Obelga

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2008-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Obelga, inwektywa − obraza słowna wyrażona mową lub pismem, przez przypisanie danej osobie cech negatywnych. Najczęściej wykorzystuje się wyrazy nacechowane emocjonalnie. Gramatycznie najczęściej rzeczownik lub przymiotnik. To samo określenie może być negatywne w opinii obrażającego, a w opinii obrażanego wprost przeciwnie, może być np. powodem do dumy. W przypadku określeń neutralnych, rozstrzygnięcie następuje na płaszczyźnie kontekstu użytego określenia.

Cel obelgi

  • pogarda
  • zwiększenie lub potwierdzenie poczucia własnej wartości lub władzy (niekoniecznie nad osobą obrażaną)
  • odreagowanie stresu powstałego np. w wyniku niepowodzeń
  • zemsta
  • kara - np. za złe wykonanie zadania w pracy
  • zastraszanie - zapowiedź dalszej eskalacji agresji słownej lub przejścia do ewentualnej agresji fizycznej
  • odstraszanie - by zniechęcić osobę trzecią do nadmiernego, bądź niepożądanego zainteresowania się autorem obelgi (osoba prymitywna)

Rodzaje obelg

Obelga może być wyrażona na różne sposoby:

  • nazwanie kogoś wyrazem uznanym za wulgarny:
  • przyrównanie do osoby postrzeganej negatywnie w danym środowisku (patrz np. Prawo Godwina);
    • ze względu na narodowość, pochodzenie geograficzne, społeczne itp. − np. Cygan, Murzyn, krakus, poznaniak, warszawiak, hrabia, legionista, wieśniak, pedał;
    • ze względu na negatywne cechy wykonywanego zawodu − np. prostytutka, śmieciarz;
    • ze względu na negatywne cechy charakteru − np. łajdak, wandal;
  • przyrównanie do osoby chorej lub niedorozwiniętej:
  • przydanie cech zwierzęcia:
    • papuga − świadome naśladownictwo;
    • małpa − nieświadome naśladownictwo;
    • osioł − upór;
    • słoń − otyłość, niezgrabność ruchów;
    • świnia − świństwo, otyłość, ohydztwo, samolubstwo
  • przyrównanie do cech przedmiotu lub substancji:
    • beton − niezmienność poglądów, brak podatności na argumenty;
    • galareta − zewnętrzne oznaki strachu;
    • kołek − prostactwo.

Zobacz też

Kontrola autorytatywna (środek retoryczny):
  • LCCN: sh85067666
  • BnF: 11945459n, 126491253
  • J9U: 987007558179805171