Ratusz w Środzie Śląskiej

Ratusz w Środzie Śląskiej
Symbol zabytku nr rej. A/3793/1236 z 21.12.1964[1]
Ilustracja
Ratusz w Środzie Śląskiej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Środa Śląska

Adres

pl. Wolności 5

Styl architektoniczny

gotyk

Rozpoczęcie budowy

XIV w.

Ukończenie budowy

XV w.

Ważniejsze przebudowy

1798-1799

Położenie na mapie Środy Śląskiej
Mapa konturowa Środy Śląskiej, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Ratusz w Środzie Śląskiej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Ratusz w Środzie Śląskiej”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Ratusz w Środzie Śląskiej”
Położenie na mapie powiatu średzkiego
Mapa konturowa powiatu średzkiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Ratusz w Środzie Śląskiej”
Położenie na mapie gminy Środa Śląska
Mapa konturowa gminy Środa Śląska, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ratusz w Środzie Śląskiej”
Ziemia51°09′49,139″N 16°35′43,512″E/51,163650 16,595420
Multimedia w Wikimedia Commons
Południowa fasada ratusza

Ratusz w Środzie Śląskiej – gotycka budowla wzniesiona w XV wieku, położona w bloku zabudowy śródrynkowej. Ratusz był kilkakrotnie przebudowywany i remontowany. Jest siedzibą władz miejskich, jak również obecnie mieści się w nim muzeum regionalne.

Historia

Budowę ratusza Środzie Śląskiej rozpoczęto od wieży, którą wzniesiono w pierwszej połowie XIV wieku[2]. W wieku XV do wieży dobudowano bryłę, którą przerabiano w latach 1552 i 1589-1593[2]. W latach 1798-1799 nadbudowano wieżę, a XIX wieku i na początku XX dokonano niewielkich przeróbek ratusza[2]. W latach 1974-1978 przeprowadzono kapitalny remont budowli[2].
Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 21 grudnia 1964 roku ratusz został wpisany do rejestru zabytków[1].

Architektura

Obecnie ratusz to zespół budynków zgrupowanych wokół niewielkiego, wewnętrznego dziedzińca[2]. Najstarszy jest budynek położony na osi bloku śródrynkowego, posiadający dwie kondygnacje i odsłonięty na początku XX wieku późnogotyckim, profilowanym szczytem[2]. Od strony zachodniej do korpusu budowli przylega gotycka, czworoboczna wieża z tarczami zegarowymi w górnej części, nakryta barokowym hełmem z latarnią[2]. W środku znajduje się pięć umieszczonych pionowo izb, a pierwotnie wieża służyła jako więzienie i katownia[3]. Najokazalsza jest fasada południowa, zwieńczona gotyckim, trójkątnym, schodkowym szczytem, ozdobionym ślepymi blankami[3]. Ponad blankami znajdują się przedzielone pilastrami wnęki z trójkątnymi blendami, zakończone łukami w formie oślich grzbietów[3]. Na piętrze jest reprezentacyjna sala z zachowanym gotyckim sklepieniem trójdzielnym, na którym są fragmenty polichromii z XVII wieku[2].
Obecnie w budynku mieści się Muzeum Regionalne w Środzie Śląskiej[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2013-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  2. ↑ a b c d e f g h Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, s. 346 i 347. ISBN 83-213-4366-X.
  3. ↑ a b c d Roman Pawlak: Zabytkowe ratusze. Warszawa: MUZA SA, 2003, s. 46 i 47. ISBN 83-7200-991-0.

Bibliografia

  • JózefJ. Pilch JózefJ., Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, ISBN 83-213-4366-X, OCLC 69480077 .
  • Roman Pawlak, Zabytkowe ratusze, Warszawa, MUZA SA, 2003, ISBN 83-7200-991-0.

Linki zewnętrzne

  • Dawne i współczesne zdjęcia ratusza na stronie "Wratislaviae Amici"
  • Dawne i współczesne zdjęcia ratusza na stronie "Polska na fotografii"