Psałterz Eadwina
Psałterz Eadwina – trójjęzyczny, iluminowany rękopis psałterza, wykonany około 1150 roku w skryptorium katedry w Canterbury. Obecnie stanowi własność Trinity College w Cambridge (sygnatura MS. R.17.1)[1].
Spisany na welinie manuskrypt ma wymiary 455×326 mm (z oprawą 482×343 mm)[2]. Zawiera spisane w sąsiadujących kolumnach trzy wersje łacińskiego psałterza: Psalterium Gallicanum z dodatkowymi glosami łacińskimi, Psalterium Romanum z międzywierszowym przekładem na język staroangielski i Psalterium Hebraicum z międzywierszowym przekładem na anglo-normańską odmianę języka starofrancuskiego[1]. Kolumna z tekstem Gallicanum jest większa od pozostałych dwóch[2]. Każdy psalm rozpoczyna się miniaturą, ozdobnym inicjałem oraz przedmową. Tekst psalmów kończy się podpisem skryby imieniem Eadwine, którego przedstawia miniatura umieszczona na karcie 283v[1]. Zakres jego roli jest nieznany, bowiem badacze wyróżnili w tekście rękę 13 różnych skrybów[2]; przypuszczalnie Eadwine był autorem ogólnego planu księgi[1].
Poza psałterzem manuskrypt zawiera także kalendarz, zbiór modlitw oraz plan założenia klasztornego w Canterbury z jego urządzeniami hydrologicznymi (karty 284v-286r)[1]. Nota marginalna umieszczona na karcie 10r[1] podaje informację o obserwacji Komety Halleya w 1147 roku[2]. Miniatury zawarte w Psałterzu Eadwina były prawdopodobnie inspirowane iluminacjami z Psałterza utrechckiego[1].
Manuskrypt początkowo zawierał na początku cztery karty z miniaturami przedstawiającymi sceny z wydarzeń biblijnych. Karty te zostały wyjęte około 1600 roku, kiedy Thomas Neville, dziekan katedry w Canterbury w latach 1597-1615, podarował psałterz Trinity College. W XIX wieku znajdowały się one w kolekcji Williama Ottleya (1771-1836)[3]. Dwie z nich znajdują się obecnie w nowojorskim Morgan Library & Museum (MSS M.521 i M.724), pozostałe w Muzeum Wiktorii i Alberta (MS. 661) i Bibliotece Brytyjskiej (MS. Add. 37472)[1].
-
Portret Eadwina -
Plan założenia klasztornego w Canterbury -
Karta z Biblioteki Brytyjskiej
 | Zobacz multimedia związane z tematem: Psałterz Eadwina |
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h The Grove Encyclopedia of Medieval Art and Architecture. edited by Colum Hourihane. T. 2. Oxford: Oxford University Press, 2012, s. 367-368.
- ↑ a b c d Cambridge, Trinity College, R. 17. 1. le.ac.uk. [dostęp 2014-02-03]. (ang.).
- ↑ Leaf from a Psalter (Eadwine Psalter) with scenes from the New Testament. collections.vam.ac.uk. [dostęp 2015-02-03]. (ang.).
Kontrola autorytatywna (rękopis iluminowany):
