Pięciornik skalny

Synonimy
Argentina rupestris (L.) Lam. Drymocallis jailae (Juz.) Soj k Fragaria rupestris (L.) Crantz Potentilla banatica (Th.Wolf) J v. Potentilla benaczkiy Lehm. Potentilla beniczkyi Friv. Potentilla foliosa Sommier & Levier ex R.Keller Potentilla jailae Juz. Potentilla macrocalyx A.Huet Potentilla rubens Moench Potentilla rupestris L.^[4]

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Pięciornik skalny (Drymocallis rupestris (L.) Soják)^[4]^[3] – gatunek rośliny należący do rodziny różowatych, przeniesiony w końcu XX wieku wraz z sekcją sect. Rupestres z rodzaju pięciornik Potentilla do rodzaju Drymocallis. Występuje w dużej części Europy (bez jej północnych, wschodnich i południowych krańców), w Maroku i regionie Kaukazu^[5]. W Polsce jest rzadki i występuje tylko w środkowej części kraju^[6] – brak go na wybrzeżu, w górach i w pasie wyżyn (z wyjątkiem pojedynczych stanowisk na Wyżynie Lubelskiej i w Górach Świętokrzyskich^[7].

Morfologia

Łodyga: Owłosiona, czerwono nabiegła, w górnej części widlasto rozgałęziona i gruczołowata, do 50 cm wysokości.
Liście: Liście dolne 5-9-listkowe, liście górne - 3-listkowe. Listki jajowate, nierówne, podwójnie karbowane^[8].
Kwiaty: Białe, 5-płatkowe.
Owoc: Nagi, gładki.

Biologia i ekologia

Bylina. Rośnie w suchych lasach sosnowych, na zboczach i w zaroślach. Kwitnie w maju i czerwcu.

Zagrożenia i ochrona

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)^[9] w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V). W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię EN (zagrożony)^[10]. Objęta ścisłą ochroną.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-29] (ang.).
↑ ^a ^b Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105.
↑ ^a ^b Drymocallis rupestris (L.) Soj k. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-07-16].
↑ Drymocallis rupestris (L.) Soják, [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-09-20] .
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 433, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.