Piaskownik długodzioby

Piaskownik długodzioby
Upucerthia dumetaria[1]
I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1832
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

tyrankowce

Rodzina

garncarzowate

Podrodzina

garncarze

Rodzaj

Upucerthia

Gatunek

piaskownik długodzioby

Podgatunki
  • U. d. peruana J. T. Zimmer, 1954
  • U. d. hypoleuca Reichenbach, 1853
  • U. d. dumetaria I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1832
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

najmniejszej troski
Zasięg występowania
Mapa występowania

     występuje przez cały rok

     tylko poza sezonem lęgowym

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Piaskownik długodzioby[3] (Upucerthia dumetaria) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny garncarzowatych (Furnariidae). Występuje w Ameryce Południowej, od Peru po Ziemię Ognistą. Nie jest zagrożony.

Podgatunki i zasięg występowania

Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia trzy podgatunki U. dumetaria[4]:

  • U. d. peruana J. T. Zimmer, 1954 – południowe Peru
  • U. d. hypoleuca Reichenbach, 1853 – południowo-zachodnia Boliwia, północne i środkowe Chile oraz zachodnia Argentyna
  • U. d. dumetaria I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1832 – południowe Chile oraz środkowa i południowa Argentyna

Dawniej za podgatunek U. dumetaria był także uznawany piaskownik patagoński (U. saturatior)[5], obecnie klasyfikowany jako odrębny gatunek[3][4].

Morfologia

Piaskownik długodzioby na rycinie z 1839 roku
Wygląd zewnętrzny
Piaskownik długodzioby cechuje się mocną budową, długim ogonem i smukłym, zagiętym do dołu dziobem. Wierzch ciała skromnie, szarobrązowo ubarwiony, spód białawy. Podgardle i pierś łuskowane. Zakończenie ogona jasnopłowe. Młode osobniki silnie łuskowane.
Wymiary
  • długość ciała: 22 cm
  • rozpiętość skrzydeł: 30 cm
  • masa ciała: 42,5 g

Ekologia i zachowanie

Biotop
Porośnięte krzewami równiny i stoki, od nizin do 3900 m n.p.m.
Pożywienie
Owady oraz inne małe bezkręgowce.
Głos
Piosenka narastająca, wesoła. Wabi nagłym, charczącym kiit.
Lęgi
Wyprowadza jeden lęg w roku. Gniazdo jest miseczką z suchej trawy na końcu długiego tunelu. Najprawdopodobniej składa 3–5 jaj. Okres inkubacji i uzyskiwania zdolności do lotu nie są znane.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje piaskownika długodziobego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 2010 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na degradację siedlisk[2].

Przypisy

  1. Upucerthia dumetaria, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. a b Upucerthia dumetaria, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).
  3. a b Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Furnariinae Gray,GR, 1840 - garncarze (wersja: 2020-09-23). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-29].
  4. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ovenbirds, woodcreepers. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-29]. (ang.).
  5. Scale-throated Earthcreeper (Upucerthia dumetaria). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-05)]. (ang.).

Bibliografia

  • D. Chandler, D. Couzens, E. Dunn, J. Elphic, R. Hume i inni: Ptaki. Warszawa: MULTICO, 2008, s. 182, seria: Fakty o zwierzętach świata. ISBN 978-83-7073-583-8.

Linki zewnętrzne

  • Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
  • SNL: skjellstrupemarkløper
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 1050237
  • GBIF: 2485189
  • identyfikator iNaturalist: 11484
  • ITIS: 563634
  • NCBI: 427547