Palczatka

Palczatka
Ilustracja
Cymbopogon nardus
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

palczatka

Gatunek

palczatka

Nazwa systematyczna
Cymbopogon K. P. J. Spreng.
Pl. Min. Cogn. Pugil. 2: 14. 1815[3]
Typ nomenklatoryczny

Cymbopogon schoenanthus (L.) K. P. J. Sprengel

Multimedia w Wikimedia Commons

Palczatka (Cymbopogon K. P. J. Spreng.) – rodzaj traw z rodziny wiechlinowatych (Poaceae). Należą do niego 52 gatunki[4]. Występują na obszarach o klimacie ciepłym w Azji Południowej, Afryce, Ameryce Południowej i Środkowej, południowej części Ameryki Północnej, Australii, na wyspach Oceanu Indyjskiego i Spokojnego, w Europie tylko w Czarnogórze[5].

Systematyka

Synonimy[6]

Cymbanthelia Andersson, Gymnanthelia Schweinf

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Rodzaj należący do rodziny wiechlinowatych (Poaceae), rzędu wiechlinowców (Poales)[2]. W obrębie rodziny należy do podrodziny (Andropogoneae)[7].

Gatunki[4]
  • Cymbopogon ambiguus (Hack.) A.Camus
  • Cymbopogon annamensis (A.Camus) A.Camus
  • Cymbopogon bhutanicus Noltie
  • Cymbopogon bombycinus (R.Br.) Domin
  • Cymbopogon caesius (Hook. & Arn.) Stapf
  • Cymbopogon calcicola C.E.Hubb.
  • Cymbopogon calciphilus Bor
  • Cymbopogon cambogiensis (Balansa) E.G.Camus & A.Camus
  • Cymbopogon citratus (DC.) Stapf – palczatka cytrynowa
  • Cymbopogon clandestinus (Steud.) Stapf
  • Cymbopogon coloratus (Hook.f.) Stapf
  • Cymbopogon commutatus (Steud.) Stapf
  • Cymbopogon densiflorus (Steud.) Stapf
  • Cymbopogon dependens B.K.Simon
  • Cymbopogon dieterlenii Stapf ex Schweick.
  • Cymbopogon distans (Nees ex Steud.) W.Watson
  • Cymbopogon exsertus (Hack.) A.Camus
  • Cymbopogon flexuosus (Nees ex Steud.) W.Watson – palczatka pogięta
  • Cymbopogon gidarba (Buch.-Ham. ex Steud.) A.Camus
  • Cymbopogon giganteus Chiov.
  • Cymbopogon globosus Henrard
  • Cymbopogon goeringii (Steud.) A.Camus
  • Cymbopogon gratus Domin
  • Cymbopogon jwarancusa (Jones) Schult.
  • Cymbopogon khasianus (Hack.) Stapf ex Bor
  • Cymbopogon mandalaiaensis Soenarko
  • Cymbopogon marginatus (Steud.) Stapf ex Burtt-Davy
  • Cymbopogon martini (Roxb.) W.Watson – palczatka imbirowa
  • Cymbopogon mekongensis A.Camus
  • Cymbopogon microstachys (Hook.f.) Soenarko
  • Cymbopogon microthecus (Hook.f.) A.Camus
  • Cymbopogon minor B.S.Sun & R.Zhang ex S.M.Phillips & S.L.Chen
  • Cymbopogon minutiflorus S.Dransf.
  • Cymbopogon nardus (L.) Rendle
  • Cymbopogon nervatus (Hochst.) Chiov.
  • Cymbopogon obtectus S.T.Blake
  • Cymbopogon osmastonii R.Parker
  • Cymbopogon pendulus (Nees ex Steud.) W.Watson
  • Cymbopogon polyneuros (Steud.) Stapf
  • Cymbopogon pospischilii (K.Schum.) C.E.Hubb.
  • Cymbopogon procerus (R.Br.) Domin
  • Cymbopogon pruinosus (Nees ex Steud.) Chiov.
  • Cymbopogon queenslandicus S.T.Blake
  • Cymbopogon quinhonensis (A.Camus) S.M.Phillips & S.L.Chen
  • Cymbopogon rectus (Steud.) A.Camus
  • Cymbopogon refractus (R.Br.) A.Camus
  • Cymbopogon schoenanthus (L.) Spreng. – palczatka wełnista
  • Cymbopogon tortilis (J.Presl) A.Camus
  • Cymbopogon traninhensis (A.Camus) Soenarko
  • Cymbopogon tungmaiensis L.Liou
  • Cymbopogon winterianus Jowitt ex Bor
  • Cymbopogon xichangensis R.Zhang & B.S.Sun

Zastosowanie

Wiele gatunków wytwarza wonne olejki eteryczne. Olejki te mają własności lecznicze, są stosowane do produkcji kosmetyków i jako repelenty odstraszające owady[8]. Niektóre są uprawiane jako rośliny ozdobne.

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-13]  (ang.).
  3. The International Plants Names Index. [dostęp 2014-11-20].
  4. a b The Plant List. [dostęp 2014-11-30].
  5. Discover Life Maps. [dostęp 2014-10-27].
  6. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-11-30].
  7. Poaceae (grass family). [w:] Taxonomy Browser [on-line]. The National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2014-11-30]. (ang.).
  8. PALMAROSA (Cymbopogon martini – Gramineae). [dostęp 2014-11-30].
Kontrola autorytatywna (takson):
  • J9U: 987007538308205171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: plant/oil-grass, plant/citronella-grass
  • SNL: Cymbopogon
  • DSDE: citrongræs
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 108131
  • Flora of China: 108952
  • Flora of North America: 108952
  • GBIF: 2705264
  • identyfikator iNaturalist: 54494
  • IPNI: 17833-1
  • ITIS: 41611
  • NCBI: 66013
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:17833-1
  • Tela Botanica: 98923
  • identyfikator Tropicos: 40019852
  • USDA PLANTS: CYMBO