Przymiotno kanadyjskie

Przymiotno kanadyjskie

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Asteroideae
Rodzaj	przymiotno
Gatunek	przymiotno kanadyjskie
Nazwa systematyczna
Erigeron canadensis L. Sp. Pl.: 863 (1753)
Synonimy Aster canadensis (L.) E.H.L.Krause Caenotus canadensis (L.) Raf. Caenotus pusillus Raf. Conyza bonariensis var. angustifolia (Cabrera) Cabrera Conyza canadensis (L.) Cronquist Conyza parva Cronquist Conyza rufescens Hoffmanns. & Link Conyzella canadensis (L.) Rupr. Erigeron bonariensis var. angustifolius Cabrera Erigeron myriocephalus Rech.f. & Edelb. Erigeron paniculatus Lam. Erigeron pusillus Nutt. Erigeron ruderalis Salisb. Erigeron setiferus Post ex Boiss. Erigeron strictus DC. Inula canadensis Bernh. Leptilon canadense (L.) Britton Leptilon pusillum (Nutt.) Britton Marsea canadensis (L.) V.M.Badillo Senecio ciliatus Walter Tessenia canadensis (L.) Bubani Trimorpha canadensis (L.) Lindm.[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Przymiotno kanadyjskie, konyza kanadyjska (Erigeron canadensis L.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. W drugiej połowie XX wieku klasyfikowany zwykle do rodzaju konyza jako Conyza canadensis, ale po odkryciu zagnieżdżenia tego rodzaju w obrębie Erigeron na przełomie XX i XXI wieku, ponownie włączany do rodzaju przymiotno^[4][3].

Zasięg występowania

Pochodzi z Ameryki Północnej i Środkowej, ale rozprzestrzenił się także w innych rejonach świata^[5]. Obecnie jest gatunkiem kosmopolitycznym, poza Antarktydą występującym na wszystkich kontynentach i wielu wyspach^[6]. W Polsce pojawił się w I połowie XVIII w. w wyniku nieświadomego zawleczenia^[7] i jest obecnie rośliną bardzo pospolitą. Na początku XXI w. szacowano, że jest najczęściej spotykaną w Polsce rośliną obcego pochodzenia^[8]. Status gatunku we florze Polski: epekofit^[9].

Morfologia

Łodyga

Pojedyncza lub silnie rozgałęziona o wysokości od 5 cm do 1 m, pokryta szczeciniastymi, białymi włoskami^[9].

Liście

Ulistnienie skrętoległe. Liście lancetowate lub równowąskolancetowate, nagie, lub z rzadka szorstko owłosione i orzęsione. Dolne liście mają brzegi odlegle ząbkowano-piłkowane, górne są całobrzegie^[9].

Kwiaty

Koszyczki małe, gęsto skupione w wiechę. W jednym koszyczku 25–45 kwiatów. Okrywa koszyczka naga, o długości 3–4 mm. Kwiaty brzeżne języczkowate, brudnobiałe, wyraźnie dłuższe od listków okrywy^[10].

Owoce

Niełupki o długości około 1,5 mm z dwukrotnie dłuższym puchem kielichowym, nie dłuższym jednak od listków okrywy koszyczka. Puch kielichowy 1-szeregowy, złożony z licznych, nierozgałęzionych włosków^[9].

• 
  Koszyczek
• 
  Kwiatostan
• 
  Łodyga
• 
  Pęd

Biologia i ekologia

• Rozwój: Roślina roczna lub dwuletnia. Kwitnie od czerwca do października, jest rozsiewana przez wiatr. Jedna roślina może wytworzyć w ciągu roku nawet ponad 100 000 nasion^[11].
• Siedlisko: Rośnie głównie na siedliskach ruderalnych i jako chwast w uprawach: na piaszczystych ugorach, miedzach, na przydrożach, nasypach kolejowych, murach, itp.^[9]
• W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny i wyróżniający dla Ass. Erigeronto-Bryetum^[12].
• Genetyka i zmienność: Liczba chromosomów 2n= 18. Tworzy mieszańce z przymiotnem ostrym^[13].

Korelacje międzygatunkowe

Pasożytuje na nim grzyb Podosphaera fusca wywołujący mączniaka prawdziwego, grzybopodobny lęgniowiec Basidiophora entospora wywołujący mączniaka rzekomego, żerują larwy chrząszcza Olibrus corticalis i pluskwiak Neides tipularius^[14].

Zastosowanie

• Ziele Herba Erigerontis canadensis zawierające flawonoidy i olejki eteryczne wykorzystywane jest do produkcji perfum^[10].
• Z ziela przymiotna produkowane są tabletki przeciwkrwotoczne Hemorigen^[15].

Przypisy