O deklamacji
 Rachel jako Lady Makbet. Charles Louis Mûller. 1849. | |
| Autor | Cyprian Kamil Norwid |
|---|---|
| Typ utworu | uwagi |
| Data powstania | 1869 |
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania | Warszawa |
| Język | polski |
| Data wydania | 1933 |
| Wydawca | Zenon Przesmycki |
O deklamacji – uwagi Cypriana Kamila Norwida na temat sztuki deklamacji z 1869.
O tekście
Wypowiedź okolicznościowa Norwida, będąca następstwem jego publicznej deklamacji Rzeczy o wolności słowa 13 maja 1869 pod prezydencją Ludwika Nabielaka, do którego później skierował uwagi o deklamacji. Autograf został odnaleziony w 1916 w Korczewie w archiwum Kuczyńskich-Ostrowskich przez Zygmunta Mysłakowskiego i Krystyna Ostrowskiego i opublikowany przez Zenon Przesmycki w 1933 w Ineditach. Rozprawkach epistolarnych[1].
Treść
Najwyższe wysokości słów dźwięczą muzyką sfer. Wydaje się, że nie powinny zależeć od ludzkiego tonu, że prawdy astronomii, jakkolwiek wypowiedziane, powinny robić na słuchaczu jednakowe wrażenie. A jednak ostateczne wysokości prawdy, które, które odrywają się od jej pnia i spadają w dół, potrzebują dzielnego tonu, wydźwięku, wypowiedzi, deklamacji właśnie. Do dziś całe karty Malczewskiego pozostają nierozumiane zarówno w sensie gramatycznym jak i poetyckim. Jeśli tak dzieje się z Marią, co powiedzieć o utworach mniej popularnychː znane są ledwie okładki i kilka stronic początkowych i końcowych. Są tacy, którzy uważają, że według Norwida, najważniejszą własnością człowieka nie jest zaczynanie, zamach ducha, lecz dopełnienie. Komuś, kto mu ostatnio mówił o ilości krwi wylanej podczas powstań na Krecie, poeta odpowiedział, że zna rzecz daleko trudniejszą... łepek od szpilki, ale dopełniony[2].
Dlatego uważa, że czytanie musi się rozwinąć jako nowa i zupełna sztuka. Deklamacja ma bowiem za zadanie słowa autora tak wygłosić, jak one poczęły się w jego duchu. Jest więc zaklęciem ducha. Krewny Norwida, widząc Rachelę deklamującą w Koriolanie, twierdził, że woli naturalne kobiety tańczące po prostu w Weselu w Ojcowie. Tyle że takiej naturalności nie ma[3].
Przypisy
- ↑ Norwid 1971 ↓, s. 593-594.
- ↑ Norwid 1968 ↓, s. 321-322.
- ↑ Norwid 1968 ↓, s. 322-323.
Bibliografia
- Cyprian Kamil Norwid: Pisma wybrane. T. 4. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1968.
- Cyprian Kamil Norwid: Pisma wszystkie. T. 7. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1971.
