Piotr Tkaczow

Piotr Nikiticz Tkaczow
Пётр Никитич Ткачёв
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 lipca 1844
Siwcewo k. Wielkich Łuk

Data i miejsce śmierci

4 stycznia 1886
Paryż

Zawód, zajęcie

pisarz, krytyk literacki, myśliciel polityczny

Piotr Nikiticz Tkaczow (ros. Пётр Никитич Ткачёв, ur. 11 lipca 1844 we wsi Siwcewo k. Wielkich Łuk, zm. 4 stycznia 1886 w Paryżu) – rosyjski pisarz, krytyk literacki oraz teoretyk rewolucjonistyczny[1], naiwybitniejsza postać wśród tzw. narodników-spiskowców[2]. Wiele jego tez miało być następnie rozwiniętych oraz wprowadzonych w życie przez Włodzimierza Lenina[3].

Życiorys

Urodził się w rodzinie szlacheckiej. W 1861 ukończył gimnazjum i podjął studia na Wydziale Prawnym Uniwersytetu Petersburskiego, gdzie związał się z ruchem rewolucyjnym i działał w kółkach studenckich (m.in. wraz z Siergiejem Nieczajewem), za co został uwięziony w twierdzy Pietropawłowskiej i usunięty z uczelni. Mimo to przez całe życie był związany z inteligencją. Współpracował z redagowanym przez Piotra Ławrowa organem narodników "Wpieriod".

W 1869 został aresztowany i na 4 lata uwięziony, później skazany na zesłanie, skąd zbiegł w grudniu 1873. Następnie udał się na emigrację, gdzie był jednym z przywódców rosyjskich rewolucjonistów. Pisał broszury i inne publikacje. Związany z ideologią blankizmu, w 1875 wydawał w Genewie pismo "Nabat", w którym propagował natychmiastowe przeprowadzenie rewolucji przez zorganizowaną, spiskową, rewolucyjną mniejszość inteligencką, którą przeciwstawiał masom ludowym. Inaczej niż anarchiści, za najbliższy bezpośredni cel rewolucji uważał zdobycie władzy państwowej.

Przypisy

  1. OrlandoO. Figes OrlandoO., A People's Tragedy: The Russian Revolution 1891–1924, The Bodley Head, 2014, ISBN 978-1-84792-291-5 .
  2. Szczipanow 1969 ↓, s. 363.
  3. MartinM. Malia MartinM., Lenin and the ‘Radiant Future’, 1 listopada 2001, ISSN 0028-7504 [dostęp 2020-10-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-08]  (ang.).

Bibliografia

  • Iwan Szczipanow: Myśl filozoficzna i społeczna w Rosji w latach czterdziestych—sześćdziesiątych XIX w. Materializm rewolucyjnych demokratów i ich walka z idealizmem. W: Krótki zarys historii filozofii. Pod redakcją M.T. Jowczuka, T.I. Ojzermana, I.J. Szczipanowa. Przeł. Marian Drużkowski i in.. Wyd. II, poprawione i uzupełnione. Warszawa: Książka i Wiedza, listopad 1969, s. 318-368. (pol.).
  • Tkaczow Piotr N., [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2018-01-18] .
  • Ткачев Петр Никитич. ХРОНОС: ВСЕМИРНАЯ ИСТОРИЯ В ИНТЕРНЕТЕ. [dostęp 2018-01-18]. (ros.).
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000122131552
  • VIAF: 84133307
  • LCCN: n81110886
  • GND: 118875868
  • SUDOC: 111927307
  • NKC: jo2002101560
  • NTA: 071349464
  • BIBSYS: 90787278
  • CiNii: DA01557378
  • Open Library: OL1206860A
  • PLWABN: 9810584750305606, 9810593084905606
  • NUKAT: n2007047722
  • J9U: 987007301099505171
  • LNB: 000090289
  • LIH: LNB:qeX;=B+
  • WorldCat: lccn-n81110886
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3987564
  • Universalis: petr-nikititch-tkatchev
  • БРЭ: 4194297