Oczodół

Informacje w projektach siostrzanych

Multimedia w Wikimedia Commons

Definicje słownikowe w Wikisłowniku

Oczodół (łac. orbita) – jama kostna pomiędzy mózgoczaszką a twarzoczaszką, w której umieszczona jest gałka oczna. Występuje parzyście. Oczodół ma kształt stożka, którego podstawę tworzy wejście do oczodołu. U góry wejście do oczodołu ogranicza brzeg nadoczodołowy kości czołowej, u dołu szczęka i kość jarzmowa, tworząc brzeg podoczodołowy, ponadto budują go kość łzowa, sitowa, klinowa oraz podniebienna. Oczodół ograniczają cztery ściany^[1]:

ściana górna:

część oczodołowa kości czołowej
skrzydło mniejsze kości klinowej

ściana dolna:

powierzchnia oczodołowa trzonu szczęki
Dolna ściana oczodołu
część powierzchni oczodołowej kości jarzmowej
wyrostek oczodołowy kości podniebiennej

ściana przyśrodkowa:

tylny odcinek wyrostka czołowego szczęki
kość łzowa
blaszka oczodołowa kości sitowej
mała część trzonu kości klinowej

ściana boczna:

powierzchnia oczodołowa kości jarzmowej
powierzchnia oczodołowa skrzydła większego kości klinowej

W odcinku przednio-bocznym sklepienia oczodołu znajduje się dół gruczołu łzowego. W pobliżu wejścia do oczodołu na ścianie przyśrodkowej leży dół woreczka łzowego, przechodzi on ku dołowi w kanał nosowo-łzowy. W obrębie oczodołu znajduje się kanał nerwu wzrokowego, przez który przechodzi nerw wzrokowy wraz z tętnicą oczną, która oddaje tętnice środkową siatkówki wnikającą do nerwu 1cm – 1,5cm przed gałką oczną. Ponadto w oczodole znaleźć można szczelinę oczodołową górną, przez którą przebiega nerw czołowy, nerw nadoczodołowy, nerw nosowo-rzęskowy, nerw okoruchowy, nerw bloczkowy, nerw odwodzący i żyła oczna górna, a także szczelina oczodołowa dolna, której zawartość stanowią nerw podoczodołowy, nerw jarzmowy, tętnica podoczodołowa, żyła podoczodołowa i żyła oczna dolna^[2].

Przyczyny chorób oczodołu^[3]:

dzieci: zapalenie tkanek oczodołu, torbiel skórzasta i naskórkowa, naczyniak włośniczkowy i limfatyczny oraz rzadko spotykane: nerwiakowłókniak, mięsak komórek prążkowanych, glejak nerwu wzrokowego, białaczka.
dorośli: uraz, oftalmopatia tarczycowa, idiopatyczna choroba zapalna oczodołu, zapalenie i guzy gruczołu łzowego, naczyniak jamisty, żylaki i naczyniak limfatyczny, chłoniak i choroba limfoproliferacyjna, oponiak (nerwu wzrokowego lub skrzydła kości klinowej), przerzuty.

Zobacz też

wał nadoczodołowy (guz nadoczodołowy)

Przypisy

↑ AdamA. Bochenek AdamA., MichałM. Reicher MichałM., Anatomia człowieka, Tom I, 2010, s. 413–415, ISBN 978-83-200-4323-5 .
↑ R.L.R.L. Drake R.L.R.L., A.W.A.W. Vogl A.W.A.W., A.W.M.A.W.M. Mitchell A.W.M.A.W.M., Gray Anatomia. Podręcznik dla studentów. Tom 3, M.M. Polguj, K.S.K.S. Jędrzejewski (red.), Edra Urban & Partner, ISBN 978-83-66548-16-9 .
↑ R. A. Hitchings, D. J. Spalton, P.A. Hunter (red. wyd. pol. J. Szaflik): Atlas okulistyki klinicznej. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2007, s. 675. ISBN 978-83-60290-70-5.