Paweł Hulka-Laskowski

Paweł Hulka-Laskowski
Ilustracja
Imię i nazwisko urodzenia

Paweł Hulka

Data i miejsce urodzenia

25 czerwca 1881
Żyrardów

Data i miejsce śmierci

29 października 1946
Cieszyn

Miejsce spoczynku

Cmentarz ewangelicki w Cieszynie

Zawód, zajęcie

pisarz, tłumacz, działacz, publicysta

Narodowość

Polak

Wyznanie

kalwinizm

Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach

Paweł Hulka-Laskowski, z domu: Paweł Hulka, swoje prace sygnował także jako Paweł Laskowski (ur. 25 czerwca 1881 w Żyrardowie[1], zm. 29 października 1946 w Cieszynie) – polski pisarz i tłumacz; działacz i publicysta (społeczny, lecz przede wszystkim religijny – był ewangelikiem reformowanym), wolnomyśliciel[2].

Życiorys

Portret z czasów studiów w Heidelbergu, ok. 1907
Paweł Hulka-Laskowski w swoim gabinecie
Pisarz podczas pracy

Urodził się w rodzinie robotniczej jako syn Józefa Hulki i Elżbiety z Howorków[1], pracowników fabryki włókienniczej, w protestanckiej rodzinie wywodzącej się z czeskich emigrantów.

Tłumaczył na polski utwory takich autorów jak: Karel Čapek, Božena Němcová, Jonathan Swift, James Fenimore Cooper, Dmitrij Mereżkowski, Ernst Kretschmer, Emil Ludwig, Roger Martin du Gard. Jednak najbardziej jest znany z przekładu Przygód dobrego wojaka Szwejka Jaroslava Haška.

W dwudziestoleciu międzywojennym pisał do wielu czasopism, współpracował wtedy zwłaszcza z „Wiadomościami Literackimi” i ewangelickim pismem „Jednota”. W 1921 wspólnie z żoną, Kazimierą Hulką-Laskowską, zaczął wydawać niezależne „Echo Żyrardowskie”, które było pierwszą gazetą w Żyrardowie.

Działał w Polskim Związku Myśli Wolnej[2]. Publikował artykuły w organie prasowym PZMW „Wolnomyślicielu Polskim”[3].

Pochowany na cmentarzu ewangelickim w Cieszynie.

Upamiętnienie

Tablica upamiętniająca Pawła Hulkę-Laskowskiego na budynku przy ul. G. Narutowicza 34 w Żyrardowie
Grób Pawła Hulki Laskowskiego na ewangelickim cmentarzu w Cieszynie

15 maja 1966 r. na budynku przy obecnej ulicy Gabriela Narutowicza 34 umieszczono tablicę o treści:

PISARZOWI

PAWŁOWI

HULCE-LASKOWSKIEMU

TOWARZYSZOWI WALK ROBOTNICZYCH

MIESZKAŃCY ŻYRARDOWA

15 MAJA 1966

W jego mieszkaniu w 1991 r. został otwarty Gabinet Pisarza Pawła Hulki-Laskowskiego. W grudniu 1996 r., z okazji 80-lecia praw miejskich, Rady Miejska Żyrardowa nadała pisarzowi tytuł Zasłużonego dla miasta Żyrardowa[4], zaś lata 2001 i 2011 (w 130. rocznicę urodzin i 65 rocznicę śmierci pisarza) władze Żyrardowa ogłosiły Rokiem Pawła Hulki-Laskowskiego[5].

W dniach 20–30 maja 2015 r. zorganizowano w Łodzi poświęcone mu sympozjum naukowe, z którego referaty opublikowano w Paweł Hulka-Laskowski. Pisarz, religioznawca, bibliofil i pedagog. Materiały z konferencji odbytej w Łodzi 20–30 maja 2015 roku[6].

Twórczość

„Gabinet Pisarza Pawła Hulki Laskowskiego” w Żyrardowie
  • Twórca religii Iranu Zaratustra i jego nauka (1912)
  • Porucznik Regier[7] (1927)
  • Matka Jezusa, matki bogów, królowe niebios, Warszawa: Nakładem Spółdzielni Wydawniczej „Bez Dogmatu” (1928)
  • Mój Żyrardów. Z dziejów polskiego miasta i z życia pisarza (1934, wyd. II „Czytelnik” 1958, seria: „Biblioteka Dwudziestolecia”)
  • Śląsk za Olzą (1938)
  • Pięć wieków herezji. Wypisy z literatury polskiej, Warszawa: Spółka Księgarsko-Wydawnicza „Słowo” (1939)
  • Księżyc nad Cieszynem[8] (1946)
  • Rebarbaryzacja szpitala podczas wojny. Drukarnia Wojewódzka, Katowice 1946. s. 13.

Przypisy

  1. ↑ a b StanisławS. Łoza StanisławS. (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa: Wyd. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe: na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 268 .
  2. ↑ a b AndrzejA. Nowicki AndrzejA., Wykłady o krytyce religii w Polsce, Warszawa: Książka i Wiedza, 1965, s. 122 .
  3. ↑ Rafał MarcinR.M. Leszczyński Rafał MarcinR.M., Agnieszka TeresaA.T. Tys Agnieszka TeresaA.T., Miłość jako centralna kategoria w refleksji wychowawczej Pawła Hulki-Laskowskiego, „STUDIA Z TEORII WYCHOWANIA”, tom VIII (nr 3), Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie, 2016, str. 84 [dostęp 2011-11-04] .
  4. ↑ Uzasadnienie do Uchwały Nr XLVI/332/14 Rady Miasta Żyrardowa z dnia 22 maja 2014 r. w sprawie ustanowienia tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Żyrardowa”.
  5. ↑ Rada Miasta Żyrardowa, Uchwałą Nr V/30/11 z dnia 27 stycznia 2011 r., ustanowiła rok 2011 „Rokiem Pawła Hulki-Laskowskiego w Żyrardowie”.
  6. ↑ Praca pod red. Rafała Marcina Leszczyńskiego, Wydawnictwo Naukowe Towarzystwa Pedagogiki Filozoficznej „Chowanna”, Łódź 2016, ISBN 978-83-939175-4-9.
  7. ↑ PawełP. Hulka-Laskowski PawełP., Porucznik Regier. Powieść wyd. 1827. [online], polona.pl [dostęp 2018-07-24] .
  8. ↑ PawełP. Hulka-Laskowski PawełP., Księżyc nad Cieszynem: (wspomnienie z lat niewoli i dni wyzwolenia), wyd. 1946. [online], polona.pl [dostęp 2018-07-24] .

Bibliografia

  • Bogdan Snoch: Górnośląski Leksykon Biograficzny. Suplement do wydania drugiego. Katowice: Muzeum Śląskie, 2006, s. 50, 51. ISBN 83-60353-11-5.
  • Gabinet Pisarza Pawła Hulki-Laskowskiego
  • Paweł Hulka-Laskowski – biografia pisarza
  • Paweł Hulka-Laskowski – zbiór prac pisarza
  • Publikacje Pawła Hulki-Laskowskiego w serwisie Polona.pl

Linki zewnętrzne

  • Paweł Hulka-Laskowski, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2022-01-23]
  • Paweł Hulka-Laskowski – Matka Jezusa, matki bogów, królowe niebios (1928)
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000071465287
  • VIAF: 25689772
  • LCCN: no2001050472
  • GND: 129679054
  • BnF: 11286869x
  • NKC: jn19981001488
  • NTA: 068015585
  • Open Library: OL5938541A
  • PLWABN: 9810569525805606
  • NUKAT: n95004244
  • J9U: 987007520841505171
  • LIH: LNB:V*122866;=BL
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3913178
  • ETP: 59946