Przekopnica właściwa
| Triops cancriformis[1] | |||||
| (Bosc, 1801) | |||||
 | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | eukarionty | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||||
| Typ | stawonogi | ||||
| Podtyp | skorupiaki | ||||
| Gromada | skrzelonogi | ||||
| Rząd | przekopnice | ||||
| Rodzina | Triopsidae | ||||
| Rodzaj | Triops | ||||
| Gatunek | przekopnica właściwa | ||||
| |||||
| |||||
Przekopnica właściwa (Triops cancriformis) – gatunek przekopnicy z rodziny Triopsidae o długości pancerza około 3 cm i całkowitej długości do 7[2] lub 13 cm[3] (w zależności od źródła).
W Polsce objęty jest częściową ochroną gatunkową[4][5].
Występowanie
Gatunek szeroko rozpowszechniony jest w strefie umiarkowanej. Zasięgiem występowania obejmuje tereny od południowej Francji aż po zachodnią Rosję, i od południowej Norwegii i Szwecji po centralną Turcję i Cypr, odnotowano także populacje zidentyfikowane jako ten gatunek w Wielkiej Brytanii, we wschodnim Iranie i u podnóży Himalajów w Indiach[6][7][8]. W zbiornikach wodnych spotykana późną wiosną, w lecie i jesienią.
Charakterystyka
Żyje w zbiornikach okresowo wysychających, pojawia się pod koniec kwietnia[3]. Osobniki tego gatunku żyją do 100 dni, a rozwój larwalny trwa do 14. Przekopnica właściwa jest gatunkiem bardzo starym, nie zmienionym od triasu (ok. 220 mln lat), i należy do tzw. „żywych skamieniałości”[2][9]. Jest podobna do przekopnicy wiosennej (Lepidurus apus), lecz nieco mniejsza. Różni się też od niej brakiem przydatku na końcu odwłoka. Pojawia się nieco później niż przekopnica wiosenna bo w maju i na początku czerwca. Fenologia tych dwóch spokrewnionych gatunków ogranicza potencjalną konkurencję międzygatunkową – mijają się w rozwoju czasowo[2].
Rozmnażanie
Rozmnaża się poprzez partenogenezę. Z zakopanych przez samice w mule jaj wykluwają się larwy, które po około dwóch tygodniach osiągają dojrzałość płciową. Jaja mogą pozostawać w stanie diapauzy nawet kilkanaście lat czekając na odpowiednie warunki do wylęgu. Od końca kwietnia do początku jesieni pojawia się kilka pokoleń (nawet do 40).
Przypisy
- ↑ Triops cancriformis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Tomasz Wilanowski: Bezpancerzowce i tarczowce w akwarium (przedruk elektroniczny z „Akwarium” 3/88). [dostęp 2007-11-13]. (pol.).
- ↑ a b Czesław Jura: Bezkręgowce. Podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997.
- ↑ Dz.U. 2014 poz. 1348 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. [dostęp 2014-10-08].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16].
- ↑ https://www.researchgate.net/publication/5987081_Recent_evolution_of_alternative_reproductive_modes_in_the_'living_fossil'_Triops_cancriformis.
- ↑ https://www.researchgate.net/publication/270591472_First_record_of_the_Tadpole_Shrimp_Triops_cancriformis_Branchiopoda_Notostraca_in_Cyprus.
- ↑ Triops Cancriformis sighted at Hamoun wetland years after disappearance - Tehran Times [online], tehrantimes.com [dostęp 2024-04-25] (ang.).
- ↑ Zoologia. Bezkręgowce. Eugeniusz Grabda (red.). Wyd. 2 (zmienione). T. II, cz. I. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1985.
