Paciornica jagodowa
 Owocnik (apotecjum na trzonku) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | grzyby | ||
| Typ | workowce | ||
| Klasa | patyczniaki | ||
| Rząd | tocznikowce | ||
| Rodzina | twardnicowate | ||
| Rodzaj | paciornica | ||
| Gatunek | paciornica jagodowa | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Monilinia baccarum (J. Schröt.) Whetzel Mycologia 37(6): 672 (1945) | |||
| |||
Paciornica jagodowa (Monilinia baccarum (J. Schröt.) Whetzel) – gatunek grzybów z rodziny twardnicowatych (Sclerotiniaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Monilinia, Sclerotiniaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1879 r. Joseph Schröter, nadając mu nazwę Rutstroemia baccarum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1945 r. Herbert Hice Whetzel, przenosząc go do rodzaju Monilinia[1]. Pozostałe synonimy:
- Sclerotinia baccarum (J. Schröt.) Rehm 1885
- Stromatinia baccarum (J. Schröt.) Boud. 1907[2].
Morfologia
Jasnoszare, czasem szaroróżowe pseudosklerocja występują w ściółce pod roślinami żywicielskimi. Wiosną tworzą się w nich jedno lub dwa apotecja. Są ciemnobrązowe, kopulaste o średnicy 6 mm., osadzone na ciemnobrązowym trzonie o wysokości 40–50 mm. Hymenium brązowe, cylindryczne, z ośmioma zarodnikami, 140–180 μm (średnio 170 μm) × 10 – 14 μm (średnio 13 μm). Askospory szkliste, elipsoidalne, 14,5–20,8 μm (średnio 17,3 μm) × 5,9–7,3 μm (średnio 6,6 μm). Parafizy nitkowate z przegrodami u podstawy i nierozgałęzione[3].
U anamorf Monilia baccarum od późnej wiosny do wczesnego lata obserwowano cytrynkowate, szkliste makrokonidia. Tworzą szaro-białą warstwę na wklęsłej stronie nowych pędów i liści. Mają rozmiar 19–28 μm (średnio 23,5 μm) × 14–21 μm (średnio 17 μm) i oddzielone są trzonkami o długości 3–4 μm. Kolonie na PDA i YEMEA rosną wolno i osiągają średnicę 50 mm w ciągu 21 dni. Tworzą białą grzybnię, na rewersie szarobrązową. W hodowli nie zaobserwowano makrokonidiów, tworzyły się natomiast na strzępkach kuliste, szkliste mikrokonidia o średnicy 2–3 μm[3].
Występowanie i siedlisko
Znane jest występowanie Monilinia baccarum głównie w Europie, poza nią podano tylko jedno stanowisko w Ameryce Północnej[4]. W Polsce podano kilka stanowisk[5].
Grzyb pasożytniczy, monofag, pasożytujący na borówce czarnej (Vaccinium myrtillus). Powoduje zamieranie nowo wschodzących pędów, które brązowieją i opadają. Na zainfekowanych roślinach owoce borówki stają się blade, suche, kurczą się, mumifikują i opadają na ziemię[3].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-08-09] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-08-09] (ang.).
- ↑ a b c AlenkaA. Munda AlenkaA., Monilinia pathogens of cultivated and native Vaccinium species in Slovenia, „Acta agriculturae Slovenica”, 97 (2), 2011, s. 102,103, DOI: 10.2478/v10014-011-0005-9 [dostęp 2023-08-09] (ang.).
- ↑ Występowanie Monilinia baccarum na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-08-09] (ang.).
- ↑ Maria AlicjaM.A. Chmiel Maria AlicjaM.A., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, s. 81, ISBN 978-83-89648-46-4 .
