Prosownica rozpierzchła

Prosownica rozpierzchła
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

prosownica

Gatunek

prosownica rozpierzchła

Nazwa systematyczna
Milium effusum L.
Sp. Pl.: 61 (1753)[3]
Multimedia w Wikimedia Commons

Prosownica rozpierzchła (Milium effusum L.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny wiechlinowatych. Występuje w całej niemal Europie (brak jej tylko południowych krańcach kontynentu), w części Azji znajdującej się pod wpływem klimatu umiarkowanego oraz we wschodniej i środkowej Ameryce Północnej[3]. W Polsce jest pospolity niemal na całym niżu (nieco rzadszy na północnym wschodzie) i w górach[4].

Morfologia

Kwiatostan
Łodyga
Silne, wzniesione i proste źdźbło o wysokości do 1 m. Roślina wytwarza też podziemne czołgające się rozłogi.
Liście
Żywozielonego koloru, szerokości do 1,5 cm. Mają bardzo szorstkie brzegi. Języczek liściowy wyraźny, tępo zakończony.
Kwiaty
Zebrane w jednokwiatowe kłoski tworzące silnie rozpierzchłą wiechę o długości do 20 cm. Gałązki wiechy cienkie, początkowo poziome lub nieco wzniesione, po przekwitnięciu zwieszające się w dół. Zielone kłoski mają jajowaty kształt, dwie plewy bez ości i plewki o długości ok. 2,5 mm, po dojrzeniu szarobrunatne i połyskujące. Kwiat zbudowany jest z 1 słupka o dwóch piórkowatych znamionach, 3 pręcików o długich nitkach i szczątkowego okwiatu składającego się z dwóch łuszczek.
Owoc
Ziarniak podobny z wyglądu do ziaren prosa (stąd gatunkowa nazwa rośliny).

Biologia

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od maja do czerwca, jest wiatropylna. Siedlisko: lasy liściaste, szczególnie buczyny, łęgi, grądy. W górach występuje aż do piętro kosodrzewiny. Na roślinie żerują gąsienice motyla górówka boruta[5]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Fagetalia.

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-13]  (ang.).
  3. a b Milium effusum L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-05-02] .
  4. Zając A., Zając M.: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej, Instytut Botaniki, Uniwersytet Jagielloński, 2001, s. 359. ISBN 978-83-61191-72-8.
  5. Warmia i Mazury. Informator turystyczno=przyrodniczy. [dostęp 2009-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-09-21)].

Bibliografia

  • Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  • Tadeusz Traczyk: Rośliny lasu liściastego. Warszawa: PZWS, 1959.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Encyklopedia internetowa (takson):
  • SNL: myskegress
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 42650
  • EoL: 1115034
  • EUNIS: 193212
  • Flora of China: 200025709
  • Flora of North America: 200025709
  • FloraWeb: 3705
  • GBIF: 2706196
  • identyfikator iNaturalist: 165390
  • IPNI: 408599-1
  • ITIS: 41869
  • NCBI: 376129
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-424434
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:408599-1
  • Tela Botanica: 42538
  • identyfikator Tropicos: 25509760
  • USDA PLANTS: MIEF