Porządek ciągły

Porządek ciągły – własność porządków liniowych po raz pierwszy rozważana przez Richarda Dedekinda w 1872[1]; jest ona wzmocnieniem zupełności i w terminach topologicznych jest równoważna spójności topologii przedziałowej.

Nazwa

Nazwa porządek ciągły wskazuje na motywację, jaką było opisanie i konstrukcja prostej rzeczywistej jako obiektu ciągłego podana przez Dedekinda w jego pracy z 1872[2]. Wprowadzone przez niego warunki (i)-(iv) są, we współczesnym języku, stwierdzeniem że porządek liczb rzeczywistych jest ciągły (a kluczowa własność (iv) ma właśnie nazwę ciągłości).

W literaturze polskojęzycznej termin ten jest używany dość systematycznie[3][4][5]. We współczesnej literaturze angielskojęzycznej częściej używa się bardziej opisowego określenia gęsty zupełny porządek liniowy (complete dense linear order).

Porządek ciągły to taki gęsty porządek liniowy A w którym żadne właściwe cięcie w A nie ustala skoku w danym zbiorze A. Brak skoków jest powodem dla którego mówimy, że zbiór jest uporządkowany ciągle.

Definicje formalne

Niech ( A , ) {\displaystyle (A,\leqslant )} będzie porządkiem liniowym.

  • Porządek ( A , ) {\displaystyle (A,\leqslant )} jest porządkiem gęstym jeśli A ma przynajmniej dwa elementy oraz między dowolnymi dwoma elementami A znajduje się trzeci element, tzn.[potrzebny przypis]
a A b A ( a < b )   c A ( a < c < b ) . {\displaystyle \forall _{a\in A}\forall _{b\in A}(a<b)\Rightarrow \ \exists _{c\in A}(a<c<b).}
  • Podzbiór B A {\displaystyle B\subseteq A} porządku A jest ograniczony z góry jeśli istnieje element a A {\displaystyle a\in A} większy niż wszystkie elementy zbioru B, tzn. taki, że
b B ( b a ) . {\displaystyle \forall _{b\in B}(b\leqslant a).}
Analogicznie podzbiór B A {\displaystyle B\subseteq A} jest ograniczony z dołu jeśli istnieje element a A {\displaystyle a\in A} taki, że
b B ( a b ) . {\displaystyle \forall _{b\in B}(a\leqslant b).}
  • Porządek ( A , ) {\displaystyle (A,\leqslant )} jest ciągły jeśli jest to porządek gęsty oraz każdy podzbiór zbioru A jest ograniczony, tzn. ograniczony z góry i z dołu, czyli ma zarówno kres górny, jak i dolny.

Zobacz też

Przypisy

  1. Richard Dedekind: Stetigkeit und Irrationale Zahlen, 1872.
  2. Richard Dedekind: Essays on the Theory of Number. Tłumaczenie angielskie essejów Stetigkeit und Irrationale Zahlen i Was sind und was sollen die Zahlen?: W.W. Beman. The Open Court Publishing Company, Londyn 1924. Strony 19-20.
  3. Zenon Moszner, O teorii relacji, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1974, s. 139.
  4. Helena Rasiowa: Wstęp do matematyki współczesnej, „Biblioteka Matematyczna”, tom 30. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1973, s. 136.
  5. Wojciech Guzicki, Piotr Zakrzewski: Wykłady ze wstępu do matematyki. Wprowadzenie do teorii mnogości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, s. 182, ISBN 83-01-14415-7.

Linki zewnętrzne

  • John L.J.L. Bell John L.J.L., Continuity and Infinitesimals, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 6 września 2013, ISSN 1095-5054 [dostęp 2018-01-16]  (ang.).
  • p
  • d
  • e
Relacje matematyczne
pojęcia
podstawowe
własności i typy
według liczby
argumentów
konkretne
przykłady
własności
relacji
binarnych
praporządki
inne zestawy
własności
działania
na relacjach
jednoargumentowe
dwuargumentowe
powiązane
struktury
algebraiczne
porządkowe
inne
pozostałe pojęcia