑ Zapewne Zahorów Stary, ewentualnie Zahorów Nowy. Podawana jest też Загоровка (Маневичский район)
- ↑ Andrzej Biernat , Ireneusz Ihnatowicz , Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003, s. 482.
- ↑ Andrzej Biernat , Ireneusz Ihnatowicz , Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003, s. 482.
- ↑ Xsięga pamiątkowa w 50-letnią rocznicę powstania roku 1830 zawierająca spis imienny dowódzców i sztabs-oficerów, tudzież oficerów, podoficerów i żołnierzy Armii Polskiej w tymż roku Krzyżem Wojskowym „Virtuti Militari” ozdobionych, Lwów 1881, s. 132.
- ↑ Walenty Zwierkowski, O Sejmie w Emigracji, Poitiers 1839, s. 10.
Bibliografia
- Pamiętniki kasztelana Narcyza Olizara : dwie części razem, Lipsk 1871
Linki zewnętrzne
- Publikacje Narcyza Olizara w bibliotece Polona
