Poziewnik pstry

Poziewnik pstry
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

jasnotowate

Rodzaj

poziewnik

Gatunek

poziewnik pstry

Nazwa systematyczna
Galeopsis speciosa Mill.
Gard. Dict., ed. 8.: n.° 3 (1768)[3]
Multimedia w Wikimedia Commons

Poziewnik pstry (Galeopsis speciosa Mill.) – gatunek rośliny jednorocznej z rodziny jasnotowatych. Występuje w Europie i Azji na obszarze od Francji po Syberię[3]. W Polsce jest rozpowszechniony na terenie całego kraju[4].

Morfologia

Pokrój
Kwiat
Pokrój
Łodyga od 30 cm do 1 m wysokości[5], gałęzista, w górze często ogruczolona, na przekroju czworokątna, pod węzłami zgrubiała. Cała okryta jest odstającymi szczecinkami.
Liście
Jajowate, podłużnie jajowate lub jajowatolancetowate[5], zaostrzone, na brzegu karbowano-piłkowane, zwężone w ogonek, ustawione naprzeciwlegle.
Kwiaty
Zebrane w nibyokółkach w kątach liści. Kielich o ząbkach lancetowatoszydlastych. Korona grzbiecista, bladożółta do 3 cm długości. Środkowa klapa dolnej wargi kwadratowa, purpurowo-fioletowa[5].
Owoc
Rozłupka okrągławojajowata.

Biologia i ekologia

  • Siedlisko: Rośnie w wilgotnych lasach i zaroślach łęgowych, w ziołoroślach nadrzecznych, nad rowami.
  • W Polsce kwitnie od czerwca do września[5].

Zastosowanie

Roślina lecznicza
Surowiec zielarski: Ziele (Herba Galeopsidis speciosae). Stosowany w lecznictwie ludowym jako środek wykrztuśny.

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31]  (ang.).
  3. a b Galeopsis speciosa Mill., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-05] .
  4. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 247, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
  5. a b c d Teofil Gołębiowski: Rośliny gór i pogórzy. Warszawa: Wydawnictwo"Sport i Turystyka", 1990, s. 183. ISBN 83-217-2710-7.

Bibliografia

  • Jakub Mowszowicz: Przewodnik do oznaczania krajowych roślin zielarskich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1985. ISBN 83-09-00682-9.
Encyklopedia internetowa (takson):
  • SNL: guldå
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 41040
  • EoL: 579600
  • EUNIS: 173861
  • FloraWeb: 2525
  • GBIF: 5341305
  • identyfikator iNaturalist: 163165
  • IPNI: 447129-1
  • ITIS: 32498
  • NCBI: 457140
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-85436
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:447129-1
  • Tela Botanica: 28836
  • identyfikator Tropicos: 17600082
  • USDA PLANTS: GASP7