Olinowanie stałe

Wanty na żaglowcu "Falls of Clyde" (kolor czarny)
Olinowanie trójmasztowego barku

Olinowanie stałe – rodzaj olinowania na jachcie żaglowym lub innej jednostce pływającej posiadającej maszt. Zazwyczaj są to liny (czasem pręty lub specjalne profile) utrzymujące i stabilizujące maszt bądź inne drzewca w płaszczyźnie poprzecznej jachtu. Ich mocowania mogą być przytwierdzone w różnych jego częściach (stąd ich różne nazwy, biorące się od miejsca zamocowania). Drugi koniec jest mocowany do pokładu lub innych stałych elementów omasztowania. Podczas żeglugi nie pracuje się linami olinowania stałego. Co jakiś czas dokonuje się korekty ich napięcia. Wyjątkiem są jednostki regatowe, na których olinowanie stałe często reguluje się w trakcie żeglugi, w celu zmiany ustawienia (pochylenia, ugięcia) masztu.

Najczęściej olinowanie stałe stanowią liny skręcone z drutów ze stali węglowej powleczone antykorozyjną warstwą cynkową. Niekiedy materiałem może być również stal stopowa, nierdzewna bądź kwasoodporna. Od końca lat 1980. eksperymentuje się[kto?] również z olinowaniem stałym wykonanym z włókna węglowego lub aramidowego, jednakże ze względu na niską wytrzymałość udarową ich zastosowanie jest ograniczone.

Końce lin olinowania stałego zagniata się bądź zaplata[a] i łączy np. ściągaczem lub drabinką w celu umożliwienia regulacji naprężenia.

W ogólności olinowanie stałe dzieli się ze względu na kierunek działania sił przez nie przenoszonych i tak są to: sztagi, wanty, baksztagi, jumpsztagi.

  • Sztag
    Sztag
  • Achtersztag
    Achtersztag
  • Baksztag
    Baksztag
  • Wanty kolumnowe
    Wanty kolumnowe
  • Topwanty
    Topwanty
  • Jumpsztag
    Jumpsztag
  • Wanta krzyżowa - krojcwanta
    Wanta krzyżowa - krojcwanta

Zobacz też

  • olinowanie ruchome
  • omasztowanie
  • ożaglowanie
  • takielunek

Uwagi

  1. Zaplatanie lin stalowych nosi nazwę szplajsowania.

Bibliografia

  • Jerzy W. Dziewulski: Wiadomości o jachtach żaglowych. Warszawa: Alma-Press, 2008, s. 364-366. ISBN 978-83-7020-358-0.
  • Franciszek Haber: Vademecum żeglarza i sternika jachtowego. Warszawa: WILGA, 2004, s. 22-24. ISBN 83-7375-197-1.

Linki zewnętrzne

  • Kalkulator parametrów lin stalowych i bębnów – minimalna siła zrywająca MBL, waga jednostkowa 1 m liny, przekrój metaliczny, dopuszczalne obciążenie robocze DOR, prawidłowa wielkość bębna
Encyklopedia internetowa (element statku):
  • Britannica: technology/standing-rigging
  • Catalana: 0100471