Nidarosdomen

Katedra Nidaros

katedra (od 1152)
Fasada katedry (2016)
Państwo	Norwegia
Miejscowość	Trondheim
Wyznanie	luteranizm
Kościół	Kościół Norwegii
Diecezja	Diecezja Nidaros
Historia Data zakończenia budowy 1070–1300 Poprzednie wyznanie katolickie
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • steatyt
Położenie na mapie Sør-Trøndelagu Katedra Nidaros
Położenie na mapie Norwegii Katedra Nidaros
63°25′37″N 10°23′45″E/63,426944 10,395833
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Katedra Nidaros (Nidarosdomen) – gotycka katedra wybudowana w 1152 r. w Trondheim.

Katedra nosząca do dziś starą nazwę Trondheim wzorowana była na angielskiej katedrze w Canterbury. Ta największa w całej Skandynawii świątynia jest miejscem pochówku króla Norwegii Olafa II. Wprowadził on w swym kraju chrześcijaństwo i przez wiele lat po jego śmierci jego grób był miejscem pielgrzymek. To sprawiło, że czterdzieści lat po pogrzebie zaczęto budować katedrę. Srebrna trumna Olafa nie zachowała się, gdyż w 1537 wywieziono ją do Danii i przetopiono na monety^[1].

Historia

W 1153 świątynia stała się katedrą katolickiej archidiecezji Nidaros. Była nią aż do ucieczki z miasta ostatniego katolickiego arcybiskupa Olava Engelbrektssona w 1537, kiedy to rozpowszechnił się protestantyzm.

W katedrze przechowywane są norweskie regalia. Z wieży katedry można podziwiać widok całej okolicy^[2]. Nieopodal znajduje się Pałac arcybiskupów w Trondheim wzniesiony w XIII w. Katedra jest tradycyjnym miejscem pochówku rodzin królewskich, a od 1814 stanowi miejsce koronacji wszystkich kolejnych monarchów Norwegii^[1].

Prace nad katedrą rozpoczęły się około 1070, a zakończyły dopiero około 1300. Na przestrzeni lat katedra była wielokrotnie niszczona przez pożary. Obecny wygląd zawdzięcza rozpoczętej w 1869 odbudowie, początkowo według projektu architekta Heinricha Ernst Schirmera, a dokończona przez innego Christiana Christie. Odbudowa została oficjalnie zakończona w 2000 roku^[3].

Architektura

Rzeźby

Rzeźby na fasadzie Nidarosdomen

Zobacz multimedia związane z tematem: Rzeźby Nidarosdomen

Korpus budowli z szarego steatytu wieńczy dach kryty zieloną miedzią i strzelista wieża. Okrągłe okna i ornamenty, tak zwane „psie zęby”, pochodzą z XII w. i były wykonane przez angielskich kamieniarzy z Lincoln. Ślady wpływu gotyku angielskiego nosi także wczesnogotyckie prezbiterium z ostro podwyższonymi łukami, maswerkami i łukami przyporowymi. Nawa główna powstała na początku XIII w. zgodnie z założeniami architektury wczesnego gotyku. Podczas pożaru w 1719 uległa jednak całkowitemu zniszczeniu, a odbudowana później kopia to przykład neogotyku. Na frontowej ścianie katedry znajduje się 57 rzeźb apostołów i świętych.

W literaturze

• W powieści Sigrid Undset Krystyna, córka Lavransa miejsce pielgrzymek bohaterów i częściowo miejsce akcji.
• W powieści Andrzeja Pilipiuka Droga do Nidaros główny bohater pracuje przy rozbiórce ruin katedry.

Zobacz też

• lista najwyższych kościołów na świecie
• Religia w Norwegii

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna witryna katedry i pałacu arcybiskupów. (ang. • norw.)