Ordunek Gorny

Fragment ordunku gornego na fasadzie budynku przy tarnogórskim Rynku

Ordunek Gorny (niem. Bergordnung, czes. Horní řád) – przywilej górniczy księcia opolskiego Jana II Dobrego i margrabiego brandenburskiego, księcia karniowskiego Jerzego Pobożnego Hohenzollern-Ansbach. Był drugim przywilejem górniczym Jana II Dobrego i Jerzego Pobożnego (Georg der Fromme), po akcie wolności górniczej (czes. důlní řád) z 30 kwietnia 1526 roku.

„Ordunek Gorny” wydany został w Opolu 16 i 18 listopada 1528 roku w języku czeskim, niemieckim i polskim. Dokument, zawierający 72 artykuły[1], był przywilejem gwareckim, który regulował warunki pracy i płacy w kopalniach srebra i ołowiu[2]. Miał on na celu rozwój górnictwa kruszcowego na Górnym Śląsku. W zamian za przywileje dla miast i gwarków, książęta otrzymywali część zysków z kopalni.

Wtedy również powstały Tarnowskie Góry (czes. Tarnovské Hory, niem. Tarnowitz), które dzięki dwóm przywilejom z 1526 i 1528 r. stały się jednym z większych miast Górnego Śląska.

Przypisy

  1. Tarnowskie Góry - edukacja regionalna - projekt Indianer [online], www.tg.net.pl [dostęp 2017-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-21] .
  2. „Mała encyklopedia prawa” PWN 1980.

Bibliografia

  • Zdzisław Jedynak. Ordunek Gorny. „Montes Tarnovicensis”, 2002-09-06. Oficyna „Monos”. ISSN 1640-0216. [zarchiwizowane z adresu]. (pol.). 
  • Józef Piernikarczyk, Pierwsza polska ustawa górnicza, czyli „Ordunek Gorny”, Tarnowskie Góry 1928
  • Stanisław Sroka, Piastowie-Leksykon Biograficzny, Kraków 1999, s. 760–761 ISBN 83-08-02829-2.
  • Historia Tarnowskich Gór, JanJ. Drabina (red.), Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000, ISBN 83-911508-3-6, OCLC 749650636 .