Perystaza

Pozostałości kolumnady Świątyni Jowisza w Baalbeku
Kolumnada przy pałacu Woroncowa
Kolumnada Stoi Attalosa

Perystaza (peristaza, kolumnada) – rząd (lub kilka rzędów) kolumn połączonych ze sobą belkowaniem lub łukami arkadowymi.

Kolumnada może pełnić funkcję konstrukcyjną lub dekoracyjną, najczęściej jednak stanowi wyodrębniony, mocno zaakcentowany element w obrębie budowli lub też budowlę wolno stojącą.

Perystaza początkowo miała chronić drewniane elementy budowli przed wpływem warunków atmosferycznych i otaczała budowle antyczne (najczęściej świątynie). Wolno stojące perystazy były np. elementem greckich stoa – budowli użytkowych.

Jako element dekoracyjny kolumnady występowały najczęściej w okresie baroku i klasycyzmu, zdobiąc place i ogrody, choć można je również spotkać w okresie eklektyzmu i historyzmie.

Zobacz też

  • portyk
  • peripteros
  • dipteros
  • tripteros

Bibliografia

  • Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 77. ISBN 83-85001-89-1.
Kontrola autorytatywna (element architektoniczny):
  • GND: 4164727-0
  • BnF: 11996035t
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: technology/colonnade-architecture
  • SNL: kolonnade
  • DSDE: kolonnade